نمایش مبدأ برای کلیات بسحق اطعمه شیرازی

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR28668J1.jpg
| عنوان = ‏کلیات بسحق اطعمه شیرازی
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[بسحاق اطعمه، احمد بن حلاج]] (نويسنده)
[[رستگار فسایی، منصور]] (مصحح)
|زبان
| زبان = فارسی
| کد کنگره =    ‎‏/‎‏ک‎‏8 5685 PIR 
| موضوع =شعر فارسی - قرن 9ق.
|ناشر 
| ناشر = بنیاد فارس شناسی ** مرکز پژوهشی ميراث مکتوب
| مکان نشر = ایران - تهران
| سال نشر = 1382ش
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE28668AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 964-6781-78-0
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 28668
| کتابخوان همراه نور = 28668
| کد پدیدآور = 18563
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''کلیات بسحق اطعمه شیرازی'''، مجموعه اشعار [[بسحاق اطعمه، احمد بن حلاج|جمال‌الدین ابواسحاق حلاج اطعمه شیرازی]] (متوفی 827ق/1423م یا 830ق/1427م) است که با تصحیح [[رستگار فسایی، منصور|منصور رستگار فسایی]]، منتشر شده است.

کلیات بسحق، ترکیبی از شعر و نثر است و اشعار او نیز از قصیده، غزل، قطعه، رباعی و فردیات، تشکیل شده است. او کلام خود را در غزل، مختصر و مفید می‌داند و می‌نویسد: «چون حکما گفته‌اند اغذیه، کثیر الکیفیه و قلیل ‌الکمیه می‌باید، هنوز اشتهای صادق، باقی بود که دست از غذا بازدارند، ما نیز عدد ابیات غزلیات، از هزار نگذراندیم، تا رغبت مشتهی، صادق‌تر و با امزجه و طبایع، موافق‌تر باشد»<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، صفحه چهل‌وهفت</ref>.

کلیات او، علاوه بر انواع شعر، از چند رساله نثر هم تشکیل شده است که به‌وسیله خود بسحق، در این دیوان، فراهم آمده است و در روزگار خود وی، به شهرت کافی دست یافته است؛ آن‌چنان‌که به قول شاعر، از اقصای بلاد شیراز، می‌آمدند تا شعر و نثر اطعمه را فراچنگ آرند<ref>ر.ک: همان</ref>.

دیوان بسحق، مجموعه‌ای از نظم و نثر است که شامل بخش‌های زیر می‌باشد:

الف)- مقدمه منثور در نظم و تألیف دیوان؛

ب)- قصاید که شامل 5 قصیده به شرح زیر است:
# سفره کنز الاشتها که خود مقدمه‌ای منثور دارد و پس از آن، قطعه‌ای می‌آید که در آن، سبب نزول سفره کنز الاشتها، مطرح می‌شود؛
# قصیده آفاق و انفس که در مدح شاه سیف‌الدین سروده است؛
# قصیده به اقتفا و استقبال این بیت ظهیر فاریابی که:
{{شعر}}
{{ب|''سپیده‌دم که شدم محرم سرای حضور''|2=''شنیدم آیه توبوا إلی الله، از لب حور''}}
{{پایان شعر}}
# قصیده در استقبال این بیت خواجوی کرمانی که:
{{شعر}}
{{ب|''وجه برات شام بر اختر نوشته‌اند''|2=''واموال زنگ بر شه خاور نوشته‌اند''}}
{{پایان شعر}}

# قصيدة في الكرديات و اللريات که قصیده‌ای است به لهجه محلی شیرازی و در وصف طعام‌ها؛
# قصیده‌ای که در ضمن خاتمت دیوان آمده و در مدح کجری است.

ج)- ترجیعات: شامل 9 بند که بیت ترجیع آن، چنین است:
{{شعر}}
{{ب|''ای گرسنگان سفره‌پرداز''|2=''وی سوختگان آتش آز''}}
{{پایان شعر}}
د)- مثنویات: که از دو مثنوی بلند تشکیل شده است:
# مثنوی اسرار چنگال در بحر «رمل مسدس محذوف»؛
# مثنوی جنگ‌نامه مزعفر و بغرا که بر وزن شاهنامه فردوسی است.

ه)- غزلیات: جمعا 129 غزل؛

و)- مقطعات؛

ز)- رباعیات؛

ح)- فردیات؛

ط)- مناظره نان و حلوا؛

ی)- آثار منثور<ref>ر.ک: همان، صفحه چهل‌وهفت - پنجاه</ref>.