۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>'
جز (جایگزینی متن - 'صاحب رياض' به 'صاحب رياض ') |
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>') |
||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
مؤلف نتوانسته است تمام كتاب قواعد الأحكام را شرح بزند و در الذريعة اين گونه آمده است: | مؤلف نتوانسته است تمام كتاب قواعد الأحكام را شرح بزند و در الذريعة اين گونه آمده است: | ||
مع أنّه لم يتجاوز مبحث تفويض البضع في النكاح و قد وصل إلى هذا الحد في ج 1 من 935. يعنى مؤلف نتوانسته است بيش از اين قسمت از نكاح از جلد اوّل قواعد الأحكام را شرح بزند. <ref>همان، ج 5، ص 72 و 73</ref> | مع أنّه لم يتجاوز مبحث تفويض البضع في النكاح و قد وصل إلى هذا الحد في ج 1 من 935. يعنى مؤلف نتوانسته است بيش از اين قسمت از نكاح از جلد اوّل قواعد الأحكام را شرح بزند.<ref>همان، ج 5، ص 72 و 73</ref> | ||
كتاب موجود توسط مؤسسۀ آل البيت(ع) لأحياء التراث انتشار يافته است. جلد اوّل تا پنجم در سال 1408 ق و جلد ششم تا يازدهم در سال 1410 ق، و جلد دوازدهم و سيزدهم در سال 1411 ق چاپ شده است. جلد اول تا ششم را چاپخانۀ مهديه و جلد ششم تا سيزدهم را در چاپخانۀ مهر در قم چاپ نموده است. | كتاب موجود توسط مؤسسۀ آل البيت(ع) لأحياء التراث انتشار يافته است. جلد اوّل تا پنجم در سال 1408 ق و جلد ششم تا يازدهم در سال 1410 ق، و جلد دوازدهم و سيزدهم در سال 1411 ق چاپ شده است. جلد اول تا ششم را چاپخانۀ مهديه و جلد ششم تا سيزدهم را در چاپخانۀ مهر در قم چاپ نموده است. | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۱: | ||
اگر چه شرح قواعد الأحكام [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]] بر جامع المقاصد مشهور شده است امّا بنظر مى‌رسد غير از نسخه‌اى كه با رمز «ح» در مقدمۀ كتاب معرفى شده است در ساير موارد به اين نام معرفى نشده است. | اگر چه شرح قواعد الأحكام [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]] بر جامع المقاصد مشهور شده است امّا بنظر مى‌رسد غير از نسخه‌اى كه با رمز «ح» در مقدمۀ كتاب معرفى شده است در ساير موارد به اين نام معرفى نشده است. | ||
در مقدمۀ كتاب از نسخۀ «ح» كه نويسندۀ آن شيخ ابراهيم بن على بن عبدالعالى ميسمى از شاگردان مؤلف مى‌باشد، اين گونه مى‌خوانيم «و سميّته بجامع المقاصد في شرح القواعد»<ref>متن كتاب، ص 67</ref>، كه با سياق عبارت كه در مقام دعا مى‌باشد هماهنگى ندارد. همين‌طور در كتاب الكنى و الألقاب نيز نام جامع المقاصد ديده مى‌شود. <ref>الكنى و الألقاب، ج 3، ص 162</ref> | در مقدمۀ كتاب از نسخۀ «ح» كه نويسندۀ آن شيخ ابراهيم بن على بن عبدالعالى ميسمى از شاگردان مؤلف مى‌باشد، اين گونه مى‌خوانيم «و سميّته بجامع المقاصد في شرح القواعد»<ref>متن كتاب، ص 67</ref>، كه با سياق عبارت كه در مقام دعا مى‌باشد هماهنگى ندارد. همين‌طور در كتاب الكنى و الألقاب نيز نام جامع المقاصد ديده مى‌شود.<ref>الكنى و الألقاب، ج 3، ص 162</ref> | ||
امّا در بسيارى از موارد از كتاب تعبير به شرح بر قواعد شده است در حالى كه شايسته بود نام آن ذكر شود. مثلا در صفحات 443 و 444 و 445 و 446 و 451 از جلد سوّم «رياض العلماء» و همين‌طور در صفحات 366 و 360 و 362 از جلد چهارم «روضات الجنات» و به نقل از «بحار الأنوار» در صفحۀ 367 جلد چهارم «روضات الجنات» و به نقل از «كتاب الرجال» تأليف سيد مصطفى تفرشى در صفحۀ 368 جلد چهارم «روضات الجنات». | امّا در بسيارى از موارد از كتاب تعبير به شرح بر قواعد شده است در حالى كه شايسته بود نام آن ذكر شود. مثلا در صفحات 443 و 444 و 445 و 446 و 451 از جلد سوّم «رياض العلماء» و همين‌طور در صفحات 366 و 360 و 362 از جلد چهارم «روضات الجنات» و به نقل از «بحار الأنوار» در صفحۀ 367 جلد چهارم «روضات الجنات» و به نقل از «كتاب الرجال» تأليف سيد مصطفى تفرشى در صفحۀ 368 جلد چهارم «روضات الجنات». | ||
و همين‌طور صفحۀ 121 و 122 أمل الآمل و موارد متعدد ديگرى تعبير به شرح قواعد شده است. حتى در اجازه‌اى كه مؤلف به شيخ ابراهيم بن على بن عبدالعالى ميسمى نويسندۀ نسخۀ «ح» جامع المقاصد اين گونه آمده است: من ذلك ما خرج من شرح قواعد الأحكام في خمسة مجلدات تخمينا. <ref> رياض العلماء، ج 3، ص 441</ref> كه از كتاب تعبير به شرح قواعد شده است. | و همين‌طور صفحۀ 121 و 122 أمل الآمل و موارد متعدد ديگرى تعبير به شرح قواعد شده است. حتى در اجازه‌اى كه مؤلف به شيخ ابراهيم بن على بن عبدالعالى ميسمى نويسندۀ نسخۀ «ح» جامع المقاصد اين گونه آمده است: من ذلك ما خرج من شرح قواعد الأحكام في خمسة مجلدات تخمينا.<ref> رياض العلماء، ج 3، ص 441</ref> كه از كتاب تعبير به شرح قواعد شده است. | ||
==نسخه‌ها== | ==نسخه‌ها== | ||
| خط ۹۶: | خط ۹۶: | ||
آن چنانكه در مقدمۀ ناشر آمده است نسخه‌اى از قواعد الأحكام كه در نزد [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]] بوده است نيز نسخۀ سالم و كاملى نبوده است و بنابراين بسيارى از شرح‌هايى كه توسط [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق ثانى]] براى تصحيح عبارات قواعد ذكر شده است مورد نياز نبوده است. | آن چنانكه در مقدمۀ ناشر آمده است نسخه‌اى از قواعد الأحكام كه در نزد [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]] بوده است نيز نسخۀ سالم و كاملى نبوده است و بنابراين بسيارى از شرح‌هايى كه توسط [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق ثانى]] براى تصحيح عبارات قواعد ذكر شده است مورد نياز نبوده است. | ||
از طرف ديگر بعضى از عبارت‌هايى كه در چاپ‌هاى سنگى جامع المقاصد وجود دارد حاشيه يا تعليقۀ مؤلف آن نيست و در نسخه‌هاى خطى نيز وجود ندارد كه به اين نمونه‌ها در مقدمۀ تحقيق اشاره شده است. <ref>مقدمه ناشر، ص 49 و 50</ref> | از طرف ديگر بعضى از عبارت‌هايى كه در چاپ‌هاى سنگى جامع المقاصد وجود دارد حاشيه يا تعليقۀ مؤلف آن نيست و در نسخه‌هاى خطى نيز وجود ندارد كه به اين نمونه‌ها در مقدمۀ تحقيق اشاره شده است.<ref>مقدمه ناشر، ص 49 و 50</ref> | ||
