نمایش مبدأ برای الصلاة (ابن دکین)

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR95640J1.jpg
| عنوان = الصلاة
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[ابن دکین، فضل]] (نويسنده)
[[شلاحی، صلاح بن عایض]] (محقق)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =BP۱۱۲/۶/الف۲،ص۸     
| موضوع =نماز - احادیث - احادیث احکام
|ناشر 
| ناشر = 
| مکان نشر = 
| سال نشر = 1417ق - 1996م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE95640AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 95640
| کتابخوان همراه نور = 95640
| کد پدیدآور = 70556
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''الصلاة'''، از آثار محدث، حافظ، نسب‌شناس و فقیه قرن دوم هجری قمری، [[ابن دکین، فضل|ابونعیم فضل بن عمرو بن حماد بن زهیر بن درهم قریشی تیمی طلحی ملایی کوفی]]، مشهور به [[ابن دکین، فضل|ابن دُکَین]] (129-219ق)، مجموعه روایاتی است که احکام شرعی نماز و مسائل مرتبط را بیان می‌کند. پژوهشگر معاصر، [[شلاحی، صلاح بن عایض|صلاح بن عایض شلاحی]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و برای آن مقدمه‌ای روشمند و ارزنده نوشته و نویسنده و آثارش و کتاب حاضر را شناسانده و همچنین پاورقی‌هایی بر آن افزوده و منابع و اسناد روایاتش را استخراج کرده و به داوری سندی پرداخته است. محقق کتاب همچنین تعداد 89 نفر از مشایخ نویسنده را که در این کتاب، روایتی از آنان نقل شده، معرفی کرده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص14-44</ref> و همچنین، راویان این کتاب نیز شناسانده شده‌ است<ref>ر.ک: همان، ص54-55</ref>.

==هدف و روش==
* [[ابن دکین، فضل|ابن دکین]] بدون هیچ توضیح و مقدمه‌ای وارد بحث اصلی شده و به نقل روایات پرداخته است. او درباره احادیث نیز توضیحی ارائه نمی‌کند. روایات این کتاب را 3 نفر (به نام‌های [[ابوبکر عبدالله بن محمد بن نعمان تمیمی]] و [[ابوبکر عبدالله بن محمد بن فورک قباب]] و [[ابوبکر محمد بن عبدالله بن احمد بن شاذان]]) از [[ابن دکین، فضل|ابن دکین]] نقل کرده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص61</ref>.
* [[شلاحی، صلاح بن عایض|صلاح بن عایض شلاحی]]، اهمیت کتاب حاضر را از آن جهت دانسته که اولین تصنیف در باب نماز است و نگارنده‌اش از حافظان و ناقدان و پیشوایان حدیث شمرده می‌شود و این افتخار برای او کافی است که [[احمد بن حنبل]] و [[بخاری، محمد بن اسماعیل|بخاری]] از شاگردان او هستند<ref>ر.ک: همان، ص7</ref>.

==ساختار و محتوا==
این اثر، جزء اول از کتاب 3 جزیی «الصلاة» است و در 66 باب سامان یافته و 349 حدیث فقهی در آن نقل شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص228</ref>.

==نمونه مباحث==
* با سند از عقیل از ابن حنفیه از [[امام علی(ع)]] نقل کرده است که گفت: «مفتاح الصلاة الطهور و تحريمها التكبير و تحليلها التسليم»<ref>ر.ک: همان، ص63</ref>؛ یعنی: کلید ورود به نماز، وضو گرفتن است و با گفتن تکبیرةالاحرام نماز شروع می‌شود و مواردی (از جمله روی برگرداندن از قبله) حرام می‌گردد و با گفتن سلام، نماز پایان می‌پذیرد و همان حرام‌شده‌ها، حلال می‌شود.
* برخی از روایات این کتاب بین شیعه و سنی مورد اختلاف است؛ به‌عنوان مثال [[ابن دکین، فضل|ابن دکین]] چند روایت آورده است که این مضمون را می‌رساند که برخی در اذان یا خصوص اذان نماز صبح، به‌جای «حيَّ علی خير العمل»، می‌گفتند: «الصلاةُ خيرٌ من النوم»<ref>ر.ک: همان، ص182-185</ref>.
یادآوری: اختلاف در خبر، تاریخی نیست، بلکه مشروعیت این تغییر و تبدیل، اختلافی است. نظر صحیح این است که آموزه و کلام «حيَّ علی خير العمل»، مشروع و جزو اذان است، ولی افزوده «الصلاةُ خيرٌ من النوم» مشروع نیست و خودسرانه اضافه شده است. یکی از شواهد این مطلب و بلکه تصریح به عدم مشروعیت آن در کتاب حاضر، این است: «فقال ويحك لا تزويد في أذان الله شيئاً»<ref>ر.ک: همان، ص185</ref>؛ یعنی: وای بر تو! افزودن چیزی در اذانی که خدا تشریع کرده، نداریم (ممنوع است).

==پانویس==
<references/>

==منابع مقاله==
مقدمه و متن کتاب.

==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}

[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:حدیث]]
[[رده:علم الحدیث]]
[[رده: مباحث خاص علم الحدیث]]

[[رده:مقالات بازبینی شده2 اسفند 1402]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1402 توسط محمد خردمند]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1402 توسط محسن عزیزی]]