نمایش مبدأ برای ویکی‌نور:ویکی‌پروژه نوشتارهای صوتی/راهنمای ضبط کردن

{{ویکی‌نور:ویکی‌پروژه نوشتارهای صوتی/قالب صفحه}}
{{راهنمای نوشتارهای صوتی}}

==قبل از آنکه آغاز کنید==
لطفاً پیش از آغاز ایجاد نسخه صوتی از یک نوشتار ویکی‌نور، الگوی زیر را در '''صفحه بحث نوشتار''' قرار دهید.

<code><nowiki>
{{نوشتار صوتی در حال انجام| 1= ~~~ | 2= تاریخ انقضاء برچسب}}
</nowiki></code>

که به صورت زیر نمایش می‌یابد:

{{نوشتار صوتی در حال انجام | 1= <span style="font: 18px 'Pristina'">[[user:Mehdi|<span style="color: blue">Mehdi</span>]]</span><span style="font: 14px 'Pristina'"><sup>[[user_talk:Mehdi|<span style="color: red">Talk</span>]]</sup></span> | 2= ‏۸ فوریهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۱۹:۳۹ (UTC) }}

== نکات مهم==
''نوشتار اصلی:[[ویکی‌نور:ویکی‌پروژه نوشتارهای صوتی/راهنمای خواندن|راهنمای خواندن]]''

*'''از فرمت صوتی [[:en:Vorbis|ogg]] استفاده نمائید'''. تنظیمات توصیه شده برای نرم‌افزار ویرایشگر صوتی مورد استفاده شما عبارت است از:
*:''' 48kbit/s to 96 kbit/s encoding bit-rate (بهترین تنظیم این متغیر در برنامه اودسیتی ۱-۵ می‌باشد)
*:44.1 kHz sampling rate
*:ضبط صدا به صورت تک‌کاناله(mono).{{سخ}}در صورتی که نرم‌افزار ویرایشگر صوتی مورد استفاده توسط شما قادر به تبدیل فایل‌های صوتی با فرمت ogg نمی‌باشد، مبدل‌های صوتی رایگان ogg به راحتی در دسترس خواهند بود.

*'''در ابتدای فایل صوتی خود یک وقفه بدون صدا به مدت نیم ثانیه {{کوچک}}(۵۰۰ میلی‌ثانیه){{پایان کوچک}} قرار دهید'''. این وقفه، جهت پخش کامل اولین لغت در فایل صوتی شما توسط پخش‌کننده‌ها می‌باشد.

*'''انتخاب نام صحیح برای نوشتار صوتی'''. در صورتی که فایل صوتی خود را در انبار بارگذاری می‌کنید در ابتدای فایل صوتی خود از پیشوند fa-{{چر}} استفاده نمائید تا مشخص شود این فایل صوتی به کدام ویکی و زبان تعلق دارد.

*در هنگام خواندن، پیوندها را نیز چون باقی نوشته ها بخوانید. هرگونه اشاره گفتاری به تک تک پیوندها باعث از هم گسیختگی در جریان خوانش خواهد شد.

*'''آهسته‌تر صحبت کنید'''، تقریباً ۲۵ درصد. شما باید حدود ۱۵۰-۱۶۰ لغت در دقیقه را تلفظ کنید، در این صورت شنونده قادر خواهد بود به راحتی به فایل صوتی شما گوش سپارد.

*در بیشتر صحبت‌های محاوره‌ای تعداد لغات بیان شده در دقیقه ۲۰۰ لغت یا بیشتر می‌باشد.[http://www.humanfactors.com/downloads/aug00.asp]

*در ابتدای نوشتار صوتی خود، بگوئید که این فایل صوتی از کجا ایجاد شده است. مثلا:
*:فیزیک پزشکی، از ویکی‌نور دانشنامه آزاد، بر اساس نسخه ۲۷ ژانویه ۲۰۱۲، فا دات ویکی‌نور دات اُ آر جی

*'''به شنوندگان بگوئید این نوشتار تحت چه اجازه‌نامه‌ای ایجاد شده است.''' نوشتارهای ویکی‌نور تحت اجازه نامه [[:en:Creative Commons license|کریتیو کامانز]] منتشر می‌شوند و در پایان فایل صوتی خود بگوئید این نوشتار تحت اجازه‌نامه Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 به آدرس http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0 ایجاد و منتشر شده است.

==راهنمای ایجاد==
*'''آماده شدن'''. برخی مسائل ممکن است موجب گرفتگی تارهای صوتی شما شوند. خصوصاً اگر اخیراً خوراکی‌های برپایه شیر (لبنیات) همچون پنیر یا شکلات خورده باشید. خوردن برخی ملایم‌کننده‌ها به پاک کردن تارهای صوتی و واضح شدن صدای شما کمک خواهند کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر به [[:en:Vocal warm up|گرم کردن صدا]] مراجعه نمائید.

*'''حفظ آرامش'''.هر زمان که احساس کردید صدای شما در حال ضمخت شدن {{کوچک}}(سخت شدن){{پایان کوچک}} است استراحتی کوتاه به خود دهید و مجدداً پس از از بین رفتن تنش عضلانی تارهای صوتی خود، کار را ادامه دهید تا صدای روان‌تری را ارائه دهید. در دسترس خود آب تازه (سرد نباشد) داشته باشید تا هر زمان که احساس کردید دهانتان در حال خشک شدن است جرعه‌ای از آن بنوشید. با حرکت دادن فک خود صحبت کنید و با تاکید و مکث بر روی برخی کلمات، نوشتار صوتی خود را تاثیرگذارتر نمائید.

*'''ضبط صدا را در محل ساکتی انجام دهید'''. این کار به جهت کاهش صداهای مزاحم علاوه بر اصوات مزاحم دیجیتالی می‌باشد ([[#زدودن صداهای مزاحم|بخش بعدی]] را مطالعه نمائید). سیم اتصال بلند میکروفون میتواند جهت جلوگیری از ضبط اصوات مزاحم رایانه شما مفید باشد. بطور کل [[لپ‌تاپ]] بسیار کم صداتر از [[رایانه رومیزی]] می‌باشد.

*'''به صورت ایستاده امتحان کنید'''.در صورتی که تصور میکنید صدای‌تان کمی نازک یا بدون حالت است، ممکن است ضبط کردن به صورت ایستاده به شما کمک کند. مجریان رادیو و بازیگران جهت تاثیرگذاری بیشتر صدا، اعتماد به‌نفس بیشتر و عملکرد مناسب‌تر به صورت ایستاده به اجرای خود می‌پردازند.

*'''در مقابل میکروفن صحبت کنید''' یا در کنارش و جهت جلوگیری از ضبط صداهای مزاحم و صدای نفس کشیدن‌تان از صحبت مستقیم در میکروفن بپرهیزید. فاصله چندین سانتیمتری از میکروفن توصیه می‌شود. استفاده از [[:en:Pop filter|فیلتر پاپ]] جهت کاهش سختی صدا و پردازنده [[:en:De-essing|de-essing]] جهت زدودن صدای نفس‌های گوینده مفید خواهد بود. شما می‌توانید با یک سیم آویز و استفاده از جوراب‌شلواری یا لباس تنگ یک فیلتر پاپ ساده برای خود بسازید.

*'''حجم صدا (خروجی)'''-مطمئن شوید که حجم صدای شما بالاست اما بریده بریده نیست و اگر میتوانید صدای خروجی را فشرده و نرمال‌سازی {{کوچک}}(از طریق گزینه normalize در برنامه مورد استفاده){{پایان کوچک}} شده نمائید.

*:برخی اصطلاحات صوتی برای افراد نا آشنا:
*:* فشرده‌سازی فایل صوتی، یک مرحله پویا می‌باشد. صداهای بلند را کوتاه‌تر و صداهای کوتاه را بلندتر نمائید به میزانی که سطح صدای یکدست و قابل شنیداری ایجاد شود.(در دستگاه‌های صوتی حرفه‌ای حداکثر سطح برابر صفر [[دسی‌بل]] و بهترین سطح ۱۲ دسی‌بل برای صحبت می‌باشد.)از فشرده‌سازی بیش از حد صدا بپرهیزید.

*:*نرمال‌سازی به فرآیندی گفته می‌شود که در آن ارتفاع نوک امواج صوتی در یک فایل صوتی را به حداکثر میزان قابل شنیدار میرسانیم که تقریباً برابر صفر دسی‌بل می‌باشد. (در دستگاه‌های صوتی حرفه‌ای حداکثر سطح برابر صفر [[دسی‌بل]] و بهترین سطح ۱۲ دسی‌بل برای صحبت می‌باشد.)

*'''خراب کاری در حین ضبط'''-بجای توقف کامل فرایند ضبط کردن، ابتدا چند لحظه مکث نمائید و سپس با گفتن یک، دو، سه مجدداً به خواندن مطلب ادامه دهید. پس از پایان ضبط و حین ویرایش، شما میتوانید از قسمتی که یک، دو، سه گفته‌اید استفاده نمائید و بخش خراب شده را حذف کنید.

===زدودن صداهای مزاحم===
باید صداهای مزاحم (نویز) موجود در پس‌زمینه فایل صوتی ضبط شده را بزدائید. در زیر راهنمای حذف نویز در برنامه [[آئوداسیتی]] ارائه شده است:
#فایل صوتی خود را ایجاد نمائید.
#بخشی از فایل صوتی را که شما در آن لحظه سکوت کرده‌اید انتخاب نمائید. همانطور که مشاهده می‌کنید مقداری برجستگی صوتی ناخواسته در آن بخش مشاهده می‌شود.

#گزینه‌های مقابل را به ترتیب انتخاب کنید <code>Effect &rarr; Noise Removal &rarr; Step 1 &rarr; Get Noise Profile</code>.
#با فشردن کلیدهای ترکیبی مقابل، کل فایل صوتی را انتخاب کنید (<code>Ctrl+a</code>).
#به گزینه <code>Effect &rarr; Noise Removal &rarr; Step 2</code> بروید.
#نوار لغزنده را به سمت چپ بکشید یعنی به سمت گزینه <code>Less</code>.
#گزینه <code>Remove Noise</code> را انتخاب کنید.

علت جابجائی نوار لغزنده، احتمال تحت تاثیر قرار گرفتن کیفیت صدای تولیدی در اثر حذف بیش از حد نویز توسط تنظیمات پیش فرض است. جهت پی‌بردن به حذف بیش از حد نویز، شنیده شدن صدای حباب مانند (صحبت کردن در یک محفظه شیشه‌ای) در فایل صوتی ضبط شده است. بنابر این اگر صدا را بیش از حد نویزگیری کردید به مسیر <code>Edit->Undo</code> رفته و با تنظیمات سطح پائین‌تری عمل نویزگیری را انجام دهید.

حتی با پائین‌ترین سطح تنظیمات این ابزار، باید تمامی وزوزهای پس زمینه فایل صوتی حذف شوند. اگر وزوزها و سروصداهای مزاحم در فایل صوتی شما به حدی‌ست که نمیتوانید آنها را حذف کنید، باید در محیطی خلوت و عاری از صداهای مزاحم همچون صدای اتومیل‌ها، موتورسیکلت‌ها و با بستن پنجره‌ها مجدداً از روی نوشتار، فایل صوتی جدیدی را ضبط نمائید.

===سطح صداها (ورودی)===
باید درجهٔ حجم ضبط صدا را به گونه‌ای تنظیم کنید که هنگام صحبت، نواری که بر روی صفحهٔ نمایش می‌بینید به نقاط بالایی و پایینی نچسبد. اگر در هنگام ضبط، نوار تنظیم پُر شود و به نقطهٔ بالایی بچسبد، ممکن است بخشی از صدا از دست برود و در مقابل تنها یک صدای بلند نامفهوم ذخیره شود؛ و اگر به نقطهٔ پایینی بچسبد یا نزدیک شود، کاربر برای شنیدن صدای ذخیره شده باید بلندگوی خود را تا ته زیاد کند.

پس از پایان فرایند ضبط، باید حجم صدا را بیشتر کنید {{به انگلیسی|boost}}. اگر فرایند طبیعی سازی و متعادل سازی صدا، مانند آنچه در بالا گفته شد را به درستی انجام داده باشید، با این کار حجم صدای دریافتی بیشتر می‌شود و صدا بلندتر شنیده می‌شود. آنچه شما در فرایند متعادل سازی صدا انجام می‌دادید، شدت بخشیدن به صدا بود بدون آنکه بخشی از آن از دست برود یا ناهنجار شنیده شود. اگر پس از متعادل سازی تغییری دیده نشد، به این معنی است که نزم افزار نمی‌تواند صدای شما را بدون ازدست رفتن بخش‌هایی از آن، بلندتر کند. این مشکل می‌تواند به این دلیل باشد که شما در هنگام ضبط، درجهٔ حجم ضبط صدا را خیلی بالا گرفته بودید یا شاید در جایی ناگهان نوار ضبط صدا به نقطهٔ قلهٔ خود رسیده بوده ست. گاهی افراد در آغاز ضبط صدا با صدای بلند صحبت می‌کنند و بعد کم کم صدا را آرام می‌کنند یا صدای سرفه یا کشیده شدن پایهٔ صندلی بر روی زمین شنیده می‌شود، همهٔ این‌ها می‌تواند باعث چسبیدن ناگهان نوار به نقطهٔ قله و درنتیجه از دست رفتن صدا شود. در این موارد یا باید نقاط کاستی صدا را اصلاح کنید یا آنکه از نو تلاش کنید.

همچنین این امکان وجود دارد تا تک بخش‌هایی از صدای ضبط شده را انتخاب کنید و هر بخش را که می‌خواهید توان صدایش را بالا ببرید (boost). البته فشرده سازی (compression) (که بخشی از تاثیر فرایند پردازش پویا در [[ادوبی آدیشن]] است) همین کار را به صورت پویا و خودکار در مقیاس بسیار کوچکتری انجام می‌دهد. ترجیح در فشرده سازی است.

آن دسته از کاربرانی که فکر می‌کنند فرایندهای سنتی فشرده سازی (compression)، متعادل کردن (normalization) و محدود کردن (limiting) دست و پاگیر و مشکل اند می‌توانند به جای آن از Levelator استفاده کنند. Levelator با پروندهٔ شنیداری فشرده نشده (در ویرایش‌های WAV و AIFF) کار می‌کند. در این هنگام می‌توانید پس از ضبط گفتار خود و حذف سر و صداهای نامطلوب و خالص سازی صدای ضبط شده آن را در قالب WAV ذخیره کنید. سپس Levelator را اجرا کنید در هنگام اجرای Levelator تنها یک نماد بزرگ یا صفحهٔ حساس به نمایش در می‌آید که می‌توانید پروندهٔ WAV خود را انتخاب کنید، بکشید و بر روی نماد یا صفحهٔ حساس بیندازید. در این هنگام پرونده به صورت خودکار به شکل پروندهٔ خروجی و در همان قالب، تولید می‌شود. اگر پرونده را به صورت شنیداری در برنامه وارد کنید و به صورت ogg از آن خروجی بگیرید، به این ترتیب توانسته‌اید قالب پروندهٔ خود را به ogg تغییر دهید. Levelator یک نسخهٔ تازه از پروندهٔ شنیداری شما درست می‌کند و این پرونده را چنان تنظیم می‌کند که در سراسر آن سطح صدا متناسب و به اندازهٔ منطقی باشد و خودش فرایندهای فشرده سازی، متعادل کردن و محدود کردن را انجام می‌دهد.

== ابزارهای توصیه‌شده ==
تعدادی از نرم‌افزارهای مطرح در زمینه تولید فایل‌های صوتی به صورت بخش به بخش:
*[[اودسیتی]] (متن‌باز، برای سیستم عامل‌های مکینتاش، ویندوز و لینوکس) [http://audacity.sourceforge.net/download/ لینک دانلود]
*:جهت اطلاع از تنظیمات مناسب برای ضبط صدا توسط برنامه اودسیتی [[ویکی‌نور:ویکی‌پروژه نوشتارهای صوتی/راهنمای ضبط کردن/تنظیمات اودسیتی|این لینک]] را ملاحظه فرمائید.
*[[:en:Sound Forge|Sony's Sound Forge]]
*[[ادوبی آدیشن]]
*[[:en:GoldWave|GoldWave]]
سایر ابزارهای مفید:
*[[:en:Levelator|Levelator]] (نرم‌افزار رایگان)

== تنظیمات نمونه ==
در صورت تمایل به کسب اطلاعات در مورد سخت افزارها و برنامه‌های مورد استفاده توسط برخی کاربران برای تولید نوشتارهای صوتی [[:en:Wikinoor:WikiProject Spoken Wikinoor/Recording guidelines/Sample configurations|این پیوند]] را مشاهده نمائید.

==به کمک نیاز دارید؟==
کاربران زیر برای کمک به شما داوطلب شده‌اند:
* [[بحث_کاربر:Mehdi|Mehdi]]

[[رده:ویکی‌پروژه نوشتارهای صوتی]]