عيون الحكمة: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'ا(' به 'ا (') |
جز (جایگزینی متن - 'م«' به 'م «') |
||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
== معرفى اجمالى == | == معرفى اجمالى == | ||
'''عيون الحكمة'''، كتابى است موجز، به قلم [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، به زبان عربى و در مورد اقسام سه‌گانه حكمت نظرى. اين كتاب، گاهى با | '''عيون الحكمة'''، كتابى است موجز، به قلم [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، به زبان عربى و در مورد اقسام سه‌گانه حكمت نظرى. اين كتاب، گاهى با نام «الموجز» ياد مى‌شود. كتاب، يك نگاه اجمالى به سه بخش منطقيات و طبيعيات و الهيات دارد و مناسب است كه مبنايى براى تدريس يا محورى براى كتاب‌هاى مفصل واقع شود چنان‌كه [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]] شرحى بر آن نوشته است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
نسخهٔ ۲۴ مارس ۲۰۱۷، ساعت ۱۰:۰۲
| نام کتاب | عیون الحکمة |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (نويسنده)
بدوی، عبدالرحمن (محقق) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BBR 528 1359 |
| موضوع | خدا شناسی - متون قدیمی تا قرن 14
علوم طبیعی - متون قدیمی تا قرن 14 فلسفه اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 منطق - متون قدیمی تا قرن 14 |
| ناشر | دار القلم |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1359 هـ.ش یا 1980 م |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE1724AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
عيون الحكمة، كتابى است موجز، به قلم ابن سينا، به زبان عربى و در مورد اقسام سه‌گانه حكمت نظرى. اين كتاب، گاهى با نام «الموجز» ياد مى‌شود. كتاب، يك نگاه اجمالى به سه بخش منطقيات و طبيعيات و الهيات دارد و مناسب است كه مبنايى براى تدريس يا محورى براى كتاب‌هاى مفصل واقع شود چنان‌كه فخر رازى شرحى بر آن نوشته است.
ساختار
بخش اول كتاب، منطقيات است با نه فصل؛ بخش دوم، طبيعيات است با شانزده فصل و بخش سوم، الهيات است با پنج فصل.
گزارش محتوا
مطالبى كه در بخش منطقيات، بررسى شده‌اند، عبارتند از: تعريف لفظ مفرد و مركب؛ كلى و جزيى و اقسام كلى(كلى ذاتى و كلى عرضى)؛ كليات خمس(نوع، فصل، جنس، عرض خاص و عرض عام)؛ مقولات عشر؛ كلى متواطى و مشكك و لفظ مشترك؛ اسم؛ كلمه؛ قول؛ قول جازم يا همان قضيه؛ اقسام گوناگون قضيه؛ جهات سه‌گانه قضايا (وجوب، امكان و امتناع)؛ عكس؛ قياس؛ اقسام قياس(اقترانى و استثنايى)؛ اشكال سه‌گانه قياس اقترانى؛ شرايط منتج بودن هر يك از اشكال؛ اقسام قياس استثنايى(متصل و منفصل)؛ قياس خلف؛ استقراء؛ تمثيل؛ ضمير؛ صناعات خمس(برهان، جدل، مغالطه خطابه و شعر)؛ مواد تشكيل دهنده هر يك از صناعات و فايده هر كدام از آنها.
مطالبى كه در بخش طبيعيات مطرح گرديده‌اند، عبارتند از: حكمت(استكمال النفس الانسانية بتصور الامور و التصديق بالحقائق النظرية و العملية على قدر الطاقة البشرية) و اقسام آن(1- عملى كه خود بر سه گونه است: حكمت مدنيه، حكمت منزليه و حكمت خلقيه و منشأ هر سه شريعت الهى مى‌باشد. 2- نظرى كه اين نيز بر سه گونه مى‌باشد: حكمت طبيعى، حكمت رياضى و حكمت الهى)؛ اصول موضوعيه‌اى كه تقديمشان بر علم طبيعى لازم است؛ متناهى بودن ابعاد؛ جهت؛ جسم بسيط و مركب؛ نفى خلأ؛ نفى جوهر فرد؛ زمان؛ مبادى حركت؛ مسائل سماء و عالم؛ آثار علويه؛ نبات؛ حيوان؛ قواى باطنيه(حس مشترك، خيال، وهم، متخيله و حافظه)؛ قواى محركه حيوانى؛ انسان كه نفس ناطقه از ويژگى‌هاى وى است و نطق به توسط آن صورت مى‌گيرد.
مطالبى كه در بخش الهيات بررسى شده‌اند، عبارتند از: موضوع الهيات كه موجود مطلق است و در اين علم از اعراض ذاتيه آن بحث مى‌شود؛ جوهر و اقسام چهارگانه آن(ماهيت بدون ماده، ماده بدون صورت، صورت در ماده، مركب از ماده و صورت)؛ احكام هيولا و صورت؛ اثبات قوا؛ احكام علل و معلولات؛ وجود و انقسام آن به جوهر و عرض.