نمایش مبدأ برای هستی و جلال‌الدین محمد

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR110543J1.jpg
| عنوان =هستی و جلال‌الدین محمد
| عنوان‌های دیگر =
|پدیدآورندگان 
| پدیدآوران = 
[[نجم‌آبادی، کیوان]] (نویسنده)
|زبان 
| زبان =
| کد کنگره =‏PIR۵۳۰۵/ن۳ه۵
| موضوع =مولوی، جلال‌الدين محمد بن محمد، 604 - 672ق. - نقد و تفسير
مولوی، جلال‌الدين محمد بن محمد، 604 - 672ق. - عرفان
مولوی، جلال‎الدين محمدبن محمد، 604 - 672ق. - فلسفه
شعر فارسي - قرن 7ق. - تاريخ و نقد
شعر عرفاني - قرن 7ق. - تاريخ و نقد
|ناشر 
| ناشر =نشر چشمه 
| مکان نشر = تهران
| سال نشر =1389 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE110543AUTOMATIONCODE
| چاپ =دوم
| شابک =
| تعداد جلد =
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخوان همراه نور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}
'''هستی و جلال‌الدین محمد''' تألیف [[نجم‌آبادی، کیوان|کیوان نجم‌آبادی]]؛ این کتاب، در چهار بخش، شرح زندگانی، عرفان و جهان‌بینی [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]]، خصوصاً بررسی تحلیلی و تطبیقی افکار او با تعالیم و آموزه‌های آیین زردشتی، بودایی و فلاسفه یونانی است و شامل یک پیش‌گفتار، چهار فرگرد(بخش) و دو پیوست است.در پیش‌گفتار، نویسنده خود را شعوبی‌گرا معرفی می‌کند و می‌گوید در صدد این است که برخی از ریشه‌های اندیشۀ [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] را در نوشته‌های بازماندۀ پیشینیان(آیین‌های قبل از اسلام)او؛ در باور آیین گذشتگان و آیین جوانمردی(فتوت) و هستی‌گرایی باز یابد.

در فرگرد(بخش) اول، چکیدۀ زندگانی [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]]، اندیشه و جهان‌بینی او بیان می‌شود. همچنین اصول مذهب فقهی حنفی و پیروی نکردن [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] از دو اصل قیاس و استقرا و باورهای معتزله مورد اشاره قرار می‌گیرد. ماجرای دیدار شگفت‌انگیز [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] و [[شمس تبریزی، محمد|شمس]] و دیگر مطالبی چون میانۀ [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] با شعر، جایگاه نور، روشنایی و خورشید در اندیشه [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] و بررسی منایع داستان‌های [[مثنوی معنوی|مثنوی]]، پایان بخش فرگرد اول است.

در فرگرد دوم، به بررسی بینش و جهان‌نگری [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] می‌پردازد و مسائل ذیل را به عنوان مهم‌ترین اندیشه‌های او مورد تحلیل و بررسی قرار می‌دهد: اینکه بنیاد هستی به اندیشه نیامدنی و نشناختنی است؛ تنها جان جانان است که به خود هستی دارد؛ زندگانی انسان نسبت به هستی جاودان، آنی بیش نیست؛ چیزهای دیده شدنی نمود چیزهای دیده نشدنی است؛ جهان فراسو جهان یگانگی ناسازهاست و با بینش می‌توان به آن نزدیک شد.

فرگرد سوم، با عنوان عرفان چیست؟ به تعریف عرفان و عارف می‌پردازد و با استفاده از آثار [[عطار، محمد بن ابراهیم|شیخ عطار]]، [[عین‌القضات همدانی، عبدالله بن محمد|عین‌القضات همدانی]] و [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]]، ویژگی‌های عرفان ایرانی را بر می‌شمارد.

در فرگرد چهارم، با عنوان کارنامه عرفان در گذر زمان و ریشه‌های بینش [[مولوی، جلال‌الدین محمد|جلال‌الدین محمد بلخی]] که بزرگ‌ترین و دشوارترین فرگرد کتاب است به جستجوی ریشه‌های افکار و اندیشه‌های [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] در آیین زروانی، مهرآیینی، حکمت خسروانی، تعالیم زردشت، آیین بودا، فیلسوفان یونانی، آیین گنوسی و آیین مانی می‌پردازد و نمونه‌هایی از مشابهت و همفکری را در منابع آن‌ها و کتاب [[مثنوی معنوی|مثنوی]] می‌یابد و نشان می‌دهد.

در دو پیوست کتاب، خلاصۀ منثور دو داستان [[مثنوی معنوی|مثنوی]]، یکی شاه و کنیزک و دیگری خفته و مار را ذ کر می‌کند و از قهرمان‌ها و شخصیت‌های دو داستان رمز گشایی می‌کند.

نگارنده در این بررسی دو کتاب [[مثنوی معنوی|مثنوی]] و [[فيه مافيه|فیه مافیه]] را بیشتر مورد استفاده قرار داده و نسبت به آیین‌های گذشته اطلاعات بسیار وسیعی دارد و اغلب اصطلاحات و عنوان‌های تاریخی نامأنوس را شرح و توضیح می‌دهد. وی باستان‌گرا و متمایل به سره‌نویسی فارسی است و کوشش دارد، برخی از ریشه‌های فکری و عرفانی [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] را در آیین‌ها و مکاتب فکری پیش از اسلام پیوند دهد.

فهرست منابع و مآخذ هر بخش در پایان همان بخش قرار دارد و نمایه‌های نام‌ها، جای‌ها، کتاب‌ها و مفاهیم در آخر کتاب درج است.<ref> ر.ک: عالمی، محمدعلم، ص258-259</ref>