نمایش مبدأ برای معجم المصطلحات النحوية و الصرفية

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR73094J1.jpg
| عنوان = معجم المصطلحات النحوية و الصرفية
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[لبدی، محمد سمیر نجیب]] (نويسنده)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =     
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = دار الفرقان ** مؤسسة الرسالة
| مکان نشر = اردن - عمان ** لبنان - بیروت
| سال نشر = 1405ق - 1985م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE73094AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 73094
| کتابخوان همراه نور = 73094
| کد پدیدآور = 57373
| پس از = 
| پیش از = 
}}
{{کاربردهای دیگر|المعجم (ابهام‌زدایی)}}
    
'''معجم المصطلحات النحویة و الصرفیة''' تألیف [[لبدی، محمد سمیر نجیب|محمد سمیر نجیب لبدی]] (معاصر)، فرهنگ اصطلاحات الفاظ صرف و نحو عربی با ذکر مثال‌ها و شواهد  است.  

تلاش علمای عرب تنها متوجه اثبات قواعد صرف و نحو و تدوین آن نبوده است؛ بلکه اشکال مختلفی از منظومات و شروح و حواشی و اعراب قرآن به رشته تحریر درآورده‌اند. از جمله مهم‌ترین تلاش‌ها در رابطه با علم نحو توجه به احصاء قواعد و الفاظ آن توسط معاجم و موسوعه الفاظ است. در این زمینه [[ابن هشام، عبدالله بن یوسف|ابن هشام]] با حصر الفاظ و ادوات به ترتیب حروف الفبا در کتاب «[[مغني اللبيب عن كتب الأعاريب|مغنی البیب عن کتب الاعاریب]]» پیشگام این موضوع است. علمای عصر حاضر نیز در این رابطه از [[ابن هشام، عبدالله بن یوسف|ابن هشام]] پیروی کرده‌اند؛ البته به شیوه جدیدی که مبتنی بر اختصار، سهولت و آسانی عرضه، ظهور مطلوب و وضوح آن. در این رابطه معجم‌های نحوی فراوانی عرضه شد که از آن جمله است: «[[المعجم فی النحو و الصرف]]، [[زین العابدین تونسی]]»، «[[معجم الشوارد النحویة]]، [[رفیق فاخوری]]»، «[[معجم الادوات النحویة]]، [[تونجی، محمد|محمد تونجی]]» و «[[قاموس الاعراب]]، [[جرجس عسی الاسمر]]». نویسندگان این معاجم رویکردی مبتنی بر ادوات و اندکی از اصطلاحات رایج داشته‌اند. نویسندگان برخی از این معاجم به عبارات و ترکیبات و مکان و روابطی که آن‌ها را ترکیب می‌کند، پرداخته‌اند. با این وجود، نویسنده معتقد است که توجه به مصطلحات نحوی و صرفی به‌گونه‌ای نبوده که نیاز محققین را برطرف کند؛ لذا اقدام به گردآوری معجم اصطلاحات صرفی و نحوی کرده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص6-5</ref>‏

درباره هر یک از اصطلاحات، معرفی تقریبی با دلیل کاملی ارائه شده است. نویسنده همه این انواع را شرح علمی کرده است؛ جز بعضی از الفاظ که از معنای لغوی برای تعریف آن‌ها استفاده شده، باقی الفاظ به مصادر ارجاع شده است. البته از ارجاع برخی مصطلحات شایع به جهت رواج آن‌ها در همه کتب نحوی و منابع چشم‌پوشی شده است. به قائلین بیشتر شواهد ذکر شده در معجم اشاره شده است. مواردی هم که گوینده آن ذکر نشده به نحوی گوینده مشخص شده است. اصطلاحات معجم به ترتیب حروف الفبا مرتب شده است. در پاورقی‌های کتاب به منابع مطالب اشاره شده است.<ref>ر.ک: همان، ص8-7</ref>‏