گفتار امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام همراه با ترجمه فارسی هداية العلم و غرر الحكم

گفتار امیر المومنین علی علیه السلام همراه با ترجمه فارسی هدایة العلم و غرر الحکم

نام کتاب	گفتار امیر المومنین علی علیه السلام همراه با ترجمه فارسی هدایة العلم و غرر الحکم
نام های دیگر کتاب	گفتار امیر المومنین علی علیه السلام ترجمه غرر الحکم هدایه العلم فی تنظیم غرر الحکم . فارسی - عربی
پدیدآورندگان	شیخ‎الاسلامی تویسرکانی، حسین (گردآورنده و مترجم) علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول (نويسنده)
زبان	فارسی عربی
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏39‎‏/‎‏07‎‏ ‎‏/‎‏ش‎‏98041
موضوع	احادیث شیعه - قرن 5ق. علی بن ابی طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - کلمات قصار علی بن ابی طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. غرر الحکم و درر الکلم - فهرست مطالب
ناشر	انصاريان
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1378 هـ.ش
کد اتوماسیون	AUTOMATIONCODE3493AUTOMATIONCODE

معرفى اجمالى

«گفتار اميرالمؤمنين على(ع)»، ترجمه فارسى كتاب «هدايه العلم» فهرست موضوعى غررالحكم و دررالكلم است كه به قلم سيد حسين شيخ‌الاسلامى در دو مجلد منتشر شده است.

نويسنده در مقدمه كتاب درباره انگيزه اقدام به ترجمه اثر مى‌نويسد: «مدت‌ها بود كتاب پرمحتوا و سودمند غررالحكم و دررالكلم، تأليف علامه بزرگوار و استاد اخلاق تميمى آمدى(ره) كه مى‌توان گفت همتاى كتاب شريف نهج‌البلاغه است، مورد مطالعه اين جانب بود و آن را بسيار سودمند، پرمطلب، شيوا و با نظم خاصى ديدم.

براى استخراج موضوعات اين كتاب - در عين حال كه در موضوع خود بسيار جالب و كم نظير است - نياز به وقت بسيار زيادى بود، مثلاً اگر كسى بخواهد روايات جهاد، دنيا، تقوا، علم و علماء، جنگ و جبهه، فرصت عمر، قبر و قيامت و امثال آن را به دست آورد، شايد براى هر يك از آن‌ها روزها و ساعت‌هاى بسيارى را بايد صرف كند، تا به هدف خود نائل گردد.

به همين جهت فكر كردم، روايات اين كتاب را موضوع‌بندى كنم. خداوند تبارك و تعالى اين توفيق را مرحمت كرد، بعد از تصحيح و مقابله آن را موضوع‌بندى كرده، با ترجمه نسبتاً سليس و شرح مختصرى در اختيار برادران و خواهران ايمانى گذارم».

گزارش محتوا

اگر چه از كتاب شريف غررالحكم و دررالكلم ترجمه‌هاى ديگرى نيز صورت گرفته است؛ اما اين ترجمه داراى ويژگى‌هاى است كه آن را از غير خود متمايز كرده است كه در ادامه به آن‌ها اشاره مى‌شود:

1- روايات اين كتاب مكرّر با نسخه‌هاى ديگر مقابله شده است كه شايد بتوان ادعا كرد، صحيح‌ترين نسخه‌هاست، زيرا علاوه بر تطبيق با نسخه‌هاى مكرر خود غررالحكم چاپى و خطى، احياناً با نهج‌البلاغه نيز تطبيق شده است.

2- روايات طبق شرح محقق بزرگوار آقا جمال خوانسارى شماره‌گذارى شده است كه هم اصل كتاب غررالحكم محفوظ باشد و به كلى متروك نشود و اگر كسى بخواهد از خود غررالحكم نيز روايتى را ببيند، در ضمن استفاده از شرح مذكور امكان‌پذير باشد.

3- در موضوعات چون ممكن است، تعبيرات مختلفى شده باشد، چنانكه در موضوع(دنيا) العاجل، الفانية، الفائت و مانند آن و در موضوع(مدح) الإطراء، الثناء، التزكيه و امثال آن به چشم مى‌خورد، معمولاً در يك موضوع ذكر گرديده است كه در فهرست كتاب به آن اشاره شده است.

4- چون اكثر روايات داراى موضوعات مختلفى هستند، موضوع‌بندى ديگرى در پايان كتاب آمده است؛ لذا اگر روايتى در موضوع مناسب خود ديده نشد، در موضوعات ديگر آمده است.

5- از جمله اختلافات اين فهرست با فهرست موضوعى محدث ارموى، فهرست موضوعى از غررالحكم آن است كه در آن فهرست همه روايات ذكر نشده و نيازمند شش جلد ديگر است. اعراب‌گذارى نيز در آن اثر صورت نگرفته است.

در پايان ترجمه حاضر با ترجمه سيد هاشم رسولى محلاتى با ذكر چند مثال مقايسه مى‌شود: در موضوع «ايثار» روايت «الايثارُ فضيلةٌ، الاحتكارُ رذيلةٌ»، گذشته از اين كه در فهرست محلاتى، بخش دوم روايت ذكر نشده است، ايثار به «برگزيدن ديگران بر خود» ترجمه شده است؛ در حالى‌كه ترجمه شيخ‌الاسلامى «مردم را بر خود مقدم داشتن» ترجمه صحيح‌تر و روان‌ترى است. همچنين در ترجمه روايت «الاجلُ يفضحُ الاملَ» ممكن است، نوشته براى خواننده روشن نباشد كه در ترجمه محلاتى هيچ توضيحى نيامده است؛ اما در ترجمه حاضر توضيح داخل پرانتز به جا و لازم است. بنابراين نويسنده تنها به ترجمه عبارات اكتفا نكرده است و در هر موضوع با توضيحات نثرى و ذكر اشعار كوشيده است كه ابهام ترجمه را برطرف نمايد.

منابع مقاله:

مقدمه و متن كتاب

پیوندها

مطالعه کتاب گفتار امیر المومنین علی علیه السلام همراه با ترجمه فارسی هدایة العلم و غرر الحکم در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور