نمایش مبدأ برای مسعودی بخاری، محمد بن مسعود

{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
| عنوان = مسعودی بخاری، محمد بن مسعود
| تصویر = NUR03694.jpg
| اندازه تصویر =
| توضیح تصویر =
| نام کامل =
| نام‌های دیگر =
| لقب =
| تخلص =
| نسب =
| نام پدر =مسعود
| ولادت =قرن ششم 
| محل تولد =
| کشور تولد =
| محل زندگی =بخارا
| رحلت =زنده در 528ق
| شهادت =
| مدفن =
| طول عمر =
| نام همسر =
| فرزندان =
| خویشاوندان =
| دین =
| مذهب =
| پیشه =ریاضی‌دان، منجم، فیلسوف
| منصب =
| پس از =
| پیش از =
| اساتید =
| مشایخ =
| معاصرین =[[امام فخر رازی|فخر رازی، محمد بن عمر]]
| شاگردان =رضی‌الدین نیشابوری
| اجازه اجتهاد از =
| درجه علمی =
| دانشگاه =
| حوزه =
| علایق پژوهشی =
| سبک نوشتاری =
| آثار =[[مجمع الاحکام]]
| وبگاه =
| امضا =
| کد مؤلف = AUTHORCODE03694AUTHORCODE
}}
'''شرف‌الدین محمد بن مسعود مسعودی بخاری''' (زنده در 582ق)، ریاضی‌دان، منجم، فیلسوف و متکلم قرن ششم است که به خاطر جدش به زکی غزنوی معروف است، او در علم هیئت و نجوم مهارت داشت،  با امام رازی مناظرات علمی داشته است. «[[الكفاية في علم الهيئة]]» و ترجمه آن از آثار اوست.

[[دانش‌پژوه، محمدتقی|محمدتقی دانش‌پژوه]] در دیباچه «دو رساله درباره آثار علوی» می‌نویسد: «... شرف‌الدین محمد بن مسعود مسعودی مروزی بخاری حنفی، زنده در 528ق، در بخارا و استاد شیخ رضی‌الدین نیشابوری و سازنده «[[الكفاية في علم الهيئة]]» به عربی و ترجمه آن به نام «جهان دانش» بوده است<ref>ر.ک: دانش‌پژوه، محمدتقی، صفحه ده</ref>‏.

مسعودی در این اثر به شرح و تفسیر دو باب از کتاب [[التفهیم لأوائل صناعة التنجیم|التفهیم]] [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|ابوریحان بیرونی]] پرداخته و بارها از [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|بیرونی]] با لقب "استاد" یاد کرده است. او با استدلالهای مختلف ثابت کرده زمین کروی است.

"مثلا دلیل آن است که اوقات برآمدن و غروب کردن کواکب در شهرها مختلف است و یا اگر ما در کنار ساحل دریا به ایستیم و دریا را نگاه کنیم وقتی کشتی به ساحل نزدیک می‌شود اول بالای کشتی را می‌بینیم  و سپس باقیمانده کشتی دیده می‌شود، اگر زمین گرد نبود، بایست نخست کشتی را کوچک می‌دیدیم و هرچه به ما نزدیکتر می‌شد، بزرگتر می‌نمود".<ref>[https://www.aparat.com/v/VZO9q ر.ک: پایگاه آپارات]</ref>