۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - '،د' به '، د'
جز (جایگزینی متن - '،ق' به '، ق') |
جز (جایگزینی متن - '،د' به '، د') |
||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
بى‌شك يكى از بهترين اين آثار، كتاب «دراسات تاريخية من القرآن الكريم» نوشته دكتر محمّد بيّومى مهران استاد دانشگاه اسكندريه است.نويسنده رويدادهاى تاريخى قرآن را از ديدى جغرافيايى بخش‌بندى كرده و رويدادهاى هر منطقۀ جغرافيايى را در جلدى جدا آورده است. | بى‌شك يكى از بهترين اين آثار، كتاب «دراسات تاريخية من القرآن الكريم» نوشته دكتر محمّد بيّومى مهران استاد دانشگاه اسكندريه است.نويسنده رويدادهاى تاريخى قرآن را از ديدى جغرافيايى بخش‌بندى كرده و رويدادهاى هر منطقۀ جغرافيايى را در جلدى جدا آورده است. | ||
رويدادهاى جزيرة العرب را در نخستين جلد، رويدادهاى مصر را در دومين جلد، رويدادهاى شام را در جلد سوم و ويدادهاى عراق را در جلد چهارم و بررسى زندگى و تاريخ پيامبر اسلام صلى اللّه عليه و آله و سلم را به جلد پنجم وانهاده است.مؤلف معتقد است چشم‌پوشى و يا غفلت پژوهشگران تاريخ كهن از منبع عظيمى چون قرآن كريم پژوهشهاى آنها را دچار زيانى سنگين نموده و از استوارترين و درست‌ترين مآخذ بى‌بهره نموده است و در شگفت است از اينكه تاريخ‌نگاران امروزى-چه غربى و شرقى و چه مسلمان و نامسلمان-همه تورات را به عنوان تنها مأخذ اساسى و استوار براى پژوهش دوره‌هايى از تاريخ كهن خاور نزديك قلمداد مى‌كنند با اينكه همه به استوار نبودن سند تورات باور | رويدادهاى جزيرة العرب را در نخستين جلد، رويدادهاى مصر را در دومين جلد، رويدادهاى شام را در جلد سوم و ويدادهاى عراق را در جلد چهارم و بررسى زندگى و تاريخ پيامبر اسلام صلى اللّه عليه و آله و سلم را به جلد پنجم وانهاده است.مؤلف معتقد است چشم‌پوشى و يا غفلت پژوهشگران تاريخ كهن از منبع عظيمى چون قرآن كريم پژوهشهاى آنها را دچار زيانى سنگين نموده و از استوارترين و درست‌ترين مآخذ بى‌بهره نموده است و در شگفت است از اينكه تاريخ‌نگاران امروزى-چه غربى و شرقى و چه مسلمان و نامسلمان-همه تورات را به عنوان تنها مأخذ اساسى و استوار براى پژوهش دوره‌هايى از تاريخ كهن خاور نزديك قلمداد مى‌كنند با اينكه همه به استوار نبودن سند تورات باور دارند، در حاليكه قرآن، كتاب آسمانى بزرگى كه همه انديشه‌وران جهان،چه مسلمان و چه نامسلمان، بر استوارى سند و درستى متن آن اجماع دارند، در اختيار آنان قرار دارد. | ||
به گفتۀ نويسنده قرآن كريم در قصه‌هاى خود، آگاهى‌هاى مهم و دست اولى دربارۀ تاريخ پيش از اسلام و سرگذشت حكومتهاى آن | به گفتۀ نويسنده قرآن كريم در قصه‌هاى خود، آگاهى‌هاى مهم و دست اولى دربارۀ تاريخ پيش از اسلام و سرگذشت حكومتهاى آن روزگاران، در اختيار ما مى‌نهد، آگاهى‌هايى كه كشفيان جديد آنها را تأييد مى‌كند.دربارۀ سرزمين‌هاى عرب نيز در قرآن آياتى موجود است كه از سرزمين سبا در جنوب شبه‌جزيرۀ عربستان پيش از اسلام سخن مى‌گويد.افزون بر اين در ميان كتابهاى مقدس كه امروزه رايج‌اند، قرآن تنها كتابى است كه دربارۀ پاره‌اى از ملّتهاى از ميان رفتۀ عرب مانند:قوم عاد و قوم ثمود سخن گفته است. | ||
جلد اول اين مجموعه تنها از رويدادهايى سخن مى‌گويد كه در قرآن از آنها ياد شده و ديار عرب نخستين صحنه و منطقۀ رخداد آنها بوده است.از اين جاست كه اين بخش دربارۀ حضرت ابراهيم‌عليه‌السلام و كعبه سخن مى‌گويد و سپس دربارۀ قوم هود، قوم ثمود و قوم شعيب و نيز دربارۀ رويدادهايى كه در تاريخ عرب پيش از اسلام بازتابى گسترده داشته است، رويدادهايى چون سيل | جلد اول اين مجموعه تنها از رويدادهايى سخن مى‌گويد كه در قرآن از آنها ياد شده و ديار عرب نخستين صحنه و منطقۀ رخداد آنها بوده است.از اين جاست كه اين بخش دربارۀ حضرت ابراهيم‌عليه‌السلام و كعبه سخن مى‌گويد و سپس دربارۀ قوم هود، قوم ثمود و قوم شعيب و نيز دربارۀ رويدادهايى كه در تاريخ عرب پيش از اسلام بازتابى گسترده داشته است، رويدادهايى چون سيل عرم، داستان اصحاب اخدود و اصحاب فيل، به بحث مى‌نشيند. | ||
از آنجا كه مؤلف اين پژوهش را نخست بر قرآن كريم-به عنوان منبع اساسى و اصلى-بنياد نهاده و سپس بر احاديث پيامبر(ص) و تفسيرهاى قرآن، ناگزير در آغاز جلد نخست 3 فصل جداگانه را به بررسى و معرفى اين 3 منبع اساسى:قرآن، حديث و تفسير ويژه ساخته است.در فصل اول به تاريخچۀ تدوين قرآن كريم پرداخته و قرآن را به عنوان درست‌ترين و راست‌ترين مأخذ تاريخى معرفى مى‌كند.نويسنده با باز نماياندن دوگانگى‌ها و ناسازى‌هاى موجود بين داستانهاى قرآنى و آنچه درآن‌باره در تورات و انجيل آمده به ردّ سخن كسانى پرداخته كه معتقدند داستانهاى | از آنجا كه مؤلف اين پژوهش را نخست بر قرآن كريم-به عنوان منبع اساسى و اصلى-بنياد نهاده و سپس بر احاديث پيامبر(ص) و تفسيرهاى قرآن، ناگزير در آغاز جلد نخست 3 فصل جداگانه را به بررسى و معرفى اين 3 منبع اساسى:قرآن، حديث و تفسير ويژه ساخته است.در فصل اول به تاريخچۀ تدوين قرآن كريم پرداخته و قرآن را به عنوان درست‌ترين و راست‌ترين مأخذ تاريخى معرفى مى‌كند.نويسنده با باز نماياندن دوگانگى‌ها و ناسازى‌هاى موجود بين داستانهاى قرآنى و آنچه درآن‌باره در تورات و انجيل آمده به ردّ سخن كسانى پرداخته كه معتقدند داستانهاى | ||
قرآن از تورات و انجيل گرفته شده است. | قرآن از تورات و انجيل گرفته شده است. | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
جلد سوم اين مجموعه به بررسى تاريخ پيامبرى و پيامبران در سرزمين شام پرداخته بنابراين از پيامبران بزرگوارى چون داوود، سليمان، ايوب، الياس، اليسع،زكريا و يحيى سخن به ميان آمده و سپس با يادى از سيرۀ مسيحعليه‌السلام اين جلد به پايان رسيده است. | جلد سوم اين مجموعه به بررسى تاريخ پيامبرى و پيامبران در سرزمين شام پرداخته بنابراين از پيامبران بزرگوارى چون داوود، سليمان، ايوب، الياس، اليسع،زكريا و يحيى سخن به ميان آمده و سپس با يادى از سيرۀ مسيحعليه‌السلام اين جلد به پايان رسيده است. | ||
در جلد چهارم اين مجموعه به آن دسته از رخدادهاى تاريخى پرداخته شده است كه در سرزمين عراق رخ داده و قرآن كريم از آنها ياد كرده است.در فصل نخست اين جلد از سيرۀ حضرت نوحعليه‌السلام و داستان مشهور توفان سخن به ميان آمده و در فصل دوم احوال حضرت ابراهيم‌عليه‌السلام در عراق مورد بررسى قرار گرفته و در | در جلد چهارم اين مجموعه به آن دسته از رخدادهاى تاريخى پرداخته شده است كه در سرزمين عراق رخ داده و قرآن كريم از آنها ياد كرده است.در فصل نخست اين جلد از سيرۀ حضرت نوحعليه‌السلام و داستان مشهور توفان سخن به ميان آمده و در فصل دوم احوال حضرت ابراهيم‌عليه‌السلام در عراق مورد بررسى قرار گرفته و در پايان، در فصل سوم، به بررسى سيرۀ حضرت يونسعليه‌السلام كه پيامبر مردم نينوا-از نواحى موصل در عراق-بوده است پرداخته شده است. | ||
==انگيزۀ تأليف== | ==انگيزۀ تأليف== | ||
| خط ۹۵: | خط ۹۵: | ||
بخش نخست:زمينه‌ها،زمان و مكان خروج.بخش دوم:معجزۀ شكافته شدن دريا | بخش نخست:زمينه‌ها،زمان و مكان خروج.بخش دوم:معجزۀ شكافته شدن دريا | ||
بخش سوم: فرعون عصر موسى. | بخش سوم: فرعون عصر موسى. | ||
باب سوم:موسى و بنى اسرائيل، از شكافتن دريا تا مرگ موسى(ع) | باب سوم:موسى و بنى اسرائيل، از شكافتن دريا تا مرگ موسى(ع)، داراى بخشهاى زير است: | ||
بخش نخست:بنى اسرائيل در سينا.بخش دوم:بنى اسرائيل در بيابان. | بخش نخست:بنى اسرائيل در سينا.بخش دوم:بنى اسرائيل در بيابان. | ||
باب چهارم:بررسى‌هايى دربارۀ سيرۀ | باب چهارم:بررسى‌هايى دربارۀ سيرۀ موسی‌عليه‌السلام، داراى چهار بخش مى‌باشد: | ||
بخش نخست:موسى اسرائيلى است يا مصرى؟بخش دوم:وجود تاريخى موسى(ع) | بخش نخست:موسى اسرائيلى است يا مصرى؟بخش دوم:وجود تاريخى موسى(ع) | ||
بخش سوم:مرگ موسى(ع) و بخش چهارم:جايگاه موسى در تاريخ يهود. | بخش سوم:مرگ موسى(ع) و بخش چهارم:جايگاه موسى در تاريخ يهود. | ||
باب پنجم:داستان | باب پنجم:داستان موسى، در ميان روايات تورات و آيات قرآن، كه داراى يك بخش با عنوان: | ||
داستان موسى در قرآن و تورات مى‌باشد. | داستان موسى در قرآن و تورات مى‌باشد. | ||
جلد سوم علاوه بر پيشگفتار نويسنده مشتمل بر كتاب چهارم تا ششم مى‌باشد. | جلد سوم علاوه بر پيشگفتار نويسنده مشتمل بر كتاب چهارم تا ششم مى‌باشد. | ||
كتاب چهارم:داود و | كتاب چهارم:داود و سليمان، دو باب را با بخش‌هايى چند در بر مى‌گيرد. | ||
باب اول:سيرت داوودعليه‌السلام | باب اول:سيرت داوودعليه‌السلام | ||
بخش نخست:بنى اسرائيل ميان حضرت موسى و داوود(ع).بخش دوم:حضرت داوود(رسول-نبى).بخش سوم:داوود پادشاه بنى اسرائيل.بخش چهارم:داوود در آيات قرآن و روايات تورات. | بخش نخست:بنى اسرائيل ميان حضرت موسى و داوود(ع).بخش دوم:حضرت داوود(رسول-نبى).بخش سوم:داوود پادشاه بنى اسرائيل.بخش چهارم:داوود در آيات قرآن و روايات تورات. | ||
| خط ۱۱۷: | خط ۱۱۷: | ||
جلد چهارم شامل پيشگفتار نويسنده و سه باب مى‌باشد: | جلد چهارم شامل پيشگفتار نويسنده و سه باب مى‌باشد: | ||
باب اول:سيرۀ نوح(ع) | باب اول:سيرۀ نوح(ع)، داراى بخشهاى ذيل است: | ||
بخش نخست:دعوت نوح(ع).بخش دوم:قصه توفان در الواح و آثار كهن و تورات. | بخش نخست:دعوت نوح(ع).بخش دوم:قصه توفان در الواح و آثار كهن و تورات. | ||
بخش سوم:قصۀ توفان در قرآن كريم. | بخش سوم:قصۀ توفان در قرآن كريم. | ||