جامع عباسی، یکدوره فقه فارسی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' الدين' به '‌الدين'
جز (جایگزینی متن - ' (ع) ' به '(ع)')
جز (جایگزینی متن - ' الدين' به '‌الدين')
خط ۴۳: خط ۴۳:




'''جامع عباسی، یکدوره فقه فارسی''' تألیف بهاء الدين محمد بن حسين حارثى عاملى، [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]] (م 1031 ق).
'''جامع عباسی، یکدوره فقه فارسی''' تألیف بهاء‌الدين محمد بن حسين حارثى عاملى، [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]] (م 1031 ق).


اين كتاب دربردارندۀ فروعات فقهى قسمت عبادات از كتاب طهارت تا كتاب حج به زبان فارسى است.
اين كتاب دربردارندۀ فروعات فقهى قسمت عبادات از كتاب طهارت تا كتاب حج به زبان فارسى است.
خط ۵۲: خط ۵۲:
[[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]] اين كتاب را به درخواست شاه عباس تأليف نموده است و قصد داشته است در بيست باب، مسائل قسمت عبادات، زيارت نامه‌هاى پيامبر اسلام(ص) و ائمۀ معصومين (ع)، روزهاى تولد آنها و مسائل مورد نياز در معاملات، نكاح، طلاق و توابع آنها را بيان نمايد.
[[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]] اين كتاب را به درخواست شاه عباس تأليف نموده است و قصد داشته است در بيست باب، مسائل قسمت عبادات، زيارت نامه‌هاى پيامبر اسلام(ص) و ائمۀ معصومين (ع)، روزهاى تولد آنها و مسائل مورد نياز در معاملات، نكاح، طلاق و توابع آنها را بيان نمايد.


پس از تأليف 5 باب يعنى تا آخر كتاب حج، دار فانى را وداع گفته و موفق به تكميل آنها نشده است. پس از وفات وى، شاه عباس از شاگرد وى، علامه شيخ نظام الدين ساوجى (م حدود 1040 ق) خواسته است كه آنها را كامل نمايد كه وى نيز 15 باب ديگر از مسائل وقف تا قصاص را با نام تكملة (تتميم) الجامع العباسي تأليف نموده است. (ذ340/3/).
پس از تأليف 5 باب يعنى تا آخر كتاب حج، دار فانى را وداع گفته و موفق به تكميل آنها نشده است. پس از وفات وى، شاه عباس از شاگرد وى، علامه شيخ نظام‌الدين ساوجى (م حدود 1040 ق) خواسته است كه آنها را كامل نمايد كه وى نيز 15 باب ديگر از مسائل وقف تا قصاص را با نام تكملة (تتميم) الجامع العباسي تأليف نموده است. (ذ340/3/).


اگرچه اين 15 باب به عنوان تكميل و تتمۀ جامع عباسى است امّا مؤلف نظريات استادش [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]] را در موارد زيادى ذكر نموده است كه از جهت آشنايى با نظريات وى در اين باب‌هاى فقهى مفيد است.
اگرچه اين 15 باب به عنوان تكميل و تتمۀ جامع عباسى است امّا مؤلف نظريات استادش [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]] را در موارد زيادى ذكر نموده است كه از جهت آشنايى با نظريات وى در اين باب‌هاى فقهى مفيد است.
خط ۵۸: خط ۵۸:
سبك نگارش كتاب فقه رساله‌اى است اما در موارد زيادى نيز به اقوال علماى قبل از وى از [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] (م 413 ق) تا [[شهيد ثانى]] (م 966 ق) اشاره شده است.
سبك نگارش كتاب فقه رساله‌اى است اما در موارد زيادى نيز به اقوال علماى قبل از وى از [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] (م 413 ق) تا [[شهيد ثانى]] (م 966 ق) اشاره شده است.


ارزش و اعتبار اين كتاب باعث شده كه در كتب فقهى بعد از آن همچون غنائم الأيام [[میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمدحسن|ميرزاى قمى]] (م 1231 ق)، النفى و التغريب شيخ نجم الدين طبسى، اختيارات الإمام ملا محمد صادق بن معز الدين، و صلاة الجمعة محمد مقيم يزدى (زنده در 1063 ق) و غير آن به مباحث آن استناد شود.
ارزش و اعتبار اين كتاب باعث شده كه در كتب فقهى بعد از آن همچون غنائم الأيام [[میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمدحسن|ميرزاى قمى]] (م 1231 ق)، النفى و التغريب شيخ نجم‌الدين طبسى، اختيارات الإمام ملا محمد صادق بن معز‌الدين، و صلاة الجمعة محمد مقيم يزدى (زنده در 1063 ق) و غير آن به مباحث آن استناد شود.


