الدروس الشرعية في فقه الإمامية: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۱: خط ۴۱:




شمس الدين ابوعبدالله محمد بن محمد بن حامد بن مكى جزينى عاملى، معروف به [[شهيد اول]] (م 786 ق).
'''الدروس الشرعية في فقه الإمامية''' تألیف شمس الدين ابوعبدالله محمد بن محمد بن حامد بن مكى جزينى عاملى، معروف به [[شهيد اول]] (م 786 ق).


==ارزش و اعتبار==
==ارزش و اعتبار==
خط ۹۱: خط ۹۱:
در الذريعة در دو جا يعنى جلد /8 145 و جلد /13 242 به 6 نسخه اشاره شده است كه عبارتند از:
در الذريعة در دو جا يعنى جلد /8 145 و جلد /13 242 به 6 نسخه اشاره شده است كه عبارتند از:


1 - نسخه‌اى به خط شيخ حسن بن موسى بن صالح سكيكى، مربوط به سال 803 ق كه در نجف اشرف وقف شده است، اين نسخه قديم‌ترين نسخۀ خطى و نزديكترين نسخه به عصر مؤلف مى‌باشد.
# نسخه‌اى به خط شيخ حسن بن موسى بن صالح سكيكى، مربوط به سال 803 ق كه در نجف اشرف وقف شده است، اين نسخه قديم‌ترين نسخۀ خطى و نزديكترين نسخه به عصر مؤلف مى‌باشد.
 
# نسخۀ كتابخانۀ صدر، مربوط به سال 850 ق، و به خط شيخ ابراهيم كفعمى.
2 - نسخۀ كتابخانۀ صدر، مربوط به سال 850 ق، و به خط شيخ ابراهيم كفعمى.
# نسخۀ كتابخانۀ فخر الدين، مربوط به سال 856 ق، و به خط شيخ ابراهيم كفعمى.
 
# نسخۀ كتابخانۀ شيخ مشكور، مربوط به سال 854 ق، و به خط شيخ طعمة بن احمد حائرى.
3 - نسخۀ كتابخانۀ فخر الدين، مربوط به سال 856 ق، و به خط شيخ ابراهيم كفعمى.
# نسخۀ كتابخانۀ شوشترى‌ها، مربوط به سال 1026 ق، و به خط سيد حسين بن حسن عسگرى كربلايى.
 
# نسخه‌اى به خط حسين بن نور الدين سبزوارى، مربوط به سال 872 ق.
4 - نسخۀ كتابخانۀ شيخ مشكور، مربوط به سال 854 ق، و به خط شيخ طعمة بن احمد حائرى.
 
5 - نسخۀ كتابخانۀ شوشترى‌ها، مربوط به سال 1026 ق، و به خط سيد حسين بن حسن عسگرى كربلايى.
 
6 - نسخه‌اى به خط حسين بن نور الدين سبزوارى، مربوط به سال 872 ق.


[[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|صاحب الذريعة]] در مورد نسخه‌هاى شمارۀ 1، 6 در جلد 13 صفحۀ 242 مى‌نويسد: هذه النسخة و نسخة السكيكي من نفائس مخطوطات أصحابنا التي لم تذهب إلى مكتبات أوربا يستخرج من الإجازتين اللتين عليهما عدّة تراجم العلماء منسيين لا ذكر لهم في أيّ كتاب.
[[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|صاحب الذريعة]] در مورد نسخه‌هاى شمارۀ 1، 6 در جلد 13 صفحۀ 242 مى‌نويسد: هذه النسخة و نسخة السكيكي من نفائس مخطوطات أصحابنا التي لم تذهب إلى مكتبات أوربا يستخرج من الإجازتين اللتين عليهما عدّة تراجم العلماء منسيين لا ذكر لهم في أيّ كتاب.
خط ۱۱۲: خط ۱۰۷:
در چاپ كتاب موجود از 5 نسخه استفاده شده كه عبارتند از:
در چاپ كتاب موجود از 5 نسخه استفاده شده كه عبارتند از:


1 - تصوير نسخه‌اى كه متعلّق به كتابخانۀ ملك است، مربوط به سال 900، و به خط رشيد الدين محمد بن صفى الدين محمد زواره‌اى. اين نسخه، اصل در تصحيح كتاب بوده است.
# تصوير نسخه‌اى كه متعلّق به كتابخانۀ ملك است، مربوط به سال 900، و به خط رشيد الدين محمد بن صفى الدين محمد زواره‌اى. اين نسخه، اصل در تصحيح كتاب بوده است.
 
# تصوير نسخه‌اى ديگر از كتابخانۀ ملك، مربوط به سال 838 ق، كه با رمز (م) مشخص شده است.
2 - تصوير نسخه‌اى ديگر از كتابخانۀ ملك، مربوط به سال 838 ق، كه با رمز (م) مشخص شده است.
# تصوير نسخه‌اى از كتابخانۀ امام رضا در مشهد مقدس، مربوط به سال 822 ق، كه با رمز (ق) مشخص شده است.
 
# نسخۀ چاپ سنگى قديمى، كه با عنايت آیت‌الله سيد موسى زنجانى چاپ شده است. اين نسخه با نسخه‌هاى خطى معتبرى مقابله شده است و با رمز (ز) مشخص شده است.
3 - تصوير نسخه‌اى از كتابخانۀ امام رضا در مشهد مقدس، مربوط به سال 822 ق، كه با رمز (ق) مشخص شده است.
# نسخۀ چاپى تصحيح شده سيد حجت لاجوردى كه به گروه تحقيق هديه شده است تا در تصحيح كتاب موجود مورد استفاده قرار گيرد.
 
4 - نسخۀ چاپ سنگى قديمى، كه با عنايت آیت‌الله سيد موسى زنجانى چاپ شده است. اين نسخه با نسخه‌هاى خطى معتبرى مقابله شده است و با رمز (ز) مشخص شده است.
 
5 - نسخۀ چاپى تصحيح شده سيد حجت لاجوردى كه به گروه تحقيق هديه شده است تا در تصحيح كتاب موجود مورد استفاده قرار گيرد.


قابل ذكر است كه از نسخۀ اوّل و نسخۀ چهارم در بعضى موارد احيانا به صورت تلفيقى در تصحيح كتاب استفاده شده است.
قابل ذكر است كه از نسخۀ اوّل و نسخۀ چهارم در بعضى موارد احيانا به صورت تلفيقى در تصحيح كتاب استفاده شده است.
خط ۱۴۶: خط ۱۳۷:
[[آقا بزرگ تهرانى]] در الذريعة ج /13 243 در مورد حواشى و شروح آن مى‌نويسد: و لأهمّية هذا الكتاب و جلالته عند العلماء عمدوا إلى شرحه و له شروح كثيرة نذكر منها ما وقفنا عليه:
[[آقا بزرگ تهرانى]] در الذريعة ج /13 243 در مورد حواشى و شروح آن مى‌نويسد: و لأهمّية هذا الكتاب و جلالته عند العلماء عمدوا إلى شرحه و له شروح كثيرة نذكر منها ما وقفنا عليه:


1 - شرح ميرزا عيسى بن محمد صالح (م 1073 ق)، پدر [[افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ|ميرزا عبدالله افندى]]  صاحب رياض العلماء.
# شرح ميرزا عيسى بن محمد صالح (م 1073 ق)، پدر [[افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ|ميرزا عبدالله افندى]]  صاحب رياض العلماء.
 
# مشارق الشموس
2 - مشارق الشموس
#:تأليف علامه ملا حسين بن محمد خوانسارى (م 1099 ق).
 
#شرح شيخ جواد كاظمى
تأليف علامه ملا حسين بن محمد خوانسارى (م 1099 ق).
#:شاگرد [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]]، معروف به فاضل جواد (م 1065 ق).
 
# شرح ميرزا مهدى بن هداية الله مشهدى شهيدى (م 1218 ق).
3 - شرح شيخ جواد كاظمى
# تتميم مشارق الشموس
 
#:تأليف آقا رضى الدين محمد بن حسين خوانسارى (م حدود 1125 ق).
شاگرد [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]]، معروف به فاضل جواد (م 1065 ق).
#إحياء النفوس في شرح الدروس
 
#:تأليف سيد محمد على بن محمد عاملى اصفهانى (م 1274 ق) (أعيان الشيعة /10 6).
4 - شرح ميرزا مهدى بن هداية الله مشهدى شهيدى (م 1218 ق).
# شرح موسوم به [[العروة الوثقی]] .
 
# شرح كتاب حج از شيخ جواد بن تقى ملا كتاب نجفى.
5 - تتميم مشارق الشموس
# شرح كتاب حج از حاج محمد حسن كبّه (م 1336 ق).
 
# إنارة الطروس
تأليف آقا رضى الدين محمد بن حسين خوانسارى (م حدود 1125 ق).
#:تأليف محمد بن محمد باقر مختارى نائينى (م حدود 1140 ق).
 
#مشكاة الأنوار الحسينية
6 - إحياء النفوس في شرح الدروس
 
تأليف سيد محمد على بن محمد عاملى اصفهانى (م 1274 ق) (أعيان الشيعة /10 6).
 
7 - شرح موسوم به [[العروة الوثقی]] .
 
8 - شرح كتاب حج از شيخ جواد بن تقى ملا كتاب نجفى.
 
9 - شرح كتاب حج از حاج محمد حسن كبّه (م 1336 ق).
 
10 - إنارة الطروس
 
تأليف محمد بن محمد باقر مختارى نائينى (م حدود 1140 ق).
 
11 - مشكاة الأنوار الحسينية


تأليف محمد ابراهيم بن على حائرى قزوينى (زنده در 1229 ق).
تأليف محمد ابراهيم بن على حائرى قزوينى (زنده در 1229 ق).
خط ۱۸۲: خط ۱۵۸:
علاوه بر شروح مذكور، حواشى نيز بر دروس زده شده كه عبارتند از:
علاوه بر شروح مذكور، حواشى نيز بر دروس زده شده كه عبارتند از:


1 - حاشيۀ [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]] (م 940 ق)
#حاشيۀ [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]] (م 940 ق)
 
#:(الذريعة /6 85، أعيان الشيعة /8 210).
(الذريعة /6 85، أعيان الشيعة /8 210).
#التعليقات تأليف شيخ عز الدين حسن بن حسين جزائرى (زنده در 849 ق)، معروف به ابن مطر جزائرى (الذريعة /4 225، /6 85).
 
2 - التعليقات
 
تأليف شيخ عز الدين حسن بن حسين جزائرى (زنده در 849 ق)، معروف به ابن مطر جزائرى (الذريعة /4 225، /6 85).


==ويژگى‌ها==
==ويژگى‌ها==
خط ۲۰۶: خط ۱۷۸:
در كتاب الدروس اسامى زيادى به رمز و كنايه ذكر شده‌اند كه براى استفادۀ بيشتر خوانندگان بر آنها اشاره مى‌شود:
در كتاب الدروس اسامى زيادى به رمز و كنايه ذكر شده‌اند كه براى استفادۀ بيشتر خوانندگان بر آنها اشاره مى‌شود:


1 - ابنا بابويه
# ابنا بابويه
 
# حلبى: ابوالصلاح حلبى
2 - حلبى: ابوالصلاح حلبى
# التقى: ابوالصلاح حلبى
 
# الشيخان: [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و [[شيخ مفيد]]
3 - التقى: ابوالصلاح حلبى
# الحليون:[[ابن‌ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]]، علامۀ حلّى، [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]]  
 
# الفاضل: علامۀ حلّى
4 - الشيخان: [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و [[شيخ مفيد]]
# الفاضلان: [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]]، علامۀ حلّى
 
# القاضى: ابن البراج
5 - الحليون:[[ابن‌ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]]، علامۀ حلّى، [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]]  
# كتابي الأخبار: التهذيب، الإستبصار
 
# الشاميون الثلاثة: ابوالصلاح، ابن البراج، ابن زهرة
6 - الفاضل: علامۀ حلّى
 
7 - الفاضلان: [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]]، علامۀ حلّى
 
8 - القاضى: ابن البراج
 
9 - كتابي الأخبار: التهذيب، الإستبصار
 
10 - الشاميون الثلاثة: ابوالصلاح، ابن البراج، ابن زهرة




۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش