۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'مرحوم طبرسى' به 'مرحوم طبرسى '
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،') |
جز (جایگزینی متن - 'مرحوم طبرسى' به 'مرحوم طبرسى ') |
||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
#«الجمعة، المنافقون، التغابن، الطلاق، التحريم، الملك، القلم، الحاقة، المعارج، نوح، الجن، المزمل، المدثر، القيامة، الانسان، المرسلات، النبأ، النازعات، عبس، التكوير، انفطرت، المطففين، انشقت، البروج، الطارق، الاعلى، الغاشية، الفجر، البلد، الشمس، الليل، الضحى، الشرح، التين، العلق، القدر، البينة، الزلزلة، العاديات، القارعة، التكاثر، العصر، الهمزة، الفيل، قريش، الماعون، الكوثر، الكافرون، النصر، المسد، الاخلاص، الفلق و الناس». | #«الجمعة، المنافقون، التغابن، الطلاق، التحريم، الملك، القلم، الحاقة، المعارج، نوح، الجن، المزمل، المدثر، القيامة، الانسان، المرسلات، النبأ، النازعات، عبس، التكوير، انفطرت، المطففين، انشقت، البروج، الطارق، الاعلى، الغاشية، الفجر، البلد، الشمس، الليل، الضحى، الشرح، التين، العلق، القدر، البينة، الزلزلة، العاديات، القارعة، التكاثر، العصر، الهمزة، الفيل، قريش، الماعون، الكوثر، الكافرون، النصر، المسد، الاخلاص، الفلق و الناس». | ||
شيوه‌اى كه مرحوم | شيوه‌اى كه [[طبرسی، فضل بن حسن|مرحوم طبرسى]] ، در ترتيب و تشريح مطالب، در پيش گرفته است، اين‌گونه مى‌باشد: | ||
#اشاره به مكى و مدنى بودن سوره و آيات و موارد اختلاف؛ | #اشاره به مكى و مدنى بودن سوره و آيات و موارد اختلاف؛ | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۱: | ||
مرحوم | [[طبرسی، فضل بن حسن|مرحوم طبرسى]] ، در مواردى كه اقوال مختلف و روايات گوناگون را در باره شأن نزول گزارش مى‌كند، هيچ‌گونه اظهار نظرى نمى‌فرمايد؛ آرى، در بحث تفسيرى آيات، آن‌جا كه مطلبى به نظر ايشان حق جلوه مى‌كند، روى آن پافشارى مى‌نمايد و آيات و رواياتى در تأييد قول منتخب مى‌آورد. | ||
وى، در بسيارى از موارد، اسباب نزول را به‌گونه‌اى مستند ثبت كرده است؛ به اين معنا كه نقل كنندگان سبب نزول را بيان مى‌كند(از [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]]، قتاده، ضحاك و مجاهد و...). در مواردى هم غير مستند بيان مى‌كند؛ يعنى نقل كنندگان اسباب نزول را نمى‌آورد و تنها به ذكر سبب نزول اكتفا مى‌كند، مانند نمونه‌هاى زير: | وى، در بسيارى از موارد، اسباب نزول را به‌گونه‌اى مستند ثبت كرده است؛ به اين معنا كه نقل كنندگان سبب نزول را بيان مى‌كند(از [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]]، قتاده، ضحاك و مجاهد و...). در مواردى هم غير مستند بيان مى‌كند؛ يعنى نقل كنندگان اسباب نزول را نمى‌آورد و تنها به ذكر سبب نزول اكتفا مى‌كند، مانند نمونه‌هاى زير: | ||
| خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
#'''«يا أيها الذين آمنوا ما لكم إذا قيل لكم انفروا...»'''<ref>توبه 38</ref>؛ در ذيل اين آيه مى‌نويسد: «زمانى كه رسول خدا (ص) از طائف برگشت، مردم را براى جهاد و پيكار با روميان آماده نمود. اين كار، در شرايطى صورت گرفت كه مردم مشغول برداشت محصولات بودند و علاوه بر اين، در فصل گرماى تابستان واقع شده بود. اين امور، دست به دست هم داده و رفتن به سوى ميدان جنگ را براى مسلمانان مشكل ساخته بود؛ تا آن‌جا كه بعضى، در اجابت دستور پيامبر(ص) ترديد و دودلى نشان مى‌دادند و عده كمى آمادگى براى جهاد را ابراز مى‌داشتند. اين آيات، در چنان فضايى نازل شد<ref>ج 5، ص 47</ref> | #'''«يا أيها الذين آمنوا ما لكم إذا قيل لكم انفروا...»'''<ref>توبه 38</ref>؛ در ذيل اين آيه مى‌نويسد: «زمانى كه رسول خدا (ص) از طائف برگشت، مردم را براى جهاد و پيكار با روميان آماده نمود. اين كار، در شرايطى صورت گرفت كه مردم مشغول برداشت محصولات بودند و علاوه بر اين، در فصل گرماى تابستان واقع شده بود. اين امور، دست به دست هم داده و رفتن به سوى ميدان جنگ را براى مسلمانان مشكل ساخته بود؛ تا آن‌جا كه بعضى، در اجابت دستور پيامبر(ص) ترديد و دودلى نشان مى‌دادند و عده كمى آمادگى براى جهاد را ابراز مى‌داشتند. اين آيات، در چنان فضايى نازل شد<ref>ج 5، ص 47</ref> | ||
مرحوم | [[طبرسی، فضل بن حسن|مرحوم طبرسى]] ، اسباب نزول را به‌صورت جداگانه و مستقل مورد بحث و بررسى قرار داده است؛ چنان‌كه براى قصه و نظم جايگاه ويژه‌اى را در نظر گرفته است، ولى گاه مشاهده مى‌شود كه هر دو يا هر سه عنوان را در يك جا بيان كرده است، مانند: | ||
#'''«و إن خفتم ألاّ تقسطوا في اليتامى فانكحوا ما طاب لكم...»'''<ref>نساء 3</ref>؛ در ذيل اين آيه مى‌نويسد: «در سبب نزول و كيفيت نظم حاصل از اين آيه و اتصال فصل‌هاى آن، اختلاف شده است...»<ref>ج 3، ص 10</ref> | #'''«و إن خفتم ألاّ تقسطوا في اليتامى فانكحوا ما طاب لكم...»'''<ref>نساء 3</ref>؛ در ذيل اين آيه مى‌نويسد: «در سبب نزول و كيفيت نظم حاصل از اين آيه و اتصال فصل‌هاى آن، اختلاف شده است...»<ref>ج 3، ص 10</ref> | ||
#'''«يا أيها الذين آمنوا لا تحرموا طيبات ما أحل الله لكم و لا تعتدوا إن الله لا يحب المعتدين»'''<ref>المائدة 87</ref>، در ذيل اين آيه شريفه، تحت عنوان «النزول و القصة»، مى‌نويسد: «مفسران گفته‌اند: روزى رسول خدا (ص) در باره رستاخيز و وضع قيامت، با مردم سخن مى‌فرمود. سخنان وى، مردم را تكان داد و به گريستن واداشت. در پى آن، ده نفر از ياران پيامبر(ص) كه عبارت بودند از: على(ع)، ابوبكر، عبدالله بن مسعود، ابوذر غفارى، سالم مولى ابى حذيفة، عبدالله بن عمر، مقداد بن اسود كندى، سلمان فارسى و معقل بن مقرن، در منزل عثمان بن مظعون اجتماع كردند و تصميم گرفتند پاره‌اى از لذايذ دنيا را بر خود حرام كنند و به جاى آن به عبادت بپردازند... على(ع)، سوگند ياد كرد كه هيچ شبى را نخوابد مگر اينكه خدا بخواهد؛ بلال، سوگند ياد كرد كه هر روز، روزه بگيرد و عثمان بن مظعون، قسم ياد كرد آميزش جنسى با همسرش را ترك گويد و به عبادت بپردازد. آيه مزبور در چنين وضعيتى نازل شد.»<ref>ج 3، ص 364</ref> | #'''«يا أيها الذين آمنوا لا تحرموا طيبات ما أحل الله لكم و لا تعتدوا إن الله لا يحب المعتدين»'''<ref>المائدة 87</ref>، در ذيل اين آيه شريفه، تحت عنوان «النزول و القصة»، مى‌نويسد: «مفسران گفته‌اند: روزى رسول خدا (ص) در باره رستاخيز و وضع قيامت، با مردم سخن مى‌فرمود. سخنان وى، مردم را تكان داد و به گريستن واداشت. در پى آن، ده نفر از ياران پيامبر(ص) كه عبارت بودند از: على(ع)، ابوبكر، عبدالله بن مسعود، ابوذر غفارى، سالم مولى ابى حذيفة، عبدالله بن عمر، مقداد بن اسود كندى، سلمان فارسى و معقل بن مقرن، در منزل عثمان بن مظعون اجتماع كردند و تصميم گرفتند پاره‌اى از لذايذ دنيا را بر خود حرام كنند و به جاى آن به عبادت بپردازند... على(ع)، سوگند ياد كرد كه هيچ شبى را نخوابد مگر اينكه خدا بخواهد؛ بلال، سوگند ياد كرد كه هر روز، روزه بگيرد و عثمان بن مظعون، قسم ياد كرد آميزش جنسى با همسرش را ترك گويد و به عبادت بپردازد. آيه مزبور در چنين وضعيتى نازل شد.»<ref>ج 3، ص 364</ref> | ||
مرحوم | [[طبرسی، فضل بن حسن|مرحوم طبرسى]] ، در بسيارى از موارد، در تفسير آيات، از اسباب نزول به‌عنوان شاهد استفاده كرده است. در بحث تفسيرى آيات، ابتدا مطلبى را كه مورد نظر ايشان است بيان مى‌كند و براى اثبات مدعاى خويش از آيات و روايات دليل مى‌آورد و در مواردى اسباب نزول آيات را شاهد بر مدعاى خويش بيان مى‌كند، مانند: | ||
#'''«حافظوا على الصلوات و الصلوة الوسطى...»'''<ref>البقرة 238</ref>؛ در تفسير اين آيه شريفه، چنين مى‌نويسد: «در مورد«الصلوة الوسطى»، چند نظريه وجود دارد: | #'''«حافظوا على الصلوات و الصلوة الوسطى...»'''<ref>البقرة 238</ref>؛ در تفسير اين آيه شريفه، چنين مى‌نويسد: «در مورد«الصلوة الوسطى»، چند نظريه وجود دارد: | ||
| خط ۱۰۵: | خط ۱۰۵: | ||
#'''«لا إكراه في الدين قد تبين الرشد من الغي...»'''<ref>البقرة 256</ref>؛ در تفسير و معناى اين آيه، چند قول را بيان مى‌كند و از سبب نزول، در تأييد نظر خود استفاده مى‌نمايد.<ref>ج 2، ص 631</ref> | #'''«لا إكراه في الدين قد تبين الرشد من الغي...»'''<ref>البقرة 256</ref>؛ در تفسير و معناى اين آيه، چند قول را بيان مى‌كند و از سبب نزول، در تأييد نظر خود استفاده مى‌نمايد.<ref>ج 2، ص 631</ref> | ||
همان‌گونه كه قبلا يادآورى شد، مرحوم | همان‌گونه كه قبلا يادآورى شد، [[طبرسی، فضل بن حسن|مرحوم طبرسى]] ، با اسباب نزول، به‌صورت گزارشى عمل كرده است. در اكثر موارد، تنها به نقل اقوال در اين باره بسنده كرده، به‌گونه‌اى كه از مجموع نقل اسباب نزول، تنها 53 مورد آن، به‌صورت نقد و تحليل است و ملاك ايشان در نقد و تحليل، روايات، ضرورت فقهى، ظاهر آيه، سياق آيه، عموميت آيه و تاريخ بوده و سبب نزولى كه مورد تأييد و يا قبول ايشان نبوده، با اين ملاك‌ها رد گرديده است، مانند نمونه‌هاى زير: | ||
#'''«و من أظلم ممن منع مساجد الله أن يذكر فيها اسمه...»'''<ref>البقرة 114</ref>؛ در ذيل اين آيه مباركه، مى‌نويسد: «مفسرين، در اينكه اين آيه در مورد چه كسانى نازل شده اختلاف نموده‌اند؛ [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] و مجاهد گفته‌اند: مقصود روميانند كه تلاش داشتند بيت المقدس را خراب نمايند تا اينكه در زمان عمر، خداوند مسلمانان را بر روميان غلبه داد. حسن و قتاده گفته‌اند: مقصود، «بخت النصر» است كه وى بيت المقدس را خراب كرد و در اين امر نصارا او را يارى و كمك كردند. از ابى عبدالله(ع) روايت شده كه مقصود، مشركان قريشند، در آن هنگامى كه پيامبر(ص) را از داخل شدن به مكه و مسجد الحرام منع كردند؛ طبرى، در تفسير خود، در رد اين قول مى‌گويد: مشركان قريش مسجد الحرام را خراب نكرده‌اند. اين گفتار طبرى، قابل قبول نيست، زيرا عمارت مسجد، در پرتو نمازگزاردن و عبادت در آن است و خراب كردن آن، جلوگيرى از نماز و عبادت در آن مى‌باشد؛ علاوه بر اين، رواياتى در اين زمينه وارد شده كه مشركان، مساجدى را كه ياران رسول خدا (ص) در مكه در آنها نماز مى‌خواند، در زمان هجرت وى خراب كردند...»<ref>ج 1، ص 360</ref>؛ | #'''«و من أظلم ممن منع مساجد الله أن يذكر فيها اسمه...»'''<ref>البقرة 114</ref>؛ در ذيل اين آيه مباركه، مى‌نويسد: «مفسرين، در اينكه اين آيه در مورد چه كسانى نازل شده اختلاف نموده‌اند؛ [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] و مجاهد گفته‌اند: مقصود روميانند كه تلاش داشتند بيت المقدس را خراب نمايند تا اينكه در زمان عمر، خداوند مسلمانان را بر روميان غلبه داد. حسن و قتاده گفته‌اند: مقصود، «بخت النصر» است كه وى بيت المقدس را خراب كرد و در اين امر نصارا او را يارى و كمك كردند. از ابى عبدالله(ع) روايت شده كه مقصود، مشركان قريشند، در آن هنگامى كه پيامبر(ص) را از داخل شدن به مكه و مسجد الحرام منع كردند؛ طبرى، در تفسير خود، در رد اين قول مى‌گويد: مشركان قريش مسجد الحرام را خراب نكرده‌اند. اين گفتار طبرى، قابل قبول نيست، زيرا عمارت مسجد، در پرتو نمازگزاردن و عبادت در آن است و خراب كردن آن، جلوگيرى از نماز و عبادت در آن مى‌باشد؛ علاوه بر اين، رواياتى در اين زمينه وارد شده كه مشركان، مساجدى را كه ياران رسول خدا (ص) در مكه در آنها نماز مى‌خواند، در زمان هجرت وى خراب كردند...»<ref>ج 1، ص 360</ref>؛ | ||
| خط ۱۱۱: | خط ۱۱۱: | ||
#'''«ليس لك من الأمر شىء أو يتوب عليهم أو يعذبهم فإنهم ظالمون»'''<ref>آل عمران 128</ref>؛ در ذيل اين آيه مى‌نويسد: «گفته شده اين آيه هنگامى نازل شد كه پيامبر(ص)، بعد از شكست در جنگ اُحد، تصميم به نفرين در حق تعدادى از اصحاب خود داشت و خداوند حضرت را از اين عمل نهى كرد و نيز نقل كرده‌اند كه وقتى كفار، حمزه، عموى پيامبر(ص) را مثله كردند و با اصحاب آن حضرت بسيار برخورد زشتى نمودند، پيامبر(ص) فرمود: «اگر خداوند اجازه مى‌داد چنان مقابله به مثل مى‌كردم كه مانند آن در ميان عرب اتفاق نيفتاده باشد»، آن‌گاه اين آيه، نازل شد. بعضى گفته‌اند: اين آيه، در باره اهل بئر معونه نازل شده و آنان هفتاد نفر بودند كه پيامبر(ص) آنان را به سرپرستى منذر بن عمرو، به سوى بئر معونه فرستاد تا مردم را قرآن و علم بياموزند، ولى مشركان آنان را به قتل رساندند؛ پيامبر(ص) از اين كار آنان به شدت خشمگين شده بود و آيه در چنين وضعى نازل شد، لكن صحيح اين است كه اين آيه در باره جنگ اُحد و حوادث آن نازل شده است، زيرا هم اكثر علما بر اين عقيده‌اند و هم سياق آيه اين مطلب را مى‌رساند.»<ref>ج 2، ص 832</ref> | #'''«ليس لك من الأمر شىء أو يتوب عليهم أو يعذبهم فإنهم ظالمون»'''<ref>آل عمران 128</ref>؛ در ذيل اين آيه مى‌نويسد: «گفته شده اين آيه هنگامى نازل شد كه پيامبر(ص)، بعد از شكست در جنگ اُحد، تصميم به نفرين در حق تعدادى از اصحاب خود داشت و خداوند حضرت را از اين عمل نهى كرد و نيز نقل كرده‌اند كه وقتى كفار، حمزه، عموى پيامبر(ص) را مثله كردند و با اصحاب آن حضرت بسيار برخورد زشتى نمودند، پيامبر(ص) فرمود: «اگر خداوند اجازه مى‌داد چنان مقابله به مثل مى‌كردم كه مانند آن در ميان عرب اتفاق نيفتاده باشد»، آن‌گاه اين آيه، نازل شد. بعضى گفته‌اند: اين آيه، در باره اهل بئر معونه نازل شده و آنان هفتاد نفر بودند كه پيامبر(ص) آنان را به سرپرستى منذر بن عمرو، به سوى بئر معونه فرستاد تا مردم را قرآن و علم بياموزند، ولى مشركان آنان را به قتل رساندند؛ پيامبر(ص) از اين كار آنان به شدت خشمگين شده بود و آيه در چنين وضعى نازل شد، لكن صحيح اين است كه اين آيه در باره جنگ اُحد و حوادث آن نازل شده است، زيرا هم اكثر علما بر اين عقيده‌اند و هم سياق آيه اين مطلب را مى‌رساند.»<ref>ج 2، ص 832</ref> | ||
مرحوم | [[طبرسی، فضل بن حسن|مرحوم طبرسى]] ، در تفسير آيات و بيان مطالب، به‌ويژه در نقل اسباب نزول، از تعصب‌هاى مذهبى به شدت پرهيز كرده است. ايشان، در تمام موارد، با برهان و استدلال قوى، از نظريات خود دفاع كرده و جانب انصاف و اعتدال را از دست نداده است. | ||
دكتر محمد حسين ذهبى، در اين باره مى‌نويسد: «طبرسى، فردى معتدل و ميانه‌رو بوده است. در گرايش‌هاى شيعى خود، مانند ديگر شيعيان جانب غلو را در پيش نگرفته است. تا جايى كه من تفسير ايشان را خوانده‌ام، به جايى برنخورده‌ام كه وى تعصب قابل ذكرى داشته باشد و موردى نيافته‌ام كه نسبت به يكى از صحابه انكارى داشته باشد و يا در باره آنان سخنان بى‌مورد گفته باشد... طبرسى، هر چند از عقايد خود دفاع كرده، ولى در دفاع از باورهاى خويشتن، زياده‌روى نكرده است...»<ref>محمد حسين ذهبى، التفسير و المفسرون، ج 2، ص 144 - 142</ref> | دكتر محمد حسين ذهبى، در اين باره مى‌نويسد: «طبرسى، فردى معتدل و ميانه‌رو بوده است. در گرايش‌هاى شيعى خود، مانند ديگر شيعيان جانب غلو را در پيش نگرفته است. تا جايى كه من تفسير ايشان را خوانده‌ام، به جايى برنخورده‌ام كه وى تعصب قابل ذكرى داشته باشد و موردى نيافته‌ام كه نسبت به يكى از صحابه انكارى داشته باشد و يا در باره آنان سخنان بى‌مورد گفته باشد... طبرسى، هر چند از عقايد خود دفاع كرده، ولى در دفاع از باورهاى خويشتن، زياده‌روى نكرده است...»<ref>محمد حسين ذهبى، التفسير و المفسرون، ج 2، ص 144 - 142</ref> | ||
| خط ۱۲۱: | خط ۱۲۱: | ||
«...از ويژگى‌هاى آن(مجمع البيان)، اكتفا نكردن به عقل و اعتنا كردن به احاديث است كه با يك روحيه متوازن و متعادل، هم از منابع عامه و هم از خاصه نقل كرده است.»<ref>بهاء الدين خرم‌شاهى، تفسير و تفاسير جديد، چاپ اول، تهران، انتشارات كيهان، زمستان 64، ص 34</ref> | «...از ويژگى‌هاى آن(مجمع البيان)، اكتفا نكردن به عقل و اعتنا كردن به احاديث است كه با يك روحيه متوازن و متعادل، هم از منابع عامه و هم از خاصه نقل كرده است.»<ref>بهاء الدين خرم‌شاهى، تفسير و تفاسير جديد، چاپ اول، تهران، انتشارات كيهان، زمستان 64، ص 34</ref> | ||
مرحوم | [[طبرسی، فضل بن حسن|مرحوم طبرسى]] ، به صحت خبر و بررسى دقيق احوال راوى توجه زياد دارد و معتقد است كه تفسير قرآن كريم جز به اخبار صحيح و نص صريح، جايز نيست. وى، در اين باره مى‌نويسد: «و اعلم أن الخبر قد صح عن النبى(ص) و عن الأئمة القائمين مقامه(ع) أن تفسير القرآن لا يجوز إلا بالأثر الصحيح و النص الصريح...»<ref>ج 1، ص 80</ref> | ||
روى همين مبنا كه ايشان، در تفسير آيات تنها به رواياتى استشهاد كرده كه به نظر وى از صحت سند برخوردار بوده است، از تفسير امام حسن عسكرى(ع) روايتى نقل نكرده است، زيرا استناد اين تفسير به امام(ع)، به نظر ايشان درست نيامده است؛ هر چند اين احتمال هم هست كه تفسير مزبور، در دست‌رس ايشان نبوده، ولى احتمال عدم اعتبار، قوى‌تر است. | روى همين مبنا كه ايشان، در تفسير آيات تنها به رواياتى استشهاد كرده كه به نظر وى از صحت سند برخوردار بوده است، از تفسير امام حسن عسكرى(ع) روايتى نقل نكرده است، زيرا استناد اين تفسير به امام(ع)، به نظر ايشان درست نيامده است؛ هر چند اين احتمال هم هست كه تفسير مزبور، در دست‌رس ايشان نبوده، ولى احتمال عدم اعتبار، قوى‌تر است. | ||
مرحوم | [[طبرسی، فضل بن حسن|مرحوم طبرسى]] ، معتقد است كه سبب نزول آيات، موجب محدوديت مفهوم آيات در همان موارد خاص نمى‌شود و آيات قرآن فراتر از شأن نزول آنهاست و عموميت دارد، چه اينكه قرآن كريم، براى هدايت تمام انسان‌ها، در هر عصر و زمان مى‌باشد؛ به نمونه‌هايى از اين دست، توجه كنيد: | ||
#'''«إن الأبرار يشربون من كأس كان مزاجها كافورا... و كان سعيكم مشكورا»'''<ref>الانسان 5 - 22</ref>؛ مرحوم | #'''«إن الأبرار يشربون من كأس كان مزاجها كافورا... و كان سعيكم مشكورا»'''<ref>الانسان 5 - 22</ref>؛ [[طبرسی، فضل بن حسن|مرحوم طبرسى]] ، در شأن نزول اين آيه مى‌نويسد: «از [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]]، مجاهد و ابى صالح، نقل شده است كه اين آيات در باره على، فاطمه، حسن و حسين(ع) نازل شده است»، آن‌گاه پس از ذكر داستان نذر اين خانواده، چنين ادامه مى‌دهد: «خداوند اين آيات را در باره على، فاطمه، حسن و حسين(ع) نازل كرده است، ولى شامل تمام مؤمنانى كه چنين عملى را انجام دهند نيز مى‌شود.»<ref>ج 1، ص 612</ref>؛ | ||
#'''«الذين ينفقون أموالهم بالليل و النهار سرا و علانية فلهم أجرهم عند ربهم و لا خوف عليهم و لا هم يحزنون»'''<ref>البقرة 274</ref>؛ در ذيل اين آيه مى‌نويسد: «[[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] گفته است: اين آيه، در باره على(ع)، نازل شده است؛ حضرت، چهار درهم داشت، يك درهم را در روز و يك درهم را در شب و يك درهم را مخفيانه و درهم آخر را آشكارا صدقه داد و نيز گفته شده كه اين آيه، در باره مطلق انفاق در راه خداوند نازل شده است...»، آن‌گاه مى‌گويد: «... آيه، در باره على(ع) نازل شده، ولى تمام كسانى را كه چنين عملى را انجام دهند، شامل مى‌شود و [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]]، در اين زمينه، به واسطه پيش‌گامى، بر ديگران، برترى دارد.»<ref>ج 2، ص 667</ref> | #'''«الذين ينفقون أموالهم بالليل و النهار سرا و علانية فلهم أجرهم عند ربهم و لا خوف عليهم و لا هم يحزنون»'''<ref>البقرة 274</ref>؛ در ذيل اين آيه مى‌نويسد: «[[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] گفته است: اين آيه، در باره على(ع)، نازل شده است؛ حضرت، چهار درهم داشت، يك درهم را در روز و يك درهم را در شب و يك درهم را مخفيانه و درهم آخر را آشكارا صدقه داد و نيز گفته شده كه اين آيه، در باره مطلق انفاق در راه خداوند نازل شده است...»، آن‌گاه مى‌گويد: «... آيه، در باره على(ع) نازل شده، ولى تمام كسانى را كه چنين عملى را انجام دهند، شامل مى‌شود و [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]]، در اين زمينه، به واسطه پيش‌گامى، بر ديگران، برترى دارد.»<ref>ج 2، ص 667</ref> | ||
مرحوم | [[طبرسی، فضل بن حسن|مرحوم طبرسى]] ، نسبت به اسباب نزول و نقل آن، توجهى خاص داشته و در تفسير خود، جايگاه ويژه‌اى براى آن در نظر گرفته است. در مقدمه، از اسباب نزول، به‌عنوان يكى از مطالب ضرورى كه بايد در تفسير قرآن كريم، مورد توجه باشد، ياد مى‌كند و يادآور مى‌شود: «در تمام سوره‌هاى قرآن، ابتدا، مكى و مدنى بودن آيات را متذكر شده‌ام و سپس به موارد اختلاف در عدد آيات رو آورده‌ام و پس از آن، به نقل اسباب نزول پرداخته‌ام...»<ref>ج 1، ص 77</ref>وى، در متن تفسير نيز براى اسباب نزول، عنوان مشخص«النزول» را در نظر گرفته است و اين، نشان‌گر اهتمام وى به اسباب نزول است؛ با اين همه، حجم اندك تفسير، باعث شده است كه آن مرحوم، به شكل گسترده اسباب نزول را ثبت نكند، چه اينكه مجموع اسباب نزول، در اين تفسير، بيش از 259 مورد نمى‌باشد، در حالى كه اسباب نزول بسيار بيشتر از اين است. | ||
نمونه‌اى از كار مؤلف: | نمونه‌اى از كار مؤلف: | ||