احکام پزشکان و بیماران: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>'
جز (جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>')
جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>')
خط ۴۹: خط ۴۹:
'''احكام پزشكان و بيماران''' تأليف [[غلامحسين خدادادى]]، مشتمل بر احكام فقهى مطابق با فتاواى [[فاضل موحدی لنکرانی، محمد|آیت‌الله محمد فاضل لنكرانى]] به زبان فارسى است.
'''احكام پزشكان و بيماران''' تأليف [[غلامحسين خدادادى]]، مشتمل بر احكام فقهى مطابق با فتاواى [[فاضل موحدی لنکرانی، محمد|آیت‌الله محمد فاضل لنكرانى]] به زبان فارسى است.


در اين مجموعه سعى شده است احكام شرعى در زمينه‌هاى مختلف پزشكى جمع‌آورى گردد و به شيوه‌اى ساده و قابل فهم براى همه ارايه گردد تا علاقه‌مندان به راحتى بتوانند با احكام شرعى خود آشنا شوند .<ref>مقدمه کتاب، ص22</ref>  
در اين مجموعه سعى شده است احكام شرعى در زمينه‌هاى مختلف پزشكى جمع‌آورى گردد و به شيوه‌اى ساده و قابل فهم براى همه ارايه گردد تا علاقه‌مندان به راحتى بتوانند با احكام شرعى خود آشنا شوند ..<ref>مقدمه کتاب، ص22</ref>  


با توجه به اينكه احكام و مسائل پزشكى در رساله‌ها و استفتائات مراجع در ابواب مختلف فقه و به مناسبت‌هاى گوناگون به‌طور پراكنده آورده شده است كه دسترسى به آنها خالى از زحمت و سختى نيست؛ لذا به پيشنهاد مجمع جهانى اهل بيت(ع) تصميم گرفته شد كه مجموعه حاضر يك‌جا گردآورى شده و در اختيار علاقه‌مندان قرار گيرد .<ref>همان، ص21</ref>
با توجه به اينكه احكام و مسائل پزشكى در رساله‌ها و استفتائات مراجع در ابواب مختلف فقه و به مناسبت‌هاى گوناگون به‌طور پراكنده آورده شده است كه دسترسى به آنها خالى از زحمت و سختى نيست؛ لذا به پيشنهاد مجمع جهانى اهل بيت(ع) تصميم گرفته شد كه مجموعه حاضر يك‌جا گردآورى شده و در اختيار علاقه‌مندان قرار گيرد ..<ref>همان، ص21</ref>


== ساختار ==
== ساختار ==
خط ۶۳: خط ۶۳:




اولين فصل کتاب به آموزش پزشكى اشاره دارد. همان‌گونه كه بيماران داراى احكام خاص فقهى هستند، پزشكان، دانشجويان، پرستاران و... از نظر شرعى در آموزش‌هاى خويش، موظف به فراگيرى و به‌كار بستن احكام ياده شده هستند. مؤلف با اشاره به اين‌كه فراگيرى مسائل پزشكى واجب كفايى است، نسبت به زنان و دختران تأكيد ويژه‌اى كرده كه بايد در رشته‌هاى مختلف پزشكى، خصوصاً زنان و زايمان، نيازهاى زنان مسلمان را برآورده سازند تا ديگر احتياجى به دخالت مردان نباشد .<ref>متن کتاب، ص27</ref> از نظر ايشان نگاه و لمس كردن بدن بيمار غيرمجانس تنها در موارد ضرورت، براى كسب تجربه و آگاهى از نحوه درمان و نجات جان بيماران، كه اين هدف در معاينه بيماران مجانس تحقق نيابد، اشكال ندارد و بايد به مقدار ضرورت اكتفا شود .<ref>همان، ص29</ref>  
اولين فصل کتاب به آموزش پزشكى اشاره دارد. همان‌گونه كه بيماران داراى احكام خاص فقهى هستند، پزشكان، دانشجويان، پرستاران و... از نظر شرعى در آموزش‌هاى خويش، موظف به فراگيرى و به‌كار بستن احكام ياده شده هستند. مؤلف با اشاره به اين‌كه فراگيرى مسائل پزشكى واجب كفايى است، نسبت به زنان و دختران تأكيد ويژه‌اى كرده كه بايد در رشته‌هاى مختلف پزشكى، خصوصاً زنان و زايمان، نيازهاى زنان مسلمان را برآورده سازند تا ديگر احتياجى به دخالت مردان نباشد ..<ref>متن کتاب، ص27</ref> از نظر ايشان نگاه و لمس كردن بدن بيمار غيرمجانس تنها در موارد ضرورت، براى كسب تجربه و آگاهى از نحوه درمان و نجات جان بيماران، كه اين هدف در معاينه بيماران مجانس تحقق نيابد، اشكال ندارد و بايد به مقدار ضرورت اكتفا شود ..<ref>همان، ص29</ref>  


فصل دوم کتاب درباره تشريح و كالبدشكافى است. مؤلف دراين‌باره مى‌گويد كه تشريح عملى بدن و اندام ميت از ديدگاه شرع مقدس اسلام با احكام ويژه‌اى همراه است .<ref>همان، ص33</ref> ايشان اولويت را با تشريح جسد غيرمسلمان مى‌داند و مى‌گويد اگر تشريح جسد غيرمسلمان براى آموزش پزشكى ممكن باشد، تشريح جسد مسلمان جايز نيست و در اين مسئله تفاوتى بين شيعه و سنى وجود ندارد .<ref>همان، ص34</ref>  
فصل دوم کتاب درباره تشريح و كالبدشكافى است. مؤلف دراين‌باره مى‌گويد كه تشريح عملى بدن و اندام ميت از ديدگاه شرع مقدس اسلام با احكام ويژه‌اى همراه است ..<ref>همان، ص33</ref> ايشان اولويت را با تشريح جسد غيرمسلمان مى‌داند و مى‌گويد اگر تشريح جسد غيرمسلمان براى آموزش پزشكى ممكن باشد، تشريح جسد مسلمان جايز نيست و در اين مسئله تفاوتى بين شيعه و سنى وجود ندارد ..<ref>همان، ص34</ref>  


وى بحث مس ميت، ديه تشريح ميت و نگهدارى جسد را نيز در همين فصل از کتاب آورده است. .<ref>همان، ص36-37</ref>  
وى بحث مس ميت، ديه تشريح ميت و نگهدارى جسد را نيز در همين فصل از کتاب آورده است. ..<ref>همان، ص36-37</ref>  


فصل سوم درباره معاينه و تشخيص درمان است. با توجه به اينكه «تشخيص نيمى از درمان است» چه بسيار بيمارى‌هاى مختلفى كه با علايم ظاهرى مشتركى بروز و ظهور مى‌يابند و تنها با معاينه و تشخيص مى‌توان به كمك مؤثر و درمان پرداخت و در صورت ناديده گرفتن آن موجب ضررهاى جبران‌ناپذير جانى براى بيماران خواهد داشت .<ref>همان، ص41</ref>  
فصل سوم درباره معاينه و تشخيص درمان است. با توجه به اينكه «تشخيص نيمى از درمان است» چه بسيار بيمارى‌هاى مختلفى كه با علايم ظاهرى مشتركى بروز و ظهور مى‌يابند و تنها با معاينه و تشخيص مى‌توان به كمك مؤثر و درمان پرداخت و در صورت ناديده گرفتن آن موجب ضررهاى جبران‌ناپذير جانى براى بيماران خواهد داشت ..<ref>همان، ص41</ref>  


مؤلف اين فصل از کتاب را به دو قسمت معاينه و تشخيص تقسيم نموده و در قسمت معاينه مسئله نگاه را متذكر شده و مسائل مرتبط با آن را بيان كرده است. ايشان يكى از محرمات را، نگاه نامحرم به اجزاء بدن بيمار شمرده و جواز آن تنها در صورت ضرورت دانسته است و اگر بتوان به‌صورت غيرمستقيم نگاه كرد بايد از نگاه مستقيم پرهيز شود .<ref>همان، ص42- 47</ref>  
مؤلف اين فصل از کتاب را به دو قسمت معاينه و تشخيص تقسيم نموده و در قسمت معاينه مسئله نگاه را متذكر شده و مسائل مرتبط با آن را بيان كرده است. ايشان يكى از محرمات را، نگاه نامحرم به اجزاء بدن بيمار شمرده و جواز آن تنها در صورت ضرورت دانسته است و اگر بتوان به‌صورت غيرمستقيم نگاه كرد بايد از نگاه مستقيم پرهيز شود ..<ref>همان، ص42- 47</ref>  


قسمت دوم کتاب درباره تشخيص است كه علاوه بر مسائل شرعى مرتبط با مسائل پزشكى خاتمه‌اى ذكر كرده است كه بحث احتضار را در آن مطرح كرده است .<ref>همان، ص57</ref>  
قسمت دوم کتاب درباره تشخيص است كه علاوه بر مسائل شرعى مرتبط با مسائل پزشكى خاتمه‌اى ذكر كرده است كه بحث احتضار را در آن مطرح كرده است ..<ref>همان، ص57</ref>  


فصل چهارم کتاب درباره مسائل شرعى مرتبط با دندانپزشكى است. در اين فصل علاوه بر مطرح شدن مسائل مرتبط با محرم و نامحرم، نگاه و لمس، طهارت و نجاست، مسائل روزه و دندانپزشكى، ديه و ضمان نيز مطرح شده است .<ref>همان، ص62-65</ref>  
فصل چهارم کتاب درباره مسائل شرعى مرتبط با دندانپزشكى است. در اين فصل علاوه بر مطرح شدن مسائل مرتبط با محرم و نامحرم، نگاه و لمس، طهارت و نجاست، مسائل روزه و دندانپزشكى، ديه و ضمان نيز مطرح شده است ..<ref>همان، ص62-65</ref>  


فصل پنجم کتاب درباره احكام شرعى زنان و زايمان است. در اين فصل نيز علاوه بر بحث‌هاى نگاه و لمس، بحث‌هاى ديگرى مانند سقط جنين، سزارين، احكام جنين سقط شده و مانند آن مطرح شده است. در پايان اين فصل احكام و مسائل شرعى بعد از ولادت نيز آمده است .<ref>همان، ص70-78</ref>  
فصل پنجم کتاب درباره احكام شرعى زنان و زايمان است. در اين فصل نيز علاوه بر بحث‌هاى نگاه و لمس، بحث‌هاى ديگرى مانند سقط جنين، سزارين، احكام جنين سقط شده و مانند آن مطرح شده است. در پايان اين فصل احكام و مسائل شرعى بعد از ولادت نيز آمده است ..<ref>همان، ص70-78</ref>  


در فصل ششم کتاب به مسائل شرعى جلوگيرى از باردارى اشاره شده است. مؤلف در اين فصل با برشمردن بخشى از روش‌هاى نازايى موقت و دائم احكام آن را برشمرده است. در پايان اين فصل مسئله حكومت و كنترل جمعيت يادآور شده و گفته شده كه درصورتى‌كه مصلحتى در كنترل جمعيت باشد فقط حكومت اسلامى مى‌تواند اين امر را پى‌گيرى و جامعه را به كنترل جمعيت تشويق كند .<ref>همان، ص84-89</ref>  
در فصل ششم کتاب به مسائل شرعى جلوگيرى از باردارى اشاره شده است. مؤلف در اين فصل با برشمردن بخشى از روش‌هاى نازايى موقت و دائم احكام آن را برشمرده است. در پايان اين فصل مسئله حكومت و كنترل جمعيت يادآور شده و گفته شده كه درصورتى‌كه مصلحتى در كنترل جمعيت باشد فقط حكومت اسلامى مى‌تواند اين امر را پى‌گيرى و جامعه را به كنترل جمعيت تشويق كند ..<ref>همان، ص84-89</ref>  


در فصل هفتم کتاب احكام تلقيح و بارورى بيان شده است. نويسنده با توجه به اين‌كه تلقيح و بارورى با اين گستره، داراى اشكال و شيوهاى متنوع و متكثرى است كه از ديدگاه شرع مقدس هر كدام حكم جداگانه‌اى دارد، فصل جداگانه‌اى را به بررسى آن اختصاص داده است .<ref>همان، ص94-104</ref>  
در فصل هفتم کتاب احكام تلقيح و بارورى بيان شده است. نويسنده با توجه به اين‌كه تلقيح و بارورى با اين گستره، داراى اشكال و شيوهاى متنوع و متكثرى است كه از ديدگاه شرع مقدس هر كدام حكم جداگانه‌اى دارد، فصل جداگانه‌اى را به بررسى آن اختصاص داده است ..<ref>همان، ص94-104</ref>  


مؤلف در ديگر فصول کتاب، سقط جنين و مسائل شرعى و حقوقى آن، ازدواج و مسائل قبل و حين ازدواج، تغيير جنسيت، مرگ مغزى، پيوند اعضاء، انتقال خون، پزشكى قانونى و ضمان پزشكى و مسائل شرعى هر كدام را به‌صورت كامل مطرح كرده است.
مؤلف در ديگر فصول کتاب، سقط جنين و مسائل شرعى و حقوقى آن، ازدواج و مسائل قبل و حين ازدواج، تغيير جنسيت، مرگ مغزى، پيوند اعضاء، انتقال خون، پزشكى قانونى و ضمان پزشكى و مسائل شرعى هر كدام را به‌صورت كامل مطرح كرده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش