إعلام الوری بأعلام الهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۸ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۸:۳۳

إعلام الوری بأعلام الهدی


نام کتاب	إعلام الوری بأعلام الهدی
نام های دیگر کتاب
پدیدآورندگان	مؤسسة آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث (محقق) طبرسی، فضل بن حسن (نويسنده)
زبان	عربی
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏36‎‏ ‎‏/‎‏ط‎‏2‎‏الف‎‏6‎‏ ‎‏137‎‏6‎‏
موضوع	چهارده معصوم - احادیث چهارده معصوم - سرگذشت نامه
ناشر	موسسة آل البیت (علیهم السلام) لإحیاء التراث
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1376 هـ.ش یا 1417 هـ.ق
کد اتوماسیون	AUTOMATIONCODE1045AUTOMATIONCODE

معرفی اجمالی

إعلام الوری بأعلام الهدی (ط - الحديثة) ، اثر فضل بن حسن طبرسی، مختصری از دیدگاه تاریخی شیعه درباره سیره رسول خدا(ص) و تاریخچه‌ای از زندگی امامان معصوم(ع) به زبان عربی است. این کتاب، توسط مؤسسه آل‌البیت(ع) مورد تحقیق قرار گرفته است.

طبرسی کتاب خود را به یکی از شاهان شیعه مازندران با نام علی بن شهریار بن قارن اهدا کرده و در مقدمه با ستایش فراوان از وی سخن گفته است^[۱].

ساختار

مؤلف کتابش را در چهار رکن تدوین کرده است که هر رکن شامل ابوابی و هرکدام از ابواب، مشتمل بر فصول مختلفی است.

از شرح زندگانی پیامبر(ص) تا بیان زندگی امام صادق(ع) در جلد اول و بقیه محتویات کتاب در جلد دوم است.

گزارش محتوا

در ابتدای کتاب مقدمه‌ای از محقق کتاب آمده است که حاوی زندگی‌نامه مؤلف و شیوه تحقیق کتاب است.

رکن اول، از مفصل‌ترین رکن‌های چهارگانه کتاب است و مؤلف در آن به‌طور گسترده به شرح زندگی پیامبر پرداخته و در پایان به خلاصه‌ای از زندگی حضرت زهرا(س) اشاره نموده است. این رکن، شامل مطالب ذیل است: ذکر نسب و ولادت و اسما و صفات و مدت حیات و وقت رحلت پیامبر‏؛ معجزات حضرت؛ ذکر مختصرى از حالات پیامبر از مبدأ تا هجرت و امر به قتال‏؛ جنگ‌های حضرت رسول (سرایا و غزوات)؛ زنان و خویشاوندان و کارگزاران پیغمبر و تاریخ زندگى حضرت زهرا(س).

رکن دوم، در بیان زندگانی امیرالمؤمنین على(ع) است که شامل فصولی چند در تولد، اسما و القاب، مدت خلافت، اثبات امامت، شرکت در غزوات، شهادت و کیفیت دفن، مناقب و اولاد آن حضرت است.

رکن سوم، در بیان زندگانی ده امام از حضرت امام حسن مجتبی تا حضرت امام حسن عسکری(ع) است.

رکن چهارم، در دو بخش تنظیم شده است:

نصوص و روایات درباره ائمه دوازده‏گانه که از منابع اهل سنت وشیعه نقل شده است؛
امامت امام عصر(عج).

ویژگی‌های کتاب

چون طبرسی در دوره‌ای زندگی می‌کرده که شیعیان گرچه در ایران فراوان بوده‌اند، ولی حکومت در بیشتر نقاط در دست اهل سنت بوده است، نوشته‌های وی به‌صورتی معتدل نگاشته شده تا باعث تحریک دیگران بر ضد شیعه نشود؛ لذا در شرح زندگی حضرت زهرا(س)، کمترین اشاره‌ای به برخورد وی با حاکمیت و روابط میان آن حضرت با خلیفه اول و دوم نشده است^[۲]. همچنین مؤلف در بحث دفن امام مجتبی(ع) باآنکه اشاره به حضور عایشه و اعتراض وی کرده، اما این خبر را آورده که از اصل قرار نبود تا امام را در کنار جدش پیغمبر دفن کنند، بلکه وی را برای تجدید عهد به آن سمت آوردند و قرار بود تا در بقیع کنار جده‌اش فاطمه بنت اسد دفن شود^[۳].
إعلام الورى، یکى از مشهورترین کتب شرح حال و سیره مرضیه رسول اکرم و اهل بیت اطهار(ع) است، در این کتاب مطالبى ذکر شده که در کتب مشابه آن دیده نمی‌شود. مرحوم طبرسى که در هر موضوعى از مباحث دین محقق و صاحب‌نظر است در این باب نیز بسیار با ذوق و سلیقه عمل کرده است. در شرح مطالب نه طریق افراط را پیموده که خوانندگان را خسته کند و نه طریق تفریط را در پیش گرفته که موضوعات را ناقص بگذارد و خواننده چیزى درک نکند ^[۴].

إعلام الورى، از روز نخست در میان علماى شیعه مورد توجه قرار گرفته و همه مؤلفین در کتب خود از آن نقل میکنند، علامه مجلسى در مطاوى «بحار الأنوار» تمام این کتاب را نقل کرده و آن را یکى از مآخذ معتبر دانسته است^[۵].
یکی دیگر از ویژگی‌های این کتاب، نقل از کتب معتبر نزد اهل سنت، همچون: صحیح بخارى، صحیح مسلم، دلائل النبوة ابوبکر احمد بن حسین بیهقى، كتاب المعرفة ابوعبدالله بن منده، شرف المصطفى ابوسعید خرگوشى، عيون الأخبار ابن قتیبه، مقاتل الطالبيين ابوالفرج اصفهانی و تفسیر یکی از بزرگان نیشابور است^[۶].

وضعیت کتاب

پاورقی‌های کتاب به مستند کردن محتویات، اختصاص یافته است.

فهرست محتویات در پایان هر جلد آمده است و فهارس فنی در پایان جلد دوم ذکر شده است. در ابتدای جلد اول، چند تصویر از نسخ خطی آمده است.

یکى از مطالب شگفت که انسان را متحیر ساخته این است که کتابى بنام «ربيع الشيعة» از تألیفات ابن طاووس موجود است که عینا همین إعلام الورى است، بدون اینکه فصول و ابواب آن هم تغییر کرده باشد^[۷].

پانویس

↑ مقدمه مؤلف، ج1، ص34 و 35
↑ ر.ک: متن کتاب، ج1، ص300-301
↑ ر.ک: همان، ص414-415
↑ ر.ک: عزیزالله عطاردی قوچانی، ص15
↑ ر.ک: همان
↑ ر.ک: حسن خرسان، ص24
↑ عزیزالله عطاردی قوچانی، ص15

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.
عزیزالله عطاردی قوچانی، «ترجمه إعلام الوری بأعلام الهدی (زندگانی چهارده معصوم)، انتشارات کتاب‌فروشی اسلامی، تهران.
حسن خرسان(محقق)، إعلام الوری بأعلام الهدی، (ط – القديمة)، دارالكتب الإسلامية، تهران، 1390ق.

وابسته‌ها

إعلام الوری بأعلام الهدی (تحقیق حسن خرسان)

زندگانى چهارده معصوم عليهم السلام

پیوندها

مطالعه کتاب إعلام الوری بأعلام الهدی در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور

[1] مقدمه مؤلف، ج1، ص34 و 35

[2] ر.ک: متن کتاب، ج1، ص300-301

[3] ر.ک: همان، ص414-415

[4] ر.ک: عزیزالله عطاردی قوچانی، ص15

[5] ر.ک: همان

[6] ر.ک: حسن خرسان، ص24

[7] عزیزالله عطاردی قوچانی، ص15

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

@@ خط ۴۰: / خط ۴۰: @@
-'''إعلام الورى بأعلام الهدى (ط - الحديثة)'''، اثر [[طبرسی، فضل بن حسن |فضل بن حسن طبرسى]]، مختصرى از ديدگاه تاريخى شيعه درباره سيره رسول خدا(ص) و تاريخچه‌اى از زندگى امامان معصوم(ع) به زبان عربى است.
+==معرفی اجمالی==
+'''إعلام الوری بأعلام الهدی (ط - الحديثة) '''، اثر فضل بن حسن طبرسی، مختصری از دیدگاه تاریخی شیعه درباره سیره رسول خدا(ص) و تاریخچه‌ای از زندگی امامان معصوم(ع) به زبان عربی است. این کتاب، توسط مؤسسه آل‌البیت(ع) مورد تحقیق قرار گرفته است.
-إعلام الورى، يكى از مشهورترين كتب شرح حال و سيره مرضيه رسول اكرم و اهل بيت اطهار(ع) است. در اين کتاب مطالبى ذكر شده كه در كتب مشابه آن ديده نمى‌شود. مرحوم طبرسى كه در هر موضوعى از مباحث دين، محقق و صاحب نظر است، در اين باب نيز بسيار با ذوق و سليقه عمل كرده است؛ در شرح مطالب نه طريق افراط را پيموده كه خوانندگان را خسته كند و نه طريق تفريط را در پيش گرفته كه موضوعات را ناقص بگذارد و خواننده چيزى درك نكند <ref>[[عطاردی قوچانی، عزیزالله|عزيزالله عطاردى]]قوچانى، ص15</ref>.
+طبرسی کتاب خود را به یکی از شاهان شیعه مازندران با نام علی بن شهریار بن قارن اهدا کرده و در مقدمه با ستایش فراوان از وی سخن گفته است<ref>مقدمه مؤلف، ج1، ص34 و 35</ref>.
-إعلام الورى، از روز نخست در ميان علماى شيعه مورد توجه قرار گرفته و همه مؤلفين در كتب خود از آن نقل مى‌كنند. [[علامه مجلسى]] در مطاوى [[بحار الأنوار]] تمام اين کتاب را نقل كرده و او را يكى از مآخذ معتبر دانسته است. يكى از مطالب شگفت كه انسان را متحير ساخته اين است كه کتابى به نام «ربيع الشيعة» از تأليفات [[ابن طاووس، علی بن موسی|ابن طاوس]] موجود است كه عينا همين إعلام الورى است، بدون اينكه فصول و ابواب آن هم تغيير كرده باشد <ref>همان</ref>.
+==ساختار==
+مؤلف کتابش را در چهار رکن تدوین کرده است که هر رکن شامل ابوابی و هرکدام از ابواب، مشتمل بر فصول مختلفی است.
-طبرسى کتاب خود را به يكى از شاهان شيعه مازندران با نام على بن شهريار بن قارن اهدا كرده و در مقدمه با ستايش فراوان از وى سخن گفته است <ref>ر.ك: مقدمه مؤلف، ج1، ص34 و 35</ref>.
+از شرح زندگانی پیامبر(ص) تا بیان زندگی امام صادق(ع) در جلد اول و بقیه محتویات کتاب در جلد دوم است.
-سپس مى‌گويد: اكنون كه روزگار مرا از خدمت در آستان او عاق كرده، مصمم شدم تا خدمتى به او كنم تا اين دورى را جبران كرده باشم. اين خدمت چيزى جز تأليف کتاب إعلام الورى به نام او نيست <ref>ر.ك: همان، ص37</ref>.
+==گزارش محتوا==
+در ابتدای کتاب مقدمه‌ای از محقق کتاب آمده است که حاوی زندگی‌نامه مؤلف و شیوه تحقیق کتاب است.
-بايد توجه داشت كه طبرسى در دوره‌اى زندگى مى‌كند كه شيعيان گرچه در ايران فراوانند، ولى حكومت در بيشتر نقاط در دست اهل سنت است. اين مسئله سبب مى‌شد تا نوشته‌هاى آنها به‌صورتى معتدل نگاشته شود تا باعث تحريك ديگران بر ضد شيعه نشود؛ لذا در زندگى‌نامه حضرت زهرا(س) كمترين اشاره‌اى به برخورد وى با حاكميت و روابط ميان آن حضرت با خليفه اول و دوم نشده است <ref>ر.ك: متن کتاب، ج 1، ص300 و 301</ref>.
+رکن اول، از مفصل‌ترین رکن‌های چهارگانه کتاب است و مؤلف در آن به‌طور گسترده به شرح زندگی پیامبر پرداخته و در پایان به خلاصه‌ای از زندگی حضرت زهرا(س) اشاره نموده است.
+این رکن، شامل مطالب ذیل است: ذکر نسب و ولادت و اسما و صفات و مدت حیات و وقت رحلت پیامبر‏؛ معجزات حضرت؛ ذکر مختصرى از حالات پیامبر از مبدأ تا هجرت و امر به قتال‏؛ جنگ‌های حضرت رسول (سرایا و غزوات)؛ زنان و خویشاوندان و کارگزاران پیغمبر و تاریخ زندگى حضرت زهرا(س).
-وى در بحث دفن امام مجتبى(ع) با آنكه اشاره به حضور عايشه و اعتراض وى كرده، اما اين خبر را آورده كه از اصل قرار نبود تا امام را در كنار جدش پيغمبر دفن كنند، بلكه وى را براى تجديد عهد به آن سمت آوردند و قرار بود تا در بقيع كنار جده‌اش فاطمه بنت اسد دفن شود <ref>ر.ك: همان، ص414 و 415</ref>.
+رکن دوم، در بیان زندگانی امیرالمؤمنین على(ع) است که شامل فصولی چند در تولد، اسما و القاب، مدت خلافت، اثبات امامت، شرکت در غزوات، شهادت و کیفیت دفن، مناقب و اولاد آن حضرت است.
-يكى از ويژگى‌هاى اين کتاب، نقل از كتب معتبر نزد اهل سنت همچون [[صحيح بخارى]]، [[صحيح مسلم]]، [[دلائل النبوة|دلائل النبوة ابوبكر احمد بن حسين بيهقى]]، کتاب المعرفة ابوعبدالله بن منده، [[شرف النبي (ترجمه شرف المصطفی)|شرف المصطفى ابوسعيد خرگوشى]]، [[عيون الأخبار|عيون الأخبار ابن قتيبه]]، [[مقاتل الطالبيين|مقاتل الطالبيين ابوالفرج اصفهانى]] و تفسير يكى از بزرگان نيشابور است <ref>حسن خرسان، ص24</ref>.
+رکن سوم، در بیان زندگانی ده امام از حضرت امام حسن مجتبی تا حضرت امام حسن عسکری(ع) است.
-مؤلف کتابش را در دو جلد و در ضمن چهار ركن تدوين كرده است كه هر ركن شامل ابوابى و هركدام از ابواب شامل فصول مختلفى است.
+رکن چهارم، در دو بخش تنظیم شده است:
+# نصوص و روایات درباره ائمه دوازده‏گانه که از منابع اهل سنت وشیعه نقل شده است؛
+# امامت امام عصر(عج).
-جلد اول با شرح زندگانى پيامبر(ص) آغاز شده و با شرح زندگى [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] پايان يافته است. شرح زندگانى بقيه معصومان در جلد دوم گنجانده شده است.
+==ویژگی‌های کتاب==
+# چون طبرسی در دوره‌ای زندگی می‌کرده که شیعیان گرچه در ایران فراوان بوده‌اند، ولی حکومت در بیشتر نقاط در دست اهل سنت بوده است، نوشته‌های وی به‌صورتی معتدل نگاشته شده تا باعث تحریک دیگران بر ضد شیعه نشود؛ لذا در شرح زندگی حضرت زهرا(س)، کمترین اشاره‌ای به برخورد وی با حاکمیت و روابط میان آن حضرت با خلیفه اول و دوم نشده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص300-301</ref>. همچنین مؤلف در بحث دفن امام مجتبی(ع) باآنکه اشاره به حضور عایشه و اعتراض وی کرده، اما این خبر را آورده که از اصل قرار نبود تا امام را در کنار جدش پیغمبر دفن کنند، بلکه وی را برای تجدید عهد به آن سمت آوردند و قرار بود تا در بقیع کنار جده‌اش فاطمه بنت اسد دفن شود<ref>ر.ک: همان، ص414-415</ref>.
+# إعلام الورى، یکى از مشهورترین کتب شرح حال و سیره مرضیه رسول اکرم و اهل بیت اطهار(ع) است، در این کتاب مطالبى ذکر شده که در کتب مشابه آن دیده نمی‌شود. مرحوم طبرسى که در هر موضوعى از مباحث دین محقق و صاحب‌نظر است در این باب نیز بسیار با ذوق و سلیقه عمل کرده است. در شرح مطالب نه طریق افراط را پیموده که خوانندگان را خسته کند و نه طریق تفریط را در پیش گرفته که موضوعات را ناقص بگذارد و خواننده چیزى درک نکند <ref>ر.ک: عزیزالله عطاردی قوچانی، ص15</ref>.
-ركن اول در بيان احوالات و خصوصيات حضرت خاتم النبيين(ص) است كه شامل مطالب ذيل است: ذكر نسب و ولادت و اسماء و صفات و مدت حيات و وقت رحلت پيامبر؛ معجزات حضرت؛ ذكر مختصرى از حالات پيامبر از مبدأ تا هجرت و امر به قتال؛ جنگ‌هاى حضرت رسول (سرايا و غزوات)؛ زنان و خويشاوندان و كارگزاران پيغمبر؛ و تاريخ زندگى حضرت زهرا(س).
+# إعلام الورى، از روز نخست در میان علماى شیعه مورد توجه قرار گرفته و همه مؤلفین در کتب خود از آن نقل میکنند، علامه مجلسى در مطاوى «بحار الأنوار» تمام این کتاب را نقل کرده و آن را یکى از مآخذ معتبر دانسته است<ref>ر.ک: همان</ref>.
+# یکی دیگر از ویژگی‌های این کتاب، نقل از کتب معتبر نزد اهل سنت، همچون: صحیح بخارى، صحیح مسلم، دلائل النبوة ابوبکر احمد بن حسین بیهقى، كتاب المعرفة ابوعبدالله بن منده، شرف المصطفى ابوسعید خرگوشى، عيون الأخبار ابن قتیبه، مقاتل الطالبيين ابوالفرج اصفهانی و تفسیر یکی از بزرگان نیشابور است<ref>ر.ک: حسن خرسان، ص24</ref>.
-ركن اول يكى از مفصل‌ترين ركن‌هاى چهارگانه کتاب مى‌باشد كه مؤلف در آن به‌طور گسترده به زندگى پيامبر پرداخته و در پايان به خلاصه‌اى از زندگى حضرت زهرا(س) اشاره مى‌كند.
+==وضعیت کتاب==
+پاورقی‌های کتاب به مستند کردن محتویات، اختصاص یافته است.
-ركن دوم در بيان زندگانى [[امام علی(ع)|اميرالمؤمنين على(ع)]] است كه شامل فصولى چند در تولد، اسماء و القاب، مدت خلافت، اثبات امامت، شركت در غزوات، شهادت و كيفيت دفن، مناقب و اولاد آن حضرت است.
+فهرست محتویات در پایان هر جلد آمده است و فهارس فنی در پایان جلد دوم ذکر شده است. در ابتدای جلد اول، چند تصویر از نسخ خطی آمده است.
-ركن سوم در بيان زندگانى ده امام از حضرت امام حسن مجتبى تا زندگانى حضرت امام حسن عسكرى(ع) است.
+یکى از مطالب شگفت که انسان را متحیر ساخته این است که کتابى بنام «ربيع الشيعة» از تألیفات ابن طاووس موجود است که عینا همین إعلام الورى است، بدون اینکه فصول و ابواب آن هم تغییر کرده باشد<ref>عزیزالله عطاردی قوچانی، ص15</ref>.
-ركن چهارم در دو بخش است: نصوص و روايات درباره ائمه دوازده‌گانه كه از منابع اهل سنت و شيعه نقل شده است و امامت امام عصر(عج).
+==پانویس ==
-==پانويس ==
 <references />
-== منابع مقاله ==
+==منابع مقاله==
+# مقدمه و متن کتاب.
-. مقدمه و متن کتاب.
+# عزیزالله عطاردی قوچانی، «ترجمه إعلام الوری بأعلام الهدی (زندگانی چهارده معصوم)، انتشارات کتاب‌فروشی اسلامی، تهران.
+#حسن خرسان(محقق)، إعلام الوری بأعلام الهدی، (ط – القديمة)، دارالكتب الإسلامية، تهران، 1390ق.
-. [[عطاردی قوچانی، عزیزالله|عزيزالله عطاردى]]قوچانى، زندگانى چهارده معصوم(ع): ترجمه إعلام الورى بأعلام الهدى، انتشارات کتاب‌فروشى اسلامى، تهران، 1390ق.
-. حسن خرسان (محقق)، إعلام الورى بأعلام الهدى، طبع القديمة، دارالكتب الإسلامية، تهران.