العد التنازلي في علائم ظهور المهدي(ع) آخر أوصياء الرسول المصطفی(ص)

العد التنازلي في علائم ظهور المهدي(ع) آخر أوصیاء الرسول المصطفی(ص)

نام کتاب	العد التنازلي في علائم ظهور المهدي(ع) آخر أوصیاء الرسول المصطفی(ص)
نام های دیگر کتاب
پدیدآورندگان	تبریزیان، عباس (نويسنده)
زبان	عربی
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏224‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ت‎‏2‎‏ع‎‏4
موضوع	فتن و ملاحم محمد بن حسن(عج)، امام دوازدهم، 255ق. - مهدویت
ناشر	دار الأثر
مکان نشر	بیروت - لبنان
سال نشر	1425 هـ.ق یا 2004 م
کد اتوماسیون	AUTOMATIONCODE13772AUTOMATIONCODE

معرفى اجمالى

العد التنازلى في علائم ظهور المهدى آخر اوصياء الرسول، اثر عباس تبريزيان، شرح نشانه‌هاى ظهور حضرت مهدى(عج) بوده و نويسنده سعى كرده است تا با ذكر آيات و احاديث، به‌ويژه احاديث شيعه، مطالب خود را مطرح سازد.

كتاب به زبان عربى و در سال 1424ق، نوشته شده است.

شناخت علائم واقعى ظهور، انگيزه تأليف كتاب بوده و آنچه باعث اهميت آن شده است، دسته‌بندى علائم ظهور و بررسى علائم حتمى آن مى‌باشد.

ساختار

كتاب با مقدمه محسن احمد خاتمى آغاز و مطالب كه پژوهشى درباره علائم ظهور حضرت مهدى(عج) مى‌باشد، در سه بخش كلى ارائه شده است.

نويسنده به جمع و تدوين حوادث و علائمى پرداخته است كه در بعضى از روايات و كتاب‌هاى تاريخى، نشانه‌هاى ظهور دانسته شده است؛ گرچه صحت و سقم اين گونه اخبار يا برخى از آنها ثابت نشده است.

وى ماجراى مرد خراسانى، شعيب بن صالح، يمانى، مرد سفيانى، صيحه آسمانى، قتل نفس زكيه و كسوف خورشيد را از جمله اين علائم شمرده و به تشريح آنها پرداخته است.

گزارش محتوا

مقدمه به تشريح اين نكته پرداخته است كه هر حادثه مهمى كه در عالم اتفاق بيفتد، مقدماتى دارد كه قبل از آن حادثه به وقوع پيوسته و براى آن امر مهم زمينه‌سازى مى‌كند كه به آن «ارهاص» گفته مى‌شود. قيام حضرت مهدى(عج) نيز از جمله اتفاقات مهم عالم بوده كه داراى مقدمات و علائمى منحصربه‌فرد مى‌باشد.

بخش اول، با بررسى امكان تسلط بر كل عالم آغاز شده است. نويسنده معتقد است كه امام زمان(عج) بر كل جهان مسلط شده و آن را به‌سوى خير و صلاح هدايت خواهد كرد. وى در چگونگى تحقق اين امر و شكست صاحبان قدرت از آن حضرت، شش احتمال زير را مورد تحليل و بررسى قرار داده است:

1. فروپاشى درونى ابرقدرت‌ها؛

2. پايان يافتن ثروت‌هاى طبيعى كشورهاى خاورميانه و روى‌گردانى كشورهاى استعمارى از آن‌ها و در نتيجه قدرت گرفتن اين كشورها بدون مزاحمت‌هاى خارجى؛

3. نابودى اكثر ساكنان زمين به‌وسيله حوادث طبيعى و يا جنگ جهانى سوم يا چهارم و باقى ماندن يك سوم از مردم كه اكثر آن‌ها از مسلمين باشند؛

4. روى كار آمدن امتى عارف به حق و حركت آن حضرت، قبل از ظهور و آماده كردن تمام مقدمات قيام ايشان كه به آن‌ها زمينه‌سازان ظهور گفته مى‌شود؛

5. وقوع امر غير مترقبه‌اى كه باعث خضوع اهل زمين، از تمام فرق و مذاهب شود به‌گونه‌اى كه همگى ظهور منجى را تنها راه برون‌رفت از مشكلات بدانند؛

6. برخوردارى آن حضرت از علومى كه باعث تقويت فوق‌العاده سپاه ايشان گردد.

وى پس از بيان حكمت غيبت امام مهدى(عج)، اسباب عدم تعيين دقيق وقت ظهور را بررسى نموده است. ايشان معتقد است كه درك سبب عدم توقيت در زمان ائمه(ع)، كار مشكل و سختى بوده، اما امروزه، پس از گذشت چهارده قرن، مى‌توان به حكمت آن پى برد و علت آن منتفى شدن محذورات اين امر مى‌باشد.

نويسنده علائم ظهور را به سه طايفه زير تقسيم كرده است:

1. امور و حوادثى كه در دوران فترت بين صدور خبر و ظهور امام زمان(عج) و يا قيامت اتفاق خواهد افتاد؛

2. امورى كه به‌عنوان علائم قبل از ظهور قائم(عج) مطرح گرديده است ولو فاصله زمانى آن تا هنگام ظهور بسيار بوده و يا آنكه آن امر به‌تدريج اتفاق افتد؛

3. علائمى كه نزديك به ظهور بوده و بعضى از آن‌ها به يكديگر متصل باشند؛ اين علائم كه در روايات، پنج يا ده مورد مى‌باشند، به علائم حتميه و غير حتميه تقسيم مى‌شوند.

وى ابتدا به بررسى علائم گروه سوم پرداخته و سپس برخى از علائم گروه دوم را مورد مطالعه قرار داده است. علائم دسته اول، به خاطر عدم اهميت، مورد بحث قرار نگرفته است.

بخش دوم، به بررسى ده علامت دسته سوم، اختصاص دارد. اين علائم به ترتيب زير ارائه شده و مورد بحث قرار گرفته است:

1. خراسانى: فردى است از خراسان كه در دست راستش علامتى بوده و قبل از ظهور، از شرق خروج كرده و فردى شجاع و باايمان به نام شعيب بن صالح فرماندهى سپاهيان وى را بر عهده دارد.

2. شعيب بن صالح: در بعضى از روايات اشتباها صالح بن شعيب نيز ناميده شده است. وى بعد از ظهور امام زمان(عج) يكى از فرماندهان و يا وزراء آن حضرت خواهد بود. در مورد محل خروج او چند مورد روايت شده است از جمله بخارا، سمرقند، طالقان و رى.

3. يمانى: فرد صالحى است كه پس از پيروزى بر حاكم ظالم يمن، با خراسانى متحد شده و به جنگ سفيانى مى‌رود.

4. مروانى: نويسنده احتمال مى‌دهد كه وى، حاكم يكى از دول شام باشد كه قبل از توجه سفيانى به عراق، با او نبرد خواهد كرد. او مردى قوى بوده كه افرادى از بنى مروان وى را يارى خواهند نمود و مدت سه ماه در برابر سفيانى ايستادگى مى‌نمايد، ولى سرانجام به دست او كشته خواهد شد.

5. سفيانى: خروج او يكى از مهم‌ترين علائم ظهور مى‌باشد، به گونه‌اى كه ساير علائم، با آن مرتبط بوده و علامت بودن خود را از آن كسب مى‌كنند. نام او عثمان بن عنبسه و از اولاد ابوسفيان مى‌باشد. آنچه از روايات درباره خصوصيات ظاهرى و باطنى او فهميده مى‌شود، بر زشت‌رو و خبيث بودن وى تأكيد دارد.

6. فرو رفتن در سرزمين بيداء: كه مربوط به سپاهيان سفيانى بوده و نويسنده معتقد است آياتى از قرآن بر اين امر، تفسير شده‌اند.

7. آشكار شدن دست و صورتى در خورشيد: كه قبل از صيحه آسمانى اتفاق خواهد افتاد و به باور نويسنده، مقدمه آن مى‌باشد.

8. صحيه آسمانى در ماه رمضان: اين امر، از جمله علائم حتمى شمرده شده و آنچه از روايات در مورد آن استنباط مى‌شود، آن است كه اين صدا مربوط به جبرئيل بوده و تمام ساكنين زمين آن را به زبان خود خواهند شنيد. نويسنده، معتقد است كه اين نداء، معجزه‌اى بزرگ است كه بر حقانيت حضرت مهدى(عج) دلالت خواهد داشت.

9. قتل نفس زكيه: اين امر نيز از جمله علائم حتميه مى‌باشد و نويسنده احتمال داده است كه شايد آخرين آن‌ها باشد. ايشان محمد بن حسن و از اولاد امام حسين(ع) مى‌باشند كه همراه برادر خود، در مكه، به شهادت خواهند رسيد.

10. كسوف در نيمه ماه رمضان: آنچه بين منجمين معلوم مى‌باشد، اين است كه كسوف در آخر ماه و خسوف در اواسط آن واقع مى‌شود، اما در روايات آمده است كه قبل از ظهور، در يك ماه، كسوف و خسوف رخ خواهد داد؛ كسوف در وسط و خسوف در آخر ماه كه از ابتداى خلقت عالم، چنين امرى اتفاق نيفتاده است.

آخرين بخش، در شش قسمت، اختصاص دارد به بررسى امورى كه اخبار بر وقوع آن‌ها قبل از ظهور دلالت دارند؛ بدون آنكه به علامت ظهور بودن آن‌ها تصريحى شده باشد، اما قرائن و شواهدى وجود دارد كه به نزديك بودن زمان آن‌ها با زمان ظهور دلالت مى‌كند. اين امور عبارتند از:

1. حوادث آسمانى شامل آشكار شدن آتش و سرخى در آسمان، طلوع خورشيد از مغرب، باران‌هاى عجيب و ستاره دنباله‌دار.

2. اتفاقات عراق، از جمله: اختلاف بنى فلان (كه نويسنده احتمالات مختلف در مورد آن‌ها را مورد بررسى قرار داده است، از جمله اينكه مراد بنى عباس باشند)؛ قتل خليفه؛ به قدرت رسيدن اشرار در آن؛ خراب شدن بصره؛ بسته شدن مساجد و...

3. وقايع حجاز شامل: روشن شدن آتشى بزرگ در آن؛ مرگ خليفه‌اى به نام عبدالله و...

4. حوادث شام از جمله: شنيده شدن صدايى از دمشق؛ اختلاف اهل شام؛ خروج پرچم‌هاى سياه و زرد؛ جنگ مصر و شام؛ آزاد شدن فلسطين و...

5. وقايع ايران: وقوع قتلى در رى؛ انتقال مركز علم به قم؛ خروج مردى از آن؛ وارد شدن سيد حسنى به اين شهر و...

6. علائم اخلاقيه: كه به امور كليه‌اى اشاره دارند از جمله حاكم شدن منحرفين و فساق و متابعت كردن مردم از ايشان به‌عنوان حاكمان اسلامى.

وضعيت كتاب

فهرست مطالب و منابع مورد استفاده مؤلف، در انتهاى كتاب آمده است.

پاورقى‌ها بيشتر به ذكر منابع اختصاص يافته است.

منابع مقاله

1. مقدمه و متن كتاب؛

2. پارسا با مشاركت بنياد فرهنگى حضرت مهدى موعود(عج) و انتشارات مسجد جمكران، (1388)، «امام مهدى(عج) در آينه قلم كارنامه منابع پيرامون امام مهدى(ع) و مهدويت»، قم، مؤسسه اطلاع‌رسانى اسلامى مرجع، ج 1، ص 580.