تربية الأجيال علی أخلاقيات و آداب المناقشة و المحاورة و المناظرة العلمية: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>') |
||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
در مقدمه، به موضوع کتاب و عناوین فصول آن، اشاره شده است<ref>مقدمه، ص5-6</ref> | در مقدمه، به موضوع کتاب و عناوین فصول آن، اشاره شده است<ref>مقدمه، ص5-6</ref> | ||
در فصل نخست، اصطلاحات مربوطه تعریف شده و ارتباط مناظره و مناقشه و اخلاق بیان گردیده و اهداف مناظره و مناقشه تبیین شده است. برخی از اصطلاحات مربوطه که تعریف شدهاند، عبارتند از: «مناقشه»؛ «حوار»؛ «مناظره»؛ «مجادله»؛ «ادب» و...<ref>ر.ک: متن کتاب، ص10-15</ref> | در فصل نخست، اصطلاحات مربوطه تعریف شده و ارتباط مناظره و مناقشه و اخلاق بیان گردیده و اهداف مناظره و مناقشه تبیین شده است. برخی از اصطلاحات مربوطه که تعریف شدهاند، عبارتند از: «مناقشه»؛ «حوار»؛ «مناظره»؛ «مجادله»؛ «ادب» و...<ref>ر.ک: متن کتاب، ص10-15</ref> | ||
در پایان این فصل، به مهم ترین اهدافی که باید در مناقشات، محاورات و مناظرات مد نظر قرار بگیرد، اشاره شده است که عبارتند از: وصول به حقیقت و توسعه معلومات؛ اصلاح اشتباهات و اصلاح بین مردم؛ اظهار حقایق و نشر افکار، ارزشها و دستورالعملها؛ بهبود روابط انسانی و برادری بین مردم؛ از میان بردن باطل یا ازاله افکار نادرست؛ از میان بردن شبهات و شایعات پیرامون موضوعات مورد علاقه طرفین و...<ref>ر.ک: همان، ص18</ref> | در پایان این فصل، به مهم ترین اهدافی که باید در مناقشات، محاورات و مناظرات مد نظر قرار بگیرد، اشاره شده است که عبارتند از: وصول به حقیقت و توسعه معلومات؛ اصلاح اشتباهات و اصلاح بین مردم؛ اظهار حقایق و نشر افکار، ارزشها و دستورالعملها؛ بهبود روابط انسانی و برادری بین مردم؛ از میان بردن باطل یا ازاله افکار نادرست؛ از میان بردن شبهات و شایعات پیرامون موضوعات مورد علاقه طرفین و...<ref>ر.ک: همان، ص18</ref> | ||
در فصل دوم، ابتدا به بیان اهمیت بحث و گفتگو و آداب مربوط به آن، پرداخته شده و سپس، آفات و اشکالات در آن، توضیح داده شده است. از جمله اموری که در بیان این اهمیت و آداب گفتگو، بدان اشاره گردیده است، عبارتند از: حفظ روابط خوب و حسنه بین طرفین مناظره و گفتگو؛ تحقق بخشیدن اهداف و وظایف مورد نظر در مناظرات، همایشها و سمینارها؛ دسترسی به حقایق و پیدا کردن راه حل برای مشکلات؛ صرفه جویی در وقت، تلاش و مال و...<ref>ر.ک: همان، ص25</ref> | در فصل دوم، ابتدا به بیان اهمیت بحث و گفتگو و آداب مربوط به آن، پرداخته شده و سپس، آفات و اشکالات در آن، توضیح داده شده است. از جمله اموری که در بیان این اهمیت و آداب گفتگو، بدان اشاره گردیده است، عبارتند از: حفظ روابط خوب و حسنه بین طرفین مناظره و گفتگو؛ تحقق بخشیدن اهداف و وظایف مورد نظر در مناظرات، همایشها و سمینارها؛ دسترسی به حقایق و پیدا کردن راه حل برای مشکلات؛ صرفه جویی در وقت، تلاش و مال و...<ref>ر.ک: همان، ص25</ref> | ||
نویسنده ضررها و اشکالاتی که احتمال دارد در مناظرات و گفتگوها اتفاق بیفتد را در پنج سطح زیر، خلاصه کرده است: خانواده؛ مدارس و دانشگاهها؛ مؤسسات و شرکتها؛ افراد و اجتماعات عمومی و مردم و دولتها<ref>ر.ک: همان، ص28-29</ref> | نویسنده ضررها و اشکالاتی که احتمال دارد در مناظرات و گفتگوها اتفاق بیفتد را در پنج سطح زیر، خلاصه کرده است: خانواده؛ مدارس و دانشگاهها؛ مؤسسات و شرکتها؛ افراد و اجتماعات عمومی و مردم و دولتها<ref>ر.ک: همان، ص28-29</ref> | ||
در فصل سوم، به توضیح و بحث پیرامون پنجاه مورد از مهم ترین اخلاقیات و مبادی اساسی مورد توجه در مناظره و گفتگو پرداخته شده است که برخی از آنها عبارتند از: نیکو نمودن گمان و نیت از ابتدای بحث؛ عمل بر طبق گروه تا زمانی که هدف واحدی وجود دارد؛ اینکه هدف از ابتدای مناظره، رسیدن به حقیقت باشد؛ اینکه هر کسی خود را جای طرف مقابل گذاشته و شرایط او را درک کند؛ آغاز با موارد و جوانب ایجابیقبل از امور سلبی؛ سعه صدر داشتن طرفین؛ وجوب احترام به نظریه دیگری؛ شناخت طرق و اسالیب خوب برای اظهار حقایق؛ اجتناب و دوری از عصبانیت و تحقیر طرف مقابل؛ دوری از بزرگ نمایی و یا مبالغه در امور؛ وجوب تسلیم و خضوع در برابر حق و قول صواب و تمسک به آن؛ وجوب تحدید موضع اعتراض با دقت و همراه با ادب و احترام؛ وجوب اجتناب از قطع کردن سخن دیگری و...<ref>ر.ک: همان، ص33-57</ref> | در فصل سوم، به توضیح و بحث پیرامون پنجاه مورد از مهم ترین اخلاقیات و مبادی اساسی مورد توجه در مناظره و گفتگو پرداخته شده است که برخی از آنها عبارتند از: نیکو نمودن گمان و نیت از ابتدای بحث؛ عمل بر طبق گروه تا زمانی که هدف واحدی وجود دارد؛ اینکه هدف از ابتدای مناظره، رسیدن به حقیقت باشد؛ اینکه هر کسی خود را جای طرف مقابل گذاشته و شرایط او را درک کند؛ آغاز با موارد و جوانب ایجابیقبل از امور سلبی؛ سعه صدر داشتن طرفین؛ وجوب احترام به نظریه دیگری؛ شناخت طرق و اسالیب خوب برای اظهار حقایق؛ اجتناب و دوری از عصبانیت و تحقیر طرف مقابل؛ دوری از بزرگ نمایی و یا مبالغه در امور؛ وجوب تسلیم و خضوع در برابر حق و قول صواب و تمسک به آن؛ وجوب تحدید موضع اعتراض با دقت و همراه با ادب و احترام؛ وجوب اجتناب از قطع کردن سخن دیگری و...<ref>ر.ک: همان، ص33-57</ref> | ||
در فصل چهارم، به بحث از روشهای متخلق شدن به اخلاقیات و آداب مناظره، پرداخته شده است که برخی از آنها عبارتند از: وجوب اعتماد به نفس؛ ضرورت شناخت اسالیب تغییر سلوک؛ وجوب ممارست مستمر به اخلاقیات مناظره؛ ضرورت حفظ اعتماد به نفس حتی در صورت شکست در مناظره؛ لزوم مشورت با چهرههای موفق و استفاده از تجربیات ایشان؛ ضرورت شناخت و آشنایی با روشهای تربیتی؛ وجوب آشنایی با روشهای تقویت اراده و...<ref>ر.ک: همان، ص61-63</ref> | در فصل چهارم، به بحث از روشهای متخلق شدن به اخلاقیات و آداب مناظره، پرداخته شده است که برخی از آنها عبارتند از: وجوب اعتماد به نفس؛ ضرورت شناخت اسالیب تغییر سلوک؛ وجوب ممارست مستمر به اخلاقیات مناظره؛ ضرورت حفظ اعتماد به نفس حتی در صورت شکست در مناظره؛ لزوم مشورت با چهرههای موفق و استفاده از تجربیات ایشان؛ ضرورت شناخت و آشنایی با روشهای تربیتی؛ وجوب آشنایی با روشهای تقویت اراده و...<ref>ر.ک: همان، ص61-63</ref> | ||
در پنجمین فصل، به بررسی نقش مؤسسات و نهادهای مختلفی همچون خانواده، مدارس، دانشگاهها و محیطهای علمی، در تربیت و آموزش اخلاقیات و آداب مناظره و گفتگو به نسلهای آینده، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص67-74</ref> | در پنجمین فصل، به بررسی نقش مؤسسات و نهادهای مختلفی همچون خانواده، مدارس، دانشگاهها و محیطهای علمی، در تربیت و آموزش اخلاقیات و آداب مناظره و گفتگو به نسلهای آینده، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص67-74</ref> | ||
در فصل آخر، به لزوم پرورش و تربیت نسلهای بعدی بنا بر گفتمان فرهنگی موفق و موافق پرداخته شده و به مباحث زیر، اشاره شده است: اهمیت گفتگوی فرهنگها و تربیت نسلها بر طبق آن؛ بیان مهم ترین ویژگیها و خصایص فرهنگ اسلامی؛ آشنایی به راههای مقابله با تهاجم فرهنگی؛ شرایط آموزشی برای تربیت و ساختن نسلی مسلمان برای ارائه فرهنگ اسلامی برتر؛ شرایط مهم برای موفقیت در گفتمان فرهنگی<ref>ر.ک: همان، ص79-104</ref> | در فصل آخر، به لزوم پرورش و تربیت نسلهای بعدی بنا بر گفتمان فرهنگی موفق و موافق پرداخته شده و به مباحث زیر، اشاره شده است: اهمیت گفتگوی فرهنگها و تربیت نسلها بر طبق آن؛ بیان مهم ترین ویژگیها و خصایص فرهنگ اسلامی؛ آشنایی به راههای مقابله با تهاجم فرهنگی؛ شرایط آموزشی برای تربیت و ساختن نسلی مسلمان برای ارائه فرهنگ اسلامی برتر؛ شرایط مهم برای موفقیت در گفتمان فرهنگی<ref>ر.ک: همان، ص79-104</ref> | ||
در خاتمه به بیان مهم ترین نتایج بحث و توصیههای نویسنده اختصاص یافته است<ref>خاتمه، ص118-120</ref> | در خاتمه به بیان مهم ترین نتایج بحث و توصیههای نویسنده اختصاص یافته است<ref>خاتمه، ص118-120</ref> | ||
نمونههایی از محاورات و مناظرات قدیمی و جدید، به انتهای کتاب اضافه شده است که عبارتند از: مناظره حضرت موسی(ع) و یارانش با فرعون و قوم او؛ مناظره سلیمان بن عبدالملک از پادشاهان اموی با ابوحازم یکی از علمای تابعین؛ نمونههایی از مناظرات میان مسلمانان و اهل کتاب؛ مناظره سقراط و افلاطون<ref>متن کتاب، ص127-140</ref> | نمونههایی از محاورات و مناظرات قدیمی و جدید، به انتهای کتاب اضافه شده است که عبارتند از: مناظره حضرت موسی(ع) و یارانش با فرعون و قوم او؛ مناظره سلیمان بن عبدالملک از پادشاهان اموی با ابوحازم یکی از علمای تابعین؛ نمونههایی از مناظرات میان مسلمانان و اهل کتاب؛ مناظره سقراط و افلاطون<ref>متن کتاب، ص127-140</ref> | ||
== وضعیت کتاب == | == وضعیت کتاب == | ||
فهرست مطالب و نیز فهرست منابع و مصادر مورد استفاده نویسنده، در انتهای کتاب آمده است. | فهرست مطالب و نیز فهرست منابع و مصادر مورد استفاده نویسنده، در انتهای کتاب آمده است. | ||
در پاورقیها علاوه بر ذکر منابع<ref>ر.ک: پاورقی، ص15</ref>، به توضیح برخی از کلمات و عبارات متن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص34</ref> | در پاورقیها علاوه بر ذکر منابع<ref>ر.ک: پاورقی، ص15</ref>، به توضیح برخی از کلمات و عبارات متن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص34</ref> | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
نسخهٔ ۱ مهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۱:۱۴
| نام کتاب | تربية الأجيال علي أخلاقيات و آداب المناقشة و المحاورة و المناظرة العلمية |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | يالجن، مقداد (نويسنده) |
| زبان | عربي |
| کد کنگره | BP 253/4 /ي2 ت42 |
| موضوع | اسلام و آموزش و پرورش
تربيت خانوادگي (اسلام) کودکان - سرپرستي |
| ناشر | دار عالم الکتب |
| مکان نشر | عربستان - رياض |
| سال نشر | 1425ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE24943AUTOMATIONCODE |
معرفی اجمالی
تربیة الأجیال علی أخلاقیات و آداب المناقشة و المحاورة و المناظرة العلمیة اثر مقداد یالجن، کتابی است که در آن، به بیان آداب و اخلاقیات مربوط به مناظرات و مباحثات علمی پرداخته شده است تا نسل جوانی که میخواهند وارد این عرصه شوند بر اساس این آموزهها پرورش یابند.
ساختار
کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در شش فصل و یک خاتمه، تنظیم شده است.
نویسنده، مطالب را تحت عناوین مختلفی، به صورت علمی و پژوهشی، دسته بندی کرده و مباحث تحت هر عنوان را با شماره گذاری، از یکدیگر تفکیک نموده است؛ به گونه ای که یادگیری، بررسی، تحقیق و حفظ کردن آنها برای خواننده، آسان میباشد.
وی در ابتدا، به تعریف اصطلاحات مربوط به علم مناظره و محاوره پرداخته و سپس، آداب و مضرات آن، توضیح داده شده است.
گزارش محتوا
در مقدمه، به موضوع کتاب و عناوین فصول آن، اشاره شده است[۱]
در فصل نخست، اصطلاحات مربوطه تعریف شده و ارتباط مناظره و مناقشه و اخلاق بیان گردیده و اهداف مناظره و مناقشه تبیین شده است. برخی از اصطلاحات مربوطه که تعریف شدهاند، عبارتند از: «مناقشه»؛ «حوار»؛ «مناظره»؛ «مجادله»؛ «ادب» و...[۲]
در پایان این فصل، به مهم ترین اهدافی که باید در مناقشات، محاورات و مناظرات مد نظر قرار بگیرد، اشاره شده است که عبارتند از: وصول به حقیقت و توسعه معلومات؛ اصلاح اشتباهات و اصلاح بین مردم؛ اظهار حقایق و نشر افکار، ارزشها و دستورالعملها؛ بهبود روابط انسانی و برادری بین مردم؛ از میان بردن باطل یا ازاله افکار نادرست؛ از میان بردن شبهات و شایعات پیرامون موضوعات مورد علاقه طرفین و...[۳]
در فصل دوم، ابتدا به بیان اهمیت بحث و گفتگو و آداب مربوط به آن، پرداخته شده و سپس، آفات و اشکالات در آن، توضیح داده شده است. از جمله اموری که در بیان این اهمیت و آداب گفتگو، بدان اشاره گردیده است، عبارتند از: حفظ روابط خوب و حسنه بین طرفین مناظره و گفتگو؛ تحقق بخشیدن اهداف و وظایف مورد نظر در مناظرات، همایشها و سمینارها؛ دسترسی به حقایق و پیدا کردن راه حل برای مشکلات؛ صرفه جویی در وقت، تلاش و مال و...[۴]
نویسنده ضررها و اشکالاتی که احتمال دارد در مناظرات و گفتگوها اتفاق بیفتد را در پنج سطح زیر، خلاصه کرده است: خانواده؛ مدارس و دانشگاهها؛ مؤسسات و شرکتها؛ افراد و اجتماعات عمومی و مردم و دولتها[۵]
در فصل سوم، به توضیح و بحث پیرامون پنجاه مورد از مهم ترین اخلاقیات و مبادی اساسی مورد توجه در مناظره و گفتگو پرداخته شده است که برخی از آنها عبارتند از: نیکو نمودن گمان و نیت از ابتدای بحث؛ عمل بر طبق گروه تا زمانی که هدف واحدی وجود دارد؛ اینکه هدف از ابتدای مناظره، رسیدن به حقیقت باشد؛ اینکه هر کسی خود را جای طرف مقابل گذاشته و شرایط او را درک کند؛ آغاز با موارد و جوانب ایجابیقبل از امور سلبی؛ سعه صدر داشتن طرفین؛ وجوب احترام به نظریه دیگری؛ شناخت طرق و اسالیب خوب برای اظهار حقایق؛ اجتناب و دوری از عصبانیت و تحقیر طرف مقابل؛ دوری از بزرگ نمایی و یا مبالغه در امور؛ وجوب تسلیم و خضوع در برابر حق و قول صواب و تمسک به آن؛ وجوب تحدید موضع اعتراض با دقت و همراه با ادب و احترام؛ وجوب اجتناب از قطع کردن سخن دیگری و...[۶]
در فصل چهارم، به بحث از روشهای متخلق شدن به اخلاقیات و آداب مناظره، پرداخته شده است که برخی از آنها عبارتند از: وجوب اعتماد به نفس؛ ضرورت شناخت اسالیب تغییر سلوک؛ وجوب ممارست مستمر به اخلاقیات مناظره؛ ضرورت حفظ اعتماد به نفس حتی در صورت شکست در مناظره؛ لزوم مشورت با چهرههای موفق و استفاده از تجربیات ایشان؛ ضرورت شناخت و آشنایی با روشهای تربیتی؛ وجوب آشنایی با روشهای تقویت اراده و...[۷]
در پنجمین فصل، به بررسی نقش مؤسسات و نهادهای مختلفی همچون خانواده، مدارس، دانشگاهها و محیطهای علمی، در تربیت و آموزش اخلاقیات و آداب مناظره و گفتگو به نسلهای آینده، پرداخته شده است[۸]
در فصل آخر، به لزوم پرورش و تربیت نسلهای بعدی بنا بر گفتمان فرهنگی موفق و موافق پرداخته شده و به مباحث زیر، اشاره شده است: اهمیت گفتگوی فرهنگها و تربیت نسلها بر طبق آن؛ بیان مهم ترین ویژگیها و خصایص فرهنگ اسلامی؛ آشنایی به راههای مقابله با تهاجم فرهنگی؛ شرایط آموزشی برای تربیت و ساختن نسلی مسلمان برای ارائه فرهنگ اسلامی برتر؛ شرایط مهم برای موفقیت در گفتمان فرهنگی[۹]
در خاتمه به بیان مهم ترین نتایج بحث و توصیههای نویسنده اختصاص یافته است[۱۰]
نمونههایی از محاورات و مناظرات قدیمی و جدید، به انتهای کتاب اضافه شده است که عبارتند از: مناظره حضرت موسی(ع) و یارانش با فرعون و قوم او؛ مناظره سلیمان بن عبدالملک از پادشاهان اموی با ابوحازم یکی از علمای تابعین؛ نمونههایی از مناظرات میان مسلمانان و اهل کتاب؛ مناظره سقراط و افلاطون[۱۱]
وضعیت کتاب
فهرست مطالب و نیز فهرست منابع و مصادر مورد استفاده نویسنده، در انتهای کتاب آمده است.
در پاورقیها علاوه بر ذکر منابع[۱۲]، به توضیح برخی از کلمات و عبارات متن پرداخته شده است[۱۳]
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.