برهان رسا (مقامع رشيق لمنكري طب العتيق)

برهان رسا (مقامع رشیق لمنکري طب العتیق)

نام کتاب	برهان رسا (مقامع رشیق لمنکري طب العتیق)
نام های دیگر کتاب	مقامع رشیق لمنکری طب العتیق باز نویسی کتاب مقامع رشیق لمنکری طب العتیق اثر اعتماد الاطباء دکتر حاج میرزا حسین همدانی به انضمام تک نگارهای پزشکی (مصور)
پدیدآورندگان	اعتماد الاطبا، حسین (نويسنده)
زبان	فارسی
کد کنگره	‏RIS‎‏ ‎‏800‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏6‎‏م‎‏7
موضوع	پزشکی اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 پزشکی ایرانی
ناشر	سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، موسسه نشر شهر
مکان نشر	تهران - ایران
سال نشر	1386 هـ.ش
کد اتوماسیون	AUTOMATIONCODE12421AUTOMATIONCODE

معرفى اجمالى

«برهان رسا» بازنويسى فارسى كتاب «مقامع رشيق لمنكرى طب العتيق» تألیف اعتمادالاطباء ميرزا حسين همدانى است كه توسط دكتر حسين رضايى‌زاده و طيبه طاهرى‌پناه انجام شده است.

مرحوم اعتماد الاطباء كتاب مقامع الرشيق را كه گفتمانى است علمى، متقن و خواندنى و با ارزش در مورد طب قديم و جديد و پاسخى در مقابل كسانى كه با ورود طب غربى اساس طب سنتى ايران را نامقبول و خرافى مى‌پنداشتند در سال 1349ق به پايان برده است..

ساختار

كتاب در يك مقدمه و سه فصل تنظيم شده است. فصل اول و دوم مشتمل بر چندين بخش و بخش سوم نيز مشتمل بر هفت دستور است.

نثر متن كتاب كمى سنگين است و لذا براى نسل جديد مطالعه آن كمى دشوار است.

گزارش محتوا

محقق اين اثر درباره ويژگى‌هاى اين اثر مى‌نويسد: «شايد مهم‌ترين نقطه قوت علمى اثر، نزديكى زمان تأليف و تجربيات آن به زمان حاضر است. چنان‌كه مى‌دانيم تطور زمان باعث دگرگونى در مزاج داروها و همچنين انسان‌ها است، بنابراين نزديكى زمان باعث مى‌شود از نظر نوع بيمارى‌ها و همچنين دوز داروها قابليت اطمينان بيشترى نسبت به نسخه‌هاى مربوط به زمان‌هاى بسيار دور به وجود آيد. شجاعت و صراحت بيان مرحوم اعتماد الاطباء نيز قابل توجه است. از طرفى در مورد مسائل سياسى و اجتماعى روز، چندين بار رويكرد بهداشت و درمان زمان خود را به انتقاد مى‌گيرد و از سويى، در يك مورد با بيان عوارضى كه يكى از شيوه‌هاى درمانى براى بيمارش داشته، نتايج را بدون تعصب و جهت عبرت و دقت ديگران در كتاب مطرح مى‌كند. .

عناوين و مطالب فصول اين اثر به ترتيب فصول عبارت است از:

1- اصطلاحات طبى به ترتيب حروف تهجى.

2- استعمال ادويه: اين فصل را مى‌توان مقدمه‌اى درباره استعمال ادويه دانست.

3- نسخه‌جات: اين فصل در مورد ساخت انواع داروهاى تركيبى است. اين فصل كه بيشترين بخش را به خود اختصاص داده به هفت بخش كوچكتر تحت عنوان دستور تقسيم شده است: 1- دستور در منضجات؛ 2- دستور در مطبوخات جهت احتقان؛ 3- دستور در مسهلات؛ 4- دستور در مدرّات؛ 5-دستور در نقوعات؛ 6-دستور در معرقات؛ 7-دستور در نطولات و نشوقات و لخالخ و اطليه.

در خاتمه نيز مؤلف زندگى‌نامه‌اى از ابن سينا و رازى نقل مى‌كند.

وضعيت كتاب

دكتر اصفهانى، دكتر ناصرى ومهندس كمالى‌نژاد، امر تصحيح كتاب را به اتمام رسانيده و به علاوه بخشى شامل مفردات پزشكى تطبيقى را نيز تأليف و اضافه نمودنده‌اند. همچنين فهرست لغات مشكل اين اثر را با شرح و تفسير آن، و نيز معرفى‌نامه‌اى براى مفردات گياهى همراه با عكس بعضى از آنها در آخر كتاب تدوين و تنظيم نموده‌اند.

فهرست مطالب در ابتداى كتاب آمده است. در پاورقى كتاب نيز پيرامون برخى عبارات و الفاظ و اصطلاحات دشوار توضيحاتى ذكر شده است.

پیوندها

مطالعه کتاب برهان رسا (مقامع رشیق لمنکري طب العتیق) در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور