نمایش مبدأ برای چهار مقاله

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR24563J1.jpg
| عنوان =‏چهار مقاله
| عنوان‌های دیگر =طبق نسخه‌ای که به سعي و اهتمام و تصحيح محمد قزوینی بسال 1327ق. درقاهره چاپ شده
| پدیدآوران = 
[[نظامی، احمد بن عمر]] (نویسنده)

[[قزوینی، محمد]] (مصحح)
[[معین، محمد]] (اهتمام)
| زبان =فارسی
| کد کنگره =‏‏PIR‎‏ ‎‏5117‎‏ ‎‏/‎‏چ‎‏9‎‏ 
| موضوع =نثر فارسی - قرن 6ق.

| ناشر =امير کبير

| مکان نشر =ايران - تهران
| سال نشر =مجلد1: 1380ش , 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE24563AUTOMATIONCODE
| چاپ =
| شابک =
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =24563
| کتابخوان همراه نور =24563
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}
 
'''چهار مقاله'''، تألیف [[نظامی، احمد بن عمر|احمد بن ‎عمر بن ‎علی نظامی عروضی سمرقندی]] (متوفی حدود 550ق)، کتابى است مشهور، مشتمل بر حکایات و نوادرى درباره دبیران و شاعران و منجمان و طبیبان، مربوط به قرن ششم هجری.

عنوان اصلى کتاب «مجمع‎ النوادر» است، اما چون مشتمل بر چهار مقاله در فنون مختلف است، به چهار مقاله شهرت یافته است. این کتاب، یکی از نفایس آثار قدیم و نوادر کتب ادبی زبان‎ پارسی‎ ما‎ست که از حیث سلاست انشاء، نزاهت اسلوب و لطافت بیان، دارای اهمیتی شایان بوده و در حدود‎ سال 550ق، به وجود‎ آمده‎ و نمونه دلپذیر انشای هشت قرن پیش می‌باشد. این کتاب را می‌توان به یک منبع روشنایی تشبیه نمود که شاهد زیبای ادبیات ما را از پس ظلمات اعصار‎ سالفه، به فرزندان عصر چهاردهم هجری می‌شناساند<ref>بی‌نام، ص429</ref>.

ازآنجاکه این کتاب، پیش از این معرفی گردیده است، در این نوشتار، به معرفی نسخه‌ای از آن پرداخته شده است که به تصحیح [[قزوینی، محمد|محمد قزوینی]] و با تصحیح مجدد و شرح لغات و عبارات و توضیح نکات ادبی [[معین، محمد|محمد معین]]، به چاپ رسیده است.

این نسخه، نواقص موجود در چاپ‎های گذشته را از هر جهت تکمیل کرده است<ref>ر.ک: همان</ref>.

این کتاب نخست در تهران، به سال 1305ق، طبع شده و بار دیگر با تصحیح و مقدمه و تعلیقات [[قزوینی، محمد|محمد قزوینی]] در سال 1327ق، در قاهره چاپ شده و متن نسخه اخیر، در برلین و تهران، چند بار دیگر، به طبع رسیده است. چون از سال چاپ نسخه تصحیح‌شده [[قزوینی، محمد|علامه قزوینی]] مدت زیادی گذشته و در این مدت، خود وی و فاضلان دیگر در تصحیح متن کتاب و تعلیقات آن، نظرهایی حاصل کرده‌اند و نسخه‌هایی به‌غیر از نسخه‌هایی که در دسترس [[قزوینی، محمد|علامه قزوینی]] بوده، به دست آمده است، آقای [[معین، محمد|معین]]، مجموعه تصحیحات و حواشی مذکور را با یادداشت‎های خود تدوین کرده و با مقدمه مفصل و تعلیقات چاپ‎شده و چاپ‌نشده [[قزوینی، محمد|علامه قزوینی]] و محققان دیگر، با فهرست‎های مختلف، به‌عنوان ضمایم این جلد، به طبع رسانده است. در این مقدمه، ضمن معرفی کتاب و نویسنده آن، نشانه‌های اختصاری که در کتاب به‌کار رفته، توضیح داده شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص3-‎7</ref>.

در این نسخه، ابتدا متن کتاب قرار گرفته و سپس در پایین آن، تعلیقات و حواشی [[قزوینی، محمد|علامه قزوینی]] ذکر شده و پس از آن، تعلیقات و حواشی [[معین، محمد|دکتر معین]] درج شده است. کتاب، فاقد فهرست می‌باشد.