شیوه‌های دعوت به نماز

شیوه‌های دعوت به نماز، نوشته محسن قرائتی (متولد ۱۳۲۴ش) است که به بررسی اصول، روش‌ها و ویژگی‌های لازم برای دعوت افراد به نماز با شیوه‌ای کاربردی می‌پردازد.

شیوه‌های دعوت به نماز
شیوه‌های دعوت به نماز
پدیدآورانقرائتی، محسن (نويسنده)
ناشرستاد اقامه نماز
مکان نشرایران - تهران
سال نشر1394ش
چاپ4
شابک978-964-537-139-3
موضوعنماز - شیوه‌های دعوت به نماز
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
/ق4ش9 186/2 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

ساختار

این کتاب تک‌جلدی شامل یک مقدمه (شامل سه بخش: نماز مطلوب از نگاه قرآن، امام رضا و اهمیت نماز و چند خاطره از امام خمینی) و هفت فصل است.

سبک نگارش

نویسنده با استناد به منابع دینی به‌طور گسترده از آیات قرآن و روایات اهل‌بیت(ع) برای اثبات و توضیح مطالب بهره می‌گیرد و مفاهیم را با بیانی داستانی تفهیم می‌کند. رویکرد پاسخ به پرسش‌های احتمالی نیز در نگارش او دیده می‌شود. زبان نوشتار ساده و قابل فهم است و مطالب در طبقه‌بندی و دسته‌بندی منظمی چیده شده است[۱].

اهمیت کتاب

این اثر با جامعیت موضوعی‌اش ابعاد مختلف دعوت به نماز را از اصول و روش‌ها گرفته تا موانع و وظایف نهادها پوشش می‌دهد و با گذر از مباحث نظری، راهکارها و شیوه‌های عملی برای ترویج آن در جامعه را ارائه می‌کند و در این مسیر، به شناسایی علل بی‌اعتنایی به نماز می‌پردازد.

گزارش محتوا

مقدمه: قرائتی اهمیت بنیادین نماز و جایگاه آن در اسلام را گوشزد می‌‎کند. او که خود تجربه سال‌ها ترویج نمازخوانی را دارد، این کتاب را در زمینه نیاز به رویکردهای نوین و عملی برای ترویج نماز نوشته است. برای اثبات این مدعا ضمن اشاره به فعالیت‌های گسترده‌اش، مباحثی را با استناد به آیات قرآن کریم در اقامه نماز مطلوب، محافظت دائمی از آن، خشوع در نماز، سپر در برابر گناه و منکر و آرامش قلبی مطرح کرده است. نویسنده با ذکر حدیثی از شیوه رفتاری امام رضا(ع) و نیز با آوردن چند خاطره از پایبندی شدید امام خمینی به نماز، اهمیت و اولویت نماز را حتی در شرایط حساس و مهم گوشزد می‌کند.

فصل اول: نویسنده دعوت به نماز را در کنار عوامل اصلی بی‌اعتنایی افراد به این فریضه، مانند جهل، تعصب، تکبر، لقمه حرام، سوء ظن به گوینده و تبلیغات خارجی بررسی می‌کند. همچنین بهانه‌هایی مانند "گناه دیگران به من ربطی ندارد" یا "خجالتی ‌بودن و ترس نابجا" را نقد می‌کند[۲].

فصل دوم: قرائتی، اصول اساسی و قواعد کلی دعوت به نماز را تبیین می‌کند و به مواردی چون استمداد از خدا، تداوم و تکرار دعوت، آسان‌گیری در ارائه تکلیف، تقویت جرئت و شهامت دعوت‌کننده، ساده‌سازی امور و توجه به نشاط و آمادگی مخاطب می‌پردازد[۳].

فصل سوم: نویسنده به‌طور خاص، ویژگی‌های اخلاقی و رفتاری افرادی را که مسئولیت دعوت به نماز را برعهده دارند، بازگو می‌کند؛ اخلاص، محبت، تواضع، شرح صدر و اخلاق نیکو، خوش‌نامی، علم و دانش کافی، بیان رسا و دل‌سوزانه، قطع طمع و محبت نسبت به خدا، شروع از خود و اطرافیان، صبر و استقامت، ایمان به کار و زبان مناسب و صلابت در گفتار از جمله این ویژگی‌ها هستند[۴].

فصل چهارم: قرائتی به اقدامات مهمی می‌پردازد که باید قبل از شروع دعوت به نماز انجام شود. این گام‌ها شامل تحکیم مبانی اعتقادی فرد دعوت‌کننده، شناخت علل سستی و کاهلی افراد نسبت به نماز و توانایی پاسخگویی به سؤالات و شبهات رایج درباره نماز است[۵].

فصل پنجم: نویسنده، به‌تفصیل روش‌های گوناگون دعوت به نماز را بررسی می‌کند. از جمله این شیوه‌ها می‌توان به برانگیختن احساسات مخاطب با یادآوری نعمت‌های الهی، ایجاد حس نیاز به نماز، سپاس از خالق نعمت‌ها، توجه به عبادت نظام آفرینش، بیان آثار و برکات نماز، توجه به خطرهای ترک نماز، بررسی سابقه تاریخی نماز، مقایسه نماز با عبادات ادیان دیگر و بهره‌گیری از هنر و رسانه‌ها اشاره کرد[۶].

فصل ششم: قرائتی نقش نهادها و افراد مسئول در ترویج نماز را بررسی می‌کند؛ وظایف خانواده (تربیت فرزندان، تأمین لقمه حلال)، مسجد (جذابیت، نقش تربیتی امام جماعت)، مدرسه (نقش تربیتی معلمان و مسئولان)، حاکمیت (وظیفه حکومت در تسهیل نماز) و عموم مردم (مسئولیت همگانی) در این بخش توضیح داده شده است[۷].

فصل هفتم: نویسنده، به بررسی آسیب‌ها و موانعی می‌پردازد که ممکن است در مسیر دعوت به نماز وجود داشته باشد. اقدام نابهنگام، رفتار نامناسب والدین و نمازگزاران، رها شدن دعوت (دعوت‌های مقطعی)، وسوسه‌های شیطان و برنامه‌های نامناسب رسانه‌ها از جمله این آسیب‌ها هستند[۸].

پانویس

  1. ر.ک: متن کتاب، ص25-23
  2. ر.ک: همان، ص26-15
  3. ر.ک: همان، ص۲۷-۵۴
  4. ر.ک: همان، ص۵۵-۶۵
  5. ر.ک: همان، ص۶۷-۷۸
  6. ر.ک: همان، ص۷۹-۱۳۹
  7. ر.ک: همان، ص۱۴۱-۲۰۲
  8. ر.ک: همان، ص۲۰۳-۲۰۷

منابع مقاله

متن کتاب.

وابسته‌ها