نمایش مبدأ برای موسوعة الأدیان في العالم: الديانات القديمة

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR57178J1.jpg
| عنوان = موسوعة الأدیان في العالم
| عنوان‌های دیگر = الدیانات القدیمة
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[مدبک، جمیل]] (نويسنده)
[[جا‌معة‌ مونبلییه‌ في‌ فرنسیا‌]] (ناظر)
[[مدکور، جمال]] (مترجم)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =  /943م 31 BL 
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = کریبس انترناشیونال
| مکان نشر = لبنان - بیروت
| سال نشر = 2000م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE57178AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = -
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 57178
| کتابخوان همراه نور = 57178
| کد پدیدآور = 9638
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''موسوعة الأديان في العالم: الديانات القديمة'''، موسوعه‌ای است که توسط [[مدکور، جمال|جمال بن مدکور]]، [[جان ماری کریزاس]] و قریب به چهل تن از محققان در معرفی ادیان زنده جهان گردآوری شده است. در این جلد از کتاب ادیان قدیم معرفی شده ‌است.

مباحث کتاب با اشاره به دیانات قدیمی مصر آغاز شده است. نویسنده در چگونگی انتخاب مظاهر طبیعی به‌عنوان آلهه محلی در مصر قدیم، از ارتباط شدید مردم با طبیعت این سرزمین و صفات و ویژگی‌های حیوانات و پرندگان سخن گفته که احساس آنها را برمی‌انگیخت، ولذا آنها را تقدیس می‌کردند؛ خواه از جهت ترس از حیواناتی چون تمساح یا امید خیر و منفعت داشتن از حیواناتی چون گاو و یا...

اما همه این معبودها در همه نقاط مصر تقدیس نمی‌شده است. پیش از آنکه نقاط مختلف مصر تحت حکومت واحد درآید، هریک از نواحی مستقل آن دارای پرچم خاص خود بود و هر پرچمی رمز حیوان یا گیاهی را با خود حمل می‌کرد که آن ناحیه را از سایر نواحی متمایز می‌نمود، ولی بعد از اتحاد نواحی، خدای پایتخت به خدای رسمی مصر تبدیل شد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص10-11</ref>‏

در ادامه در بررسی ادیان بلاد بین‌النهرین، به عقاید سومریان، آکادیان، بابلیان و آشوریان اشاره شده است. پس از آن الهه‌های مختلف اونو (اله آسمان)، انلیل (اله زمین)، انکی (اله آب) و... معرفی شده است. در این میان، مردوک اله وطنی بوده که نقش رئیسی در سرنوشت بابل داشته است<ref>ر.ک: همان، ص31-33</ref>‏.

«تیان» بزرگ‌ترین اله چینیان است؛ یعنی نیرویی برتر که مسلط بر جهان است. البته چینیان قدیم ارواح پدران و اجداد و حتی حکما و قهرمانان را نیز پرستش می‌کردند<ref>ر.ک: همان، ص36-37</ref>‏. همچنین ارواح، اساس عقیده ژاپنی‌های قدیم را تشکیل می‌داده است. آنها از اموات گذشتگان خویش می‌ترسیده و عبادتشان می‌کردند. عقیده «شینتو» بر پرستش گذشتگان بنا شده است<ref>ر.ک: همان، ص63-64</ref>‏.

هندوان قدیم نیز به عبادت حیوانات و به‌ویژه گاو شناخته می‌شوند. گاو از معبودهایی است که با گذشت قرن‌ها از قداستش کاسته نشده است<ref>ر.ک: همان، ص79</ref>‏.
در ادامه از عقاید هندوییسم سخن رفته است. نویسنده معتقد است که در تفکر هندویی تفکر توحیدی و چندگانه‌پرستی وجود دارد؛ اگرچه تعدد اله قوی‌تر و رایج‌تر است و البته گاه در وسط این تعدد به توحید یا قریب به آن متمایل می‌شوند<ref>ر.ک: همان، ص114</ref>‏.

در ادامه مباحث، به عقاید و افکار جینیه، بودائیان، صابئیان و زرتشتیان اشاره شده است. در بخشی از عقاید زرتشتیان به کتاب زندگی اشاره است که افکار و کلمات و افعال صالح و خبیث در دو جانب آن نوشته می‌شود و به هنگام مرگ اگر جانب صلاح سنگین‌تر باشد، شخص به بهشت و اگر جانب شر سنگین باشد به جهنم خواهد رفت<ref>ر.ک: همان، ص280</ref>‏.