المستدرک الثاني لوسائل الشیعة

المستدرك الثاني لوسائل الشيعة أو أحاديث الأئمة الطاهرين بأسانيد العامة و المخالفين، اثر محمود قانصو شهابی عاملی، در 21 جلد، تلاشی است تحسین‌برانگیز که مؤلف در آن، صدها منبع حدیثی و غیر حدیثی غیر امامی را جستجو کرده و حدود 25000 حدیث از ائمه معصومین(ع) را، اعم از احادیثی که آن حضرات در طریق آن قرار داشته یا انشای آن بزرگواران بوده، همراه با تخریجات گاه متعدد از منابع شیعه و اهل سنت، گرد آورده است.

المستدرک الثاني لوسائل الشیعة
المستدرک الثاني لوسائل الشیعة
پدیدآورانقانصوه، محمود (نويسنده)

نجفی، بشیر حسین (مقدمه نويس)

حر عاملی، محمد بن حسن ( نويسنده)
عنوان‌های دیگرأحادیث الأئمة الطاهرین بأسانید العامة و المخالفین ** وسائل الشیعه ** یحتوي هذا الکتاب علی أخبار لم ینقلها أصحابنا و بعضها حجة لا یتم البحث و الاستنباط إلا بملاحظتها
ناشربورس کتاب
مکان نشرلبنان - بیروت
سال نشر2017م
چاپ1
موضوعاحادیث شیعه - قرن 11ق. - احادیث شیعه - قرن 14 - احادیث احکام - قرن 11ق.
زبانعربی
تعداد جلد21
کد کنگره
5017و4ح 135 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

بی‌گمان تدوین کتابی با این حجم به‌صورت فردی، همتی والا می‌طلبد که مؤلف به‌گونه‌ای ستودنی آن را به نمایش گذاشته و تلاش کرده تا یک خلأ علمی مهم را پر کند. روش او در نقل احادیث از منابع، بسان بسیاری از جوامع حدیثی دیگر، ذکر نام مؤلف منبع مورد استفاده در آغاز سند و بیان سند و متن اوست. نام منبع مورد استفاده گاه بعد از نام مؤلف در متن و گاه پس از پایان حدیث، در پاورقی به میان آمده است[۱].

مطالعه اجمالی کتاب و مروری بر سابقه پژوهشی مؤلف، نشان از تخصص نسبی او در موضوع دارد. کتاب جمع‌آوری صرف و خالی از اظهار نظر اجتهادی نیست و مؤلف در طوایای کتاب، گاه نکاتی روش‌شناختی و فقه الحدیثی بیان کرده است. از آن جمله می‌توان به مطالبی که در آغاز ابواب «التقیه» بیان داشته، اشاه کرد. وی در این بخش، به بهانه اینکه روایاتی در فضایل خلفا از ائمه(ع) آورده، می‌گوید که بعضی از این روایات، موضوع، بعضی محرف و بحضی صحیح است و از روی تقیه یا به دلیل تعلیم تقیه به شیعیان، صادر شده است[۲].

برای تشخیص این انواع سه‌گانه، مؤلف ضوابطی به این شرح به دست می‌دهد: اگر اخبار فضایل خلفا کثرت تخریج نداشته باشد، موضوع است؛ زیرا اگر چنین اخباری واقعا از ائمه(ع) صادر شده بود، به‌طور طبیعی باید در میان اهل سنت، شیوع می‌یافت و به شهرت می‌رسید. پس اگر به این درجه نرسید، کشف می‌شود که حاصل وهم یا وضع برخی روات متأخر است که احادیثشان به‌خاطر بدنامی یا تأخر زمانی از عصر روات نخستین، مورد قبول قرار نگرفته است[۳].

پانویس

  1. ر.ک: غفوری‌نژاد، محمود، ص215
  2. ر.ک: همان
  3. ر.ک: همان

منابع مقاله

غفوری‌نژاد، محمد، «معرفی و بررسی المستدرك الثاني لوسائل الشيعة (أحاديث الأئمة الطاهرين بأسانيد العامة و المخالفين)»، پایگاه مجلات تخصصی نور، آینه پژوهش، آذر و اسفند 1396- شماره 167 و 168.


وابسته‌ها