فرهنگ اصطلاحات فلسفه، کلام و منطق

فرهنگ اصطلاحات فلسفه، کلام و منطق

نام کتاب	فرهنگ اصطلاحات فلسفه، کلام و منطق
نام های دیگر کتاب	انگلیسی - فارسی، فارسی - انگلیسی
پدیدآورندگان	قاسمی، جواد (نويسنده)
زبان	فارسی انگلیسی
کد کنگره	‏B‎‏ ‎‏41‎‏ ‎‏/‎‏ق‎‏2‎‏ف‎‏4‎‏
موضوع	زبان انگلیسی - واژه نامه‎ها - فارسی فارسی - واژه نامه‎ها - انگلیسی فلسفه ‏-‏ واژه نامه‏‌ها ‏-‏ فارسی منطق ‏-‏ واژه نامه‏‌ها ‏-‏ انگلیسی منطق - واژه نامه‏‌ها - فارسی کلام ‏-‏ واژه نامه‏‌ها ‏-‏ انگلیسی کلام - واژه نامه‏‌ها - فارسی
ناشر	آستان قدس رضوی، بنياد پژوهشهای اسلامى
مکان نشر	مشهد مقدس - ایران
سال نشر	1385 هـ.ش
کد اتوماسیون	AUTOMATIONCODE13827AUTOMATIONCODE

معرفى اجمالى

فرهنگ اصطلاحات فلسفه، كلام و منطق، از آثار آقاى جواد قاسمى (متولد 1338ش)، فرهنگ‌نامه‌اى دوزبانه (فارسى و انگليسى) و دوسويه (فارسى به انگليسى و انگليسى به فارسى) است كه در آن، نويسنده واژه‌ها و اصطلاحات علوم عقلى (منطق، كلام و فلسفه) در حوزه فرهنگ و تمدن اسلامى را همراه با معادل‌هاى انگليسى آن به ترتيب الفباى فارسى و انگليسى بدون هيچ توضيحى آورده است.

ساختار

كتاب حاضر از مقدمه نويسنده و متن فرهنگ‌نامه تشكيل شده است.

نويسنده از شيوه الفبايى براى سامان دادن به كتابش استفاده كرده و هدفش معادل‌يابى اصطلاحات علوم عقلى در دو زبان فارسى و انگليسى بوده و بنابراين، هيچ شرحى براى معانى واژه‌ها و اصطلاحات نياورده است.

نويسنده از منابع مهمّ و متعددى (33 منبع: 19 منبع انگليسى و 14 منبع فارسى) براى توليد اثر حاضر بهره برده است.

گزارش محتوا

درباره محتواى اين اثر چند نكته گفتنى است:

1. نويسنده در مقدمه‌اش - كه زمان و مكان و مشخصات نگارش آن را معين نكرده - بر چند نكته تأكيد كرده است:

   يك- واژه‌يابى درست و دقيق، به‌ويژه براى اصطلاحات تخصصى در حوزه علوم نظرى و عقلى كارى دشوار و گاه ناممكن است؛ زيرا همه واژه‌هايى كه فيلسوف، متكلم يا منطق‌دانى در زبانى به كار مى‌گيرد يا مى‌آفريند هميشه ترجمه‌پذير نيستند و همه مفاهيمى را كه فيلسوف يا انديشه‌ورى در ذهن مى‌پروراند هميشه نمى‌توان به زبانى ديگر منتقل كرد...

   دو- اما نمى‌توان با استدلال به اين نكته، باب ترجمه را بست و از هر كوششى در اين راه دست كشيد... ازاين‌رو براى مفاهيم تازه‌اى كه در زبان مبدأ، الفاظ خاصى دارند بايد با حفظ قواعد دستورى و آوايى زبان مقصد، الفاظ جديدى وضع كرد...

   سه- اصطلاحاتى كه در كتاب‌هاى كلامى و فلسفى اسلامى به كار رفته‌اند و واژه‌هايى كه در فلسفه اشراق، حكمت متعاليه و عرفان نظرى ابن عربى به كار رفته‌اند نيز وقتى به زبان انگليسى بازمى‌گردند عيناً همان مفاهيمى را كه خواننده فارسى‌زبان و آشنا با فلسفه در اسلام درك مى‌كند، به ذهن متبادر نمى‌سازند؛ چراكه سلسه مفاهيمى به‌هم‌پيوسته را به‌همراه دارند كه در نتيجه احاطه بر فرهنگ و آشنايى كلى با تاريخچه آن حاصل مى‌شود؛ از اين جمله‌اند اصطلاحاتى چون اعيان ثابته و...همچنين نويسنده تأكيد كرده است كه گردآورى اصطلاحات انگليسى به فارسى عمدتا به سه شيوه صورت گرفته است: 1. گزينش از فرهنگ‌هاى تخصصى موجود پس از كسب اطمينان از درستى معانى آنها از طريق مراجعه به فرهنگ‌هاى انگليسى يك‌زبانه. 2. گزينش اصطلاحات از بعضى واژه‌نامه‌هاى معتبر كتاب‌هاى فلسفى، منطقى و كلامى. در اين مرحله بيشتر از كتاب‌هايى استفاده شده كه مترجمان اهل فن از انگليسى به فارسى بازگردانيده‌اند و در انتهاى كتاب واژه‌نامه‌اى تهيه كرده‌اند. البته همه واژه‌ها عينا اقتباس نشده، بلكه در درستى يا نادرستى آنها نيز تأمل و تحقيق صورت گرفته و با فرهنگ‌هاى انگليسى مقايسه شده است. 3. اصطلاحات انگليسى دايرةالمعارف اسلام چاپ بريل كه معمولاً معادل فارسى يا عربى را در برابر واژه انگليسى قرار مى‌دهد و اصطلاحاتى كه از رهگذر ترجمه، ويرايش و يا مطالعه كتاب‌هاى مربوطه به دست آمده‌اند. اين دسته از واژه‌ها معمولا در هيچ‌يك از فرهنگ‌هاى موجود نيامده‌اند. اين فرهنگ عمدتا اصطلاحات فلسفى، كلامى و منطقى مربوط به حوزه اسلام را گرد آورده است. واژه‌هاى به‌كاررفته در عرفان اسلامى، منطق جديد، كلام مسيحى و فلسفه غرب در مرحله بعد قرار مى‌گيرند...

2. نويسنده، فرهنگ الفبايى اصطلاحات را در بخش اول (فارسى - انگليسى) با «آپايرون»، «آتش جهنم»، «آثار رجالى» و «آثار علوى» و... شروع كردهو با واژگان و اصطلاحات ديگرى چون «تائب» و «تابع»و... ادامه داده و با «يهوه‌پرستى»پايان داده است.

   همچنين نويسنده فرهنگ الفبايى اصطلاحات را در بخش دوم (انگليسى - فارسى) با ABASER شروع كردهو با واژگان و اصطلاحات ديگرى چون RABBI وو... ادامه داده و با WRONGFUL وپايان داده است.

وضعيت كتاب

اين كتاب فقط داراى فهرست اجمالى مطالباست و هيچ فهرست ديگرى ندارد. البته فهرست منابع كتاب حاضر در پايان بخش دوم (انگليسى - فارسى) ذكر شده استهمچنين در اين اثر هيچ پاورقى يا پى‌نوشتى ذكر نشده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب.