نمایش مبدأ برای جرعه‌های رسالت؛ ارمغانی از دُرواژه‌های نبوی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم)

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR03923J1.jpg
| عنوان =جرعه‌های رسالت: ارمغانی از دُرواژه‌های نبوی صلی‌الله‌علیه‌وآله و سلم
| عنوان‌های دیگر =ارمغانی از در واژه‌های نبوی

ارمغانی از دُرواژه‌های نبوی طلی الله علیه وآله وسلم
| پدیدآوران = 
[[اسحاقی، سید حسین]] (نویسنده)
| زبان =فارسی
| کد کنگره =‏‎‏BP‎‏ ‎‏142‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏5‎‏ ‎‏ج‎‏4
| موضوع =
احادیث شیعه - قرن 14

اخلاق اسلامی

محمد(ص)، پیامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق. - کلمات قصار
| ناشر = 
مشعر
| مکان نشر =تهران - ایران
| سال نشر = 1385 ش 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE03923AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =03923
| کتابخوان همراه نور =03923
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}

'''جرعه‌هاى رسالت: ارمغانى از درواژه‌هاى نبوى(ص)'''، اثر [[اسحاقی، سید حسین|سيد حسین اسحاقى]]، گوشه‌هايى از سخنان گهربار پيامبر(ص) مى‌باشد كه به زبان فارسى و در سال 1385ش، نوشته شده است.

هدف نویسنده از نگارش اين اثر، نهادينه‌سازى رهنمودهاى پيامبر(ص) بوده است.

== ساختار ==
كتاب با مقدمه‌اى از نویسنده آغاز و مطالب در دو بخش و هر بخش، در چندين قسمت تنظيم شده است.

نویسنده در ابتدا، به برخى از عناوينى كه در سخنان پيامبر(ص) وجود داشته، اشاره نموده و پس از توضيح آن‌ها، اشعارى را كه با استفاده از كلمات آن حضرت سروده شده‌اند، ذكر كرده و در پايان، رواياتى را از ايشان آورده است.

== گزارش محتوا ==
در مقدمه، برخى از ويژگى‌هاى سخن گفتن پيامبر(ص) بيان شده است، از جمله آنكه ايشان چنان شمرده سخن مى‌گفت كه شنونده مى‌توانست واژگانش را بشمارد. همچنين فشرده‌گوترين انسان‌ها بود، نه زياده‌گويى داشت و نه كم‌گويى؛ جمله‌هايش پى‌درپى بود و ميان آن‌ها لحظه‌اى خاموش مى‌ماند تا شنونده، سخنانش را دريابد و به خاطر بسپارد<ref>پيشگفتار، ص3</ref>

در بخش اول، به عناوين و موضوعاتى كه در سخنان پيامبر(ص) وجود دارد، به ترتيب حروف الفبا، اشاره و پيرامون هريك، توضيحاتى داده شده است. اولين اين عناوين، «آبرومندى» مى‌باشد. نویسنده، معتقد است كه انسان‌هاى شريف و بزرگوار، هرگز حاضر نيستند اندكى از آبروى خود را در برابر همه ثروت‌هاى جهان بدهند. از ديدگاه آنان، انسان بى‌آبرو مانند تن بى‌جان است كه از هيچ ارزشى، نصيب و بهره‌اى ندارد. آنان با اين اعتقاد مى‌كوشند آبروى خود را به هر شكل ممكن، حفظ و در برابر سختى‌ها پايدارى كنند. در مقابل، كسانى نيز حاضرند براى به دست آوردن جاه و مال و مقام از آبروى خود مايه بگذارند و به هر كار ناشايستى تن‌دردهند. اينان تنها به اين دل‌خوشند كه توانسته‌اند متاع بى‌ارزش دنيا را به دست آورند.

نویسنده با طرح اين سؤال كه آيا مى‌توان با ثروت و اندوخته‌هاى دنيوى، آبروى ازدست‌رفته را به انسان آزاده برگرداند يا نه، داورى در اين زمينه را به عهده خواننده گذارده و در مقام بيان ارزش و اهميت حفظ آبرو، به كلام پيامبر(ص) اشاره نموده است كه فرموده‌اند: «با اموال خود از آبروى خويش دفاع كنيد»<ref>متن كتاب، ص9</ref>

عنوان بعدى، «آخرت‌فروشى» مى‌باشد. نویسنده در اين قسمت، به انتقاد از افرادى پرداخته كه به دليل برخوردارى از مال و مقام و ديگر ظواهر مادى، معنويت خود را فدا مى‌كنند و كالاى باارزش ايمان را به قيمت كم مى‌فروشند. وى معتقد است اينان پس از مدتى، خود را در اين معامله نابرابر، زيان‌كار ديده و به پشيمانى و عذاب وجدان دچار مى‌شوند. پيامبر(ص) نيز در اين زمينه مى‌فرمايند: «بدترين مردم از نظر مقام در روز قيامت، كسى است كه آخرتش را براى دنياى ديگران بفروشد»<ref>همان</ref>

در عنوانى ديگر، به «بدترين فقر» كه جهل و نادانى مى‌باشد، اشاره شده است. نادانى، بيمارى درمان‌ناپذيرى است. نادان از هر خير و نيكى بى‌بهره بوده، استقلال فكرى ندارد و مانند بيد، با هر بادى به‌سويى مى‌چرخد. هميشه چشم به ديگران دوخته است تا براى او تصميم بگيرند و در اين ميان نمى‌داند كه مسير هدايت را مى‌پيمايد يا راه گمراهى را؛ زيرا اين موضوع را راهنمايى نادان مشخص مى‌كند. اگر انسانى عاقل و باتدبير راهنماى او شود، مسير نور و روشنايى نصيب او مى‌گردد. در غير اين صورت، از گمراهان خواهد بود. پيامبر(ص) نيز درباره فقر فرهنگى اين افراد مى‌فرمايد: «اى على! همانا فقرى سخت‌تر از نادانى نيست»<ref>همان، ص26</ref>

برخى ديگر از عناوينى كه در اين بخش، بدان‌ها پرداخته شده است، عبارتند از: آداب مهمانى، آينده‌نگرى در كار، احترام به آموزگار، احترام به حقوق ديگران، ارزش علم و عبادت، استبداد رأى، استفاده از تجربه ديگران، استقامت، بازخواست مؤدبانه، بازى و تفريح، برادران الهى، بصيرت به خود، بى‌احترامى به والدين، پاکيزگى، پرخورى و سخت‌دلى، پرداخت بدهى برادران دينى، پرده‌پوشى، پرهيز از سخت‌گيرى، پشتكار، تأمين پوشاك مستمندان، ترحم، تربيت فرزند، تظاهر و ريا، توكل به قدرت الهى، تنفر از گناه، ثروت‌اندوزى، ثروتمندان بى‌تفاوت، جبران نيكى، جلب اعتماد مردم، جدايى نزدیک ان، چشم داشتن به مال ديگران، حفظ آبرو، حل اختلاف، حيا و ايمان، خداترسى، خدامحورى و رضايت الهى، خدمت به مردم، خواب صبحگاهى، خوش‌رفتارى با خانواده، دانش‌اندوزى و..<ref>همان، ص9 - 163</ref>

بخش دوم، «سيرى در گلستان نبوى(ص)» نام داشته و در دو فصل، تنظيم شده است.

نویسنده در فصل اول، مى‌نويسد: «سعدى، از تربيت‌يافتگان و شاگردان مكتب اسلام و از شيفتگان و ارادتمندان خاندان نبوت و اهل‌بيت(ع) است. وى بسيارى از پندها و اشعار خود را متأثر از آيه‌ها و روايت‌ها سروده است»، سپس با يادكردى از اين شاعر توانا، اشعارى را كه برگرفته از سخنان تابناك و انسان‌ساز پيامبر(ص) است، زينت‌بخش اين نوشتار مى‌سازد.

برخى از عناوينى كه اين اشعار، در موضوع آن سروده شده‌اند، عبارتند از:

#«ارزش عمر»: پيامبر(ص)، در اين باره مى‌فرمايد:
#: «بر عمر خويش بخيل‌تر باش تا بر درهم و دينار خود».
#:سعدى مى‌گويد:{{شعر}}
#:{{ب|''قيمت عمر اگر بداند مرد''|2=''بس بگريد بر آنچه ضايع كرد''}}
#:{{ب|''طفل را سيبكى دهند به نقش''|2=''بستانند از او نگين بدخش''}}{{پایان شعر}}
#: «بريدن سخن ديگران»: پيامبر(ص) در اين باره مى‌فرمايد:
#: «هر كه در ميان سخن برادر مسلمانش بدود، مانند اين است كه چهره‌اش را خراشيده باشد».
#:سعدى مى‌گويد:{{شعر}}
#:{{ب|''سخن را سر است اى خردمند و بن''|2=''مياور سخن در ميان سخن''}}
#:{{ب|''خداوند تدبير و فرهنگ و هوش''|2=''نگويد سخن تا نبيند خموش''}}{{پایان شعر}}
#«به دنبال مال حلال»: پيامبر(ص)، در اين باره مى‌فرمايد:
#: «خداوند دوست دارد كه بنده‌اش را در جست‌وجوى مال حلال، خسته ببيند».
#:سعدى مى‌گويد:{{شعر}}
#:{{ب|''چو خورد شير شرزه در بن غار''|2=''بازِ افتاده را چه قوت بود''}}
#:{{ب|''گر تو در خانه صيد خواهى كرد''|2=''دست و پايت چو عنكبوت بود''}}{{پایان شعر}}
#«تكريم سالمندان»: پيامبر(ص) در اين باره مى‌فرمايد:
#: «از جمله تجليل خداوند، بزرگداشت مسلمان سپيدموى است».
#:سعدى مى‌گويد:{{شعر}}
#:{{ب|''دلم مى‌دهد وقت‌وقت اين اميد''|2=''كه حق شرم دارد ز موى سپيد''}}
#:{{ب|''عجب دارم ار شرم دارد ز من''|2=''كه شرمم نمى‌آيد از خويشتن''<ref>همان، ص169</ref>}}{{پایان شعر}}

ديگر عناوين اين قسمت، عبارتند از: توبه در جوانى، خلوت انس، خودشناسى و خداشناسى، دانشورى، دشمن‌ترين دشمن‌ها، دواى نادانى، راست‌گويى، زن شايسته، سربار جامعه، سودمندترين مردم، طمع‌ورزى، عزت مؤمن، مسافرت و هديه نيكو<ref>همان، ص169 - 176</ref>

در فصل دوم، 85 روايت از پيامبر(ص) در موضوعات مختلف، بيان شده است، از جمله: اداى حق، امانت‌دارى، انتظار فرج، بخشندگى، بخل و بدزبانى، بدگمانى، بهترين اخلاق، پرسشگرى، پرهيزكارى، پستى دنيا، پشيمانى از گناه، تراشيدن شارب، ترك ازدواج، ترك جهاد و..<ref>همان، ص177 - 197</ref>

== وضعيت كتاب ==
فهرست مطالب در ابتدا و كتاب‌نامه منابع مورد استفاده نویسنده، در انتهاى كتاب آمده است.

پاورقى‌ها بيشتر به ذكر منابع اختصاص يافته است.

==پانويس ==
<references/>


== منابع مقاله ==

مقدمه و متن كتاب.

==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}

[[آداب معاشرت از دیدگاه معصومان علیهم‌السلام]]

[[بهشت کافی (ترجمۀ روضه کافی)]]



[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:حدیث]]
[[رده: متون احادیث]]
[[رده:فروردین(1400)]]