بر اين كتاب حواشى فتوايى متعددى از بزرگانى همچون [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سيد محمد كاظم يزدى]] (م 1338 ق) شيخ عبداللّه [[مامقانی، عبدالله|مامقانى]] (م 1351 ق)، [[صدر، حسن |سيد حسن صدر]] الدين كاظمى (م 1354 ق) و غير آنان نوشته شده است.
بر اين كتاب حواشى فتوايى متعددى از بزرگانى همچون [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سيد محمد كاظم يزدى]] (م 1338 ق) شيخ عبداللّه [[مامقانی، عبدالله|مامقانى]] (م 1351 ق)، [[صدر، حسن |سيد حسن صدر]]‌الدين كاظمى (م 1354 ق) و غير آنان نوشته شده است.


در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 56/6 در دو جا دربارۀ اين حواشى مى‌نويسد:
در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 56/6 در دو جا دربارۀ اين حواشى مى‌نويسد:
خط ۱۰۲: خط ۱۰۲:
#حاشيه بر الجامع العباسي، سيد اسماعيل عاملى صدر (م 1338 ق) (الغدير 264/11)).
#حاشيه بر الجامع العباسي، سيد اسماعيل عاملى صدر (م 1338 ق) (الغدير 264/11)).
#حاشيه بر الجامع العباسي، شيخ عبداللّه [[مامقانی، عبدالله|مامقانى]] (م 1351 ق) (الغدير 264/11).
#حاشيه بر الجامع العباسي، شيخ عبداللّه [[مامقانی، عبدالله|مامقانى]] (م 1351 ق) (الغدير 264/11).
#حاشيه بر الجامع العباسي، [[صدر، حسن |سيد حسن صدر]] الدين كاظمى (م 1354 ق) (الغدير 264/11).
#حاشيه بر الجامع العباسي، [[صدر، حسن |سيد حسن صدر]]‌الدين كاظمى (م 1354 ق) (الغدير 264/11).
#حاشيه بر الجامع العباسي، ملا محمد على نخجوانى (م قرن 13) (الغدير 264/11).
#حاشيه بر الجامع العباسي، ملا محمد على نخجوانى (م قرن 13) (الغدير 264/11).


خط ۱۱۲: خط ۱۱۲:




علامه نظام الدين محمد بن حسين قرشى ساوجى (م حدود 1040 ق).
علامه نظام‌الدين محمد بن حسين قرشى ساوجى (م حدود 1040 ق).


اين كتاب در بردارندۀ فروعات فقهى از مسائل وقف تا قصاص به زبان فارسى مى‌باشد.
اين كتاب در بردارندۀ فروعات فقهى از مسائل وقف تا قصاص به زبان فارسى مى‌باشد.
خط ۱۳۹: خط ۱۳۹:
در مقدمه‌اى بر فقه شيعه ص 223 به نسخه‌هاى خطى متعددى از آن اشاره شده است.
در مقدمه‌اى بر فقه شيعه ص 223 به نسخه‌هاى خطى متعددى از آن اشاره شده است.


اين كتاب معمولا همراه با الجامع العباسي و گاهى نيز به صورت مستقل چاپ شده است در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 340/3 به نسخه‌اى به خط سيد زين العابدين حسينى در كتابخانۀ مجلس شوراى اسلامى اشاره شده است كه به نظر [[آقا بزرگ تهرانى]] متعلّق به نظام الدين محمد ساوجى است.
اين كتاب معمولا همراه با الجامع العباسي و گاهى نيز به صورت مستقل چاپ شده است در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 340/3 به نسخه‌اى به خط سيد زين العابدين حسينى در كتابخانۀ مجلس شوراى اسلامى اشاره شده است كه به نظر [[آقا بزرگ تهرانى]] متعلّق به نظام‌الدين محمد ساوجى است.


امّا با توجه به عبارت صفحۀ 223 مقدمه‌اى بر فقه شيعه كه كتاب مستقلى به نام تكملة الجامع العباسي در بحث‌هاى زيارت‌ها و ميراث را به سيد زين العابدين حسينى نسبت داده است، مؤلف بودن يا كاتب بودن سيد زين العابدين حسينى قابل تأمل است.
امّا با توجه به عبارت صفحۀ 223 مقدمه‌اى بر فقه شيعه كه كتاب مستقلى به نام تكملة الجامع العباسي در بحث‌هاى زيارت‌ها و ميراث را به سيد زين العابدين حسينى نسبت داده است، مؤلف بودن يا كاتب بودن سيد زين العابدين حسينى قابل تأمل است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش