زبدة كشف الممالك و بيان الطرق و المسالك
زبدة كشف الممالك و بيان الطرق و المسالك، گزیده و منتخبی است از کتاب «كشف الممالك و بيان الطرق و المسالك»، اثر غرس‌الدین خلیل بن شاهین ظاهری (813-873ق)، از دیوان‌سالاران و نویسندگان مصر و شام که با تصحیح بولس راویس، منتشر شده است.
| زبدة كشف الممالك و بيان الطرق و المسالك | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن شاهین، خلیل بن شاهین (نويسنده) راویس، بولس (مصحح) |
| سال نشر | 1988م |
| چاپ | 2 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ال2ز2 96 DT |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
«كشف الممالك و بيان الطرق و المسالك»، کتابی است پیرامون اوضاع اجتماعى و سیاسى مصر و شام در روزگار ممالیک که در 40 باب، در دو جلد، تنظیم شده است. نویسنده در مقدمه یادآوری کرده که چون «كشف الممالك» را مفصل یافته، به تلخیص آن پرداخته و آن را در 12 باب پدید آورده است[۱].
باب نخست، در مورد برتری ملک مصر بر سایر ممالک و آنچه به‌واسطه آنها بر غیر خود برتری یافته (از قبیل معابد و زیارتگاه‌ها) و شگفتی‌ها و بناهای موجود در آن و ترتیب شهرها و قلعه‌ها و حدود و مسائل مربوط به آن، است[۲].
باب دوم، در توصیف سلطنت و صفاتی است که سلطان باید بدان آراسته باشد. همچنین در این باب، به لوازم و اموری که خادمان باید رعایت کنند اشاره شده و به توصیف مواکب و لباس‌های کسانی که منسوب به پادشاهند، اعم از خاص و عام پرداخته شده است [۳].
باب سوم، در توصیف امیر مؤمنان و بیان احوال او و وصف قضات اهل حل و عقد و علما و پیشوایان دین است[۴].
در باب چهارم، با اشاره به درخواست حضرت موسی(ع) از خداوند در همراهی حضرت هارون(ع) به‌عنوان وزیر، به بیان اهمیت مصاحبت و اتخاذ وزیر و توصیف ویژگی‌ها و تشریح وظایف وی، پرداخته شده است[۵].
باب پنجم، در توصیف اولاد و فرزندان شاهان و نظام پادشاهی و نائب‌السلطنه و درجات و رده‌های مختلف فرماندهان لشکر و مطالب مربوط به لشکرداری می‌باشد[۶].
در سایر ابواب کتاب نیز به مسائل و موضوعاتی نظیر توصیف ارباب وظایف و حرف مختلف، بیوتات و مطبخ شاهی، شکارگاه و صید، امرای عرب و ترک و... پرداخته شده است.
پانویس
منابع مقاله
- متن کتاب.
- سجادی، صادق، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.