چرخی، یعقوب بن عثمان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' الدين' به 'الدين'
جز (جایگزینی متن - 'شهاب الدين' به 'شهاب‌الدين')
جز (جایگزینی متن - ' الدين' به 'الدين')
خط ۴۰: خط ۴۰:
وى براى تحصيل علوم، مدتى در هرات مقيم خانقاه [[انصاری، عبدالله بن محمد|خواجه عبدالله انصارى]] بود. در 782ق از هرات به بخارا سفر كرد و در راه، در فتح‌آباد به خواندن تفسير بيضاوى پرداخت.
وى براى تحصيل علوم، مدتى در هرات مقيم خانقاه [[انصاری، عبدالله بن محمد|خواجه عبدالله انصارى]] بود. در 782ق از هرات به بخارا سفر كرد و در راه، در فتح‌آباد به خواندن تفسير بيضاوى پرداخت.


در بخارا از بزرگان و دانشمندان اجازه فتوا دادن گرفت. در مصر، به همراه زين الدين ابوبكر خوافى، شاگرد شهاب‌الدين سيرامى شد، سپس به بخارا رفت و در طريقه خواجگان، مريد خواجه بهاء الدين نقش‌بند شد.
در بخارا از بزرگان و دانشمندان اجازه فتوا دادن گرفت. در مصر، به همراه زينالدين ابوبكر خوافى، شاگرد شهاب‌الدين سيرامى شد، سپس به بخارا رفت و در طريقه خواجگان، مريد خواجه بهاءالدين نقش‌بند شد.


مدتى در ملازمت او بسربرد و از او كلاه و اجازه دريافت كرد. بعد از آن، با اجازه خواجه نقش‌بند، بخارا را ترك گفت و براى تكميل تربيت نزد علاء الدين محمد بخارى رفت.
مدتى در ملازمت او بسربرد و از او كلاه و اجازه دريافت كرد. بعد از آن، با اجازه خواجه نقش‌بند، بخارا را ترك گفت و براى تكميل تربيت نزد علاءالدين محمد بخارى رفت.


وى پس از وفات خواجه بهاء الدين نقش‌بند، دوباره در چغانيان به خدمت علاء الدين محمد بخارى رسيد و چندين سال نزد او تربيت يافت و پس از وفات وى، به ترويج طريقه نقش‌بنديه پرداخت.
وى پس از وفات خواجه بهاءالدين نقش‌بند، دوباره در چغانيان به خدمت علاءالدين محمد بخارى رسيد و چندين سال نزد او تربيت يافت و پس از وفات وى، به ترويج طريقه نقش‌بنديه پرداخت.


مهم‌ترين كس در حلقه مريدان او، خواجه عبيد الله احرار بود كه باعث نفوذ و گسترش طريقه خواجگان در ماوراءالنهر و سرزمين‌هاى هم‌جوار شد.
مهم‌ترين كس در حلقه مريدان او، خواجه عبيد الله احرار بود كه باعث نفوذ و گسترش طريقه خواجگان در ماوراءالنهر و سرزمين‌هاى هم‌جوار شد.
خط ۵۰: خط ۵۰:
وى در 5 صفر 851ق، درگذشت. مدفن او در حوالى دوشنبه، پايتخت تاجيكستان است. مزارى در نزديكى چرخى كه مردم آن محل آن را آرامگاه يعقوب چرخى مى‌دانند، در واقع مزار پدران اوست.
وى در 5 صفر 851ق، درگذشت. مدفن او در حوالى دوشنبه، پايتخت تاجيكستان است. مزارى در نزديكى چرخى كه مردم آن محل آن را آرامگاه يعقوب چرخى مى‌دانند، در واقع مزار پدران اوست.


تفسير قرآن او كه به «تفسير يعقوب چرخى» معروف است، مهم‌ترين و آخرين اثر اوست كه تفسير بخشى از اجزاى قرآن مى‌باشد شامل: تعوذ (استعاذه)، بسمله، سوره فاتحه و جزءهاى بيست و نهم و سى‌ام. چرخى عمده مطالب را از تفسير الكشاف [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] و تفسير موفق الدين كواشى برگزيده و با اضافات، به روش علمى و عرفانى، به فارسى ساده و روان نگاشته است. اين تفسير بارها در شبه‌قاره چاپ شده است.
تفسير قرآن او كه به «تفسير يعقوب چرخى» معروف است، مهم‌ترين و آخرين اثر اوست كه تفسير بخشى از اجزاى قرآن مى‌باشد شامل: تعوذ (استعاذه)، بسمله، سوره فاتحه و جزءهاى بيست و نهم و سى‌ام. چرخى عمده مطالب را از تفسير الكشاف [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] و تفسير موفقالدين كواشى برگزيده و با اضافات، به روش علمى و عرفانى، به فارسى ساده و روان نگاشته است. اين تفسير بارها در شبه‌قاره چاپ شده است.


== ديگر آثار او عبارتند از==
== ديگر آثار او عبارتند از==




1. رساله ابداليه (در بيان صفات و مراتب اولياء الله كه در آن به مقامات خواجه بهاء الدين نقش‌بند و خواجه علاء الدين محمد بخارى نيز اشاره شده است)؛
1. رساله ابداليه (در بيان صفات و مراتب اولياء الله كه در آن به مقامات خواجه بهاءالدين نقش‌بند و خواجه علاءالدين محمد بخارى نيز اشاره شده است)؛


2. رساله اُنسيه (در گزارش سير و سلوك مؤلف و بهره‌هاى معنوى او از بهاء الدين نقش‌بند و علاء الدين محمد بخارى. مؤلف، در آن مخصوصا فضيلت مداومت بر وضو، ذكر خفى كه به اصطلاح نقش‌بنديان آن را «وقوف عددى» مى‌گويند و نمازهاى نفل را بيان كرده است)؛
2. رساله اُنسيه (در گزارش سير و سلوك مؤلف و بهره‌هاى معنوى او از بهاءالدين نقش‌بند و علاءالدين محمد بخارى. مؤلف، در آن مخصوصا فضيلت مداومت بر وضو، ذكر خفى كه به اصطلاح نقش‌بنديان آن را «وقوف عددى» مى‌گويند و نمازهاى نفل را بيان كرده است)؛


3. جماليه، حورائيه (در شرح يكى از رباعيات معروف شيخ ابوسعيد ابوالخير به روش عرفانى است)؛
3. جماليه، حورائيه (در شرح يكى از رباعيات معروف شيخ ابوسعيد ابوالخير به روش عرفانى است)؛
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش