کاوشی در معنویتهای نو ظهور
| کاوشی در معنویتهای نو ظهور | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شریفیدوست، حمزه (نويسنده) نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها. دانشگاه معارف اسلامی. معاونت پژوهشی (تهيه کننده) |
| عنوانهای دیگر | بررسی ده جریان فعال در ایران |
| ناشر | نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها. دفتر نشر معارف |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1392ش |
| چاپ | 2 |
| شابک | 978-964-531-490-1 |
| موضوع | عرفان - مطالعات تطبیقی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ش4ک2 625 BL |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
کاوشی در معنویتهای نوظهور: بررسی ده جریان فعال در ایران، حمزه شریفی دوست (متولد 1356ش) این کتاب به بررسی و نقد جریانهای فعال در حوزه معنویتهای نوظهور در ایران میپردازد، که هدف اصلی آن آسیبشناسی رویکردهای نوین معنوی در راستای دفاع از معنویت متعالی دین اسلام است.
ساختار
کتاب پس از مقدمه و بخش ابتدایی در باب شاخصها و غایت معنویتهای نوظهور، به ارائه گزارش، بررسی و نقد ده جریان معنوی فعال در ایران میپردازد.
سبک نگارش
در طول کتاب، نویسنده به تحلیل متون و آثار اصلی (چاپ شده به زبان اصلی یا ترجمه فارسی) مرتبط با هر جریان پرداخته و به منظور تقویت بنیانهای معرفتی، از متون دینی و منابع اسلامی نیز شواهدی ذکر کرده است[۱].
گزارش محتوا
بخش ابتدایی کتاب به تبیین شاخصها و غایت در معنویتهای نوظهور اختصاص دارد. این بخش پس از معرفی گروههای بینام، به بررسی ویژگیهای مشترک و بنیادین این جریانات میپردازد که شامل رهبران بحران دیده، تکیه بر تکبعدی بودن، هماهنگیهای پشت پرده میان برخی از جریانات، وجود تناقضات در آموزهها و تحریف مفاهیم بنیادین معنوی است. همچنین، نویسنده به رواج پدیدههای عقلگریزی، خلأ اعتقادات، مادهگرایی معنوی، و تمایل این مکاتب بهغایت فرا روانشناختی و فعالیت مرتاضها اشاره میکند[۲].
در ادامه، ده جریان نوظهور بهصورت مجزا موردبررسی قرار گرفتهاند. فصل مربوط به عرفان حلقه به تاریخچه، مأموریت و اعتقادات این شاخه عرفانی میپردازد، از جمله مفهوم «شبکه شعور کیهانی» و تقسیم اعتقادات به دو بخش زیربنا و روبنا. نقد اصلی بر این جریان شامل دیدگاههای آن درباره شیطانگرایی، شریعتستیزی و عقلگریزی [۳].
بخش مربوط به پائولو کوئلیو، نویسنده مشهور، آثار وی را از منظر مفاهیم معنوی تحلیل میکند و مفاهیم کلیدی مانند «افسانه شخصی» و «روح کیهانی» و نقش جادوگری و سِکس در آثارش را توضیح میدهد که کوئلیو این مفاهیم را برای رسیدن به هدف معنوی معرفی میکند[۴].
بخش وین دایر بر آموزههای او تمرکز دارد که بر محور، خدا پذیری، هدفمندی خلقت، پرورش خود مقدس و اخلاق فردی میچرخد[۵].
در قسمت اکهارت توله، شاخصهای اندیشههای او برتریهای اندیشه، همذاتپنداری، روح جمعی بشر، تسلیم و رضا، سهم مربی در سلوک معنوی، موردبحث و نقد قرار میگیرد[۶].
بخش شیطانگرایی به تعریف و تاریخچه دو جریان اصلی شیطانپرستی (جادوگری و شیطانگرایی)، کتاب مقدس شیطانپرستان، روشهای جذب و گسترش مانند وعده اقتدار، تحریف مفهوم دعا، موسیقی، هالیوود و نمادها و آیینهای معاصر آن میپردازد[۷].
قانون جذب بهعنوان یک نظریه نیروی کیهانی موردبررسی قرار گرفته و اشکالات آن از دیدگاه روانشناسی و مغایرت آن با تعالیم دینی تشریح شده است[۸].
در بخش یوگا، ماهیت و مراحل آن، مفاهیم اصلی مانند کندالینی و چاکراها، و همچنین اهداف درمانی و غایی این مکتب روحانی ذکر شده است. این فصل به نقد یوگا میپردازد[۹].
فصل اشو، دیدگاههای او را پیرامون مفهوم خدا، دین، بهشت و جهنم، دستورات شریعت، تناسخ، دینزدایی و مراقبه، شرح و نقد میکند[۱۰].
بخش دالایی لاما به طور خلاصه به معرفی اجمالی و نقد آموزههای بودیسم، بهویژه در مکتب لامائیسم و بودیسم، کتابهای و اندیشههای وی میپردازد[۱۱]
آخرین بخش، عرفان سرخپوستی است که به معرفی کلی و نقد برخی آموزههای اصلی این جریان، مانند میدانهای انرژی و تقدس طبیعت، میپردازد[۱۲].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.