== نسخه‌هاى مورد اعتماد == | == نسخه‌هاى مورد اعتماد == | ||
| خط ۱۴۱: | خط ۱۴۱: | ||
الكنى و الألقاب: قال شيخنا رحمه اللّه: و كان فقيه عصره، [[صاحب جواهر، محمدحسن|صاحب جواهر]] الكلام يقول: من كان عنده جامع المقاصد و الوسائل و الجواهر لا يحتاج بعدها إلى كتاب آخر للخروج عن عهدة الفحص الواجب على الفقيه في آحاد المسائل الفرعية. <ref>الكنى و الألقاب، ج 3، ص 162</ref> | الكنى و الألقاب: قال شيخنا رحمه اللّه: و كان فقيه عصره، [[صاحب جواهر، محمدحسن|صاحب جواهر]] الكلام يقول: من كان عنده جامع المقاصد و الوسائل و الجواهر لا يحتاج بعدها إلى كتاب آخر للخروج عن عهدة الفحص الواجب على الفقيه في آحاد المسائل الفرعية.<ref>الكنى و الألقاب، ج 3، ص 162</ref> | ||
در رياض العلماء و روضات الجنات بنا به نقل از بعضى افاضل شاگردان شيخ على كركى: | در رياض العلماء و روضات الجنات بنا به نقل از بعضى افاضل شاگردان شيخ على كركى: | ||
صاحب تعليقات الحسنة و التصانيف المليحة فمن تصانيفه شرح القواعد و قد خرج منه ست مجلدات إلى بحث التفويض من النكاح شرحا لم يعمل قبله أحد مثله و حلّ مشكلاته مع تدقيقات حسنة و توفيقات لطيفة خال من التطويل و الإكثار و شارح لجميع الفاظه المجمع عليه و المختلف فيه. <ref>روضات الجنات، ج 4، ص 366 و رياض العلماء، ج 3، ص 443</ref> | صاحب تعليقات الحسنة و التصانيف المليحة فمن تصانيفه شرح القواعد و قد خرج منه ست مجلدات إلى بحث التفويض من النكاح شرحا لم يعمل قبله أحد مثله و حلّ مشكلاته مع تدقيقات حسنة و توفيقات لطيفة خال من التطويل و الإكثار و شارح لجميع الفاظه المجمع عليه و المختلف فيه.<ref>روضات الجنات، ج 4، ص 366 و رياض العلماء، ج 3، ص 443</ref> | ||
به نقل از كتاب الرجال تأليف سيد مصطفى تفرشى: نقي الكلام جيد التصانيف من أجلاء هذه الطائفة له كتب منها «شرح قواعد الحلي». <ref>روضات الجنات، ج 4، ص 368</ref> | به نقل از كتاب الرجال تأليف سيد مصطفى تفرشى: نقي الكلام جيد التصانيف من أجلاء هذه الطائفة له كتب منها «شرح قواعد الحلي».<ref>روضات الجنات، ج 4، ص 368</ref> | ||
أعيان الشيعة: له تعليقات حسنة و تصانيف جيدة منها جامع المقاصد في شرح القواعد و هو شرح لم يعمل قبله أحد مثله في حل مشكله و قد اشتهر هذا الشرح اشتهارا كثيرا و اعتمد عليه الفقهاء في أبحاثهم و مؤلفاتهم مطبوع مع القواعد. <ref>أعيان الشيعة، ج 8، ص 210</ref> | أعيان الشيعة: له تعليقات حسنة و تصانيف جيدة منها جامع المقاصد في شرح القواعد و هو شرح لم يعمل قبله أحد مثله في حل مشكله و قد اشتهر هذا الشرح اشتهارا كثيرا و اعتمد عليه الفقهاء في أبحاثهم و مؤلفاتهم مطبوع مع القواعد.<ref>أعيان الشيعة، ج 8، ص 210</ref> | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||