نمایش مبدأ برای مراحل السالکین (همدانی)

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR100196J1.jpg
| عنوان = مراحل السالکین (همدانی) 
| عنوان‌های دیگر =   
| پدیدآوران = 
[[ق‍راگ‍وزل‍و، م‍ح‍م‍د ج‍ع‍ف‍ر| مجذوب‌علی‌شاه همدانی]]  (نویسنده)  
[[نوربخش، جواد| جواد نوربخش]] (محقق) 
| زبان =فارسی
| کد کنگره =‏  
| موضوع =  تصوف -  
| ناشر = خانقاه نعمت‌اللهی 
| مکان نشر = تهران    
| سال نشر =  1351ش.   
 
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE100196AUTOMATIONCODE
| چاپ =  
| تعداد جلد =  1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 100196
| کتابخوان همراه نور = 100196
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}

{{کاربردهای دیگر| مراحل السالکين (ابهام‌زدایی)}}

'''مراحل السالکین'''، نوشته یکی از صوفیان فرقه نورعلی‌شاه نعمت‌اللهی، [[ق‍راگ‍وزل‍و، م‍ح‍م‍د ج‍ع‍ف‍ر| مجذوب‌علی‌شاه همدانی]] (درگذشته 1238ق.)، مباحثی در موضوع آداب سیر و سلوک به زبان فارسی قرن سیزدهم قمری است. نویسنده در این اثر به مباحث مهمی مانند حجاب‌های روح انسان، حکمت تعلق روح به بدن، نیاز به استاد در سیر و سلوک عرفانی و شرایط استاد معنوی و... پرداخته است.
 
*نویسنده می‌گوید: این کتاب را به اصرار برخی از برادران ایمانی (اخوان فی الله و المطیعین لأمرالله) نوشتم و چون شامل مراتب سلوک است به نام مراحل السالکین نامیدم.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/100196?sectionNumber=2&pageNumber=2&viewType=html  مقدمه نویسنده، ص2.]</ref> ولی ظاهراً به این وعده به طور کامل وفا نشده و به صورت روشن و روشمند مشخص نگردیده که این مراتب کدام است؟ و اولین و آخرین مرحله چیست؟ بسیاری از عارفان اولین مرحله را توبه و آخرین را رضا دانسته و این مراحل را تحت عنوان مقامات عرفانی یاد می‌کنند ولی نویسنده مطالبش را با "وجوب طلب علم و ترغیب به آن" آغاز کرده و با بحث از "خرقه متصوفه" پایان داده است. گویی نویسنده بیشتر درصدد پاسخ به انتقادات فقیهان به صوفیان است و بنای اکثر آنان را که "علمای ظاهر" می‌نامد، تعصّب و لجاج می‌شمارد.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/100196?sectionNumber=2&pageNumber=109&viewType=pdf در مبحث ذکر خفیّ: "پس تفسیق علمای ظاهر، مشایخ را از این جهت، خالی از دو شقّ نیست، یا مجرّد تعصّب و لجاج است چنانچه بنای اکثر این است، یا از جهت عدم وقوف بر این شواهد. ر.ک: متن کتاب، ص109.]</ref>  

*[[ق‍راگ‍وزل‍و، م‍ح‍م‍د ج‍ع‍ف‍ر| مجذوب‌علی‌شاه همدانی]] با بیان اینکه حقیقت کشف و شهود به معنای برطرف شدن موانع بصیرت است، تأکید می‌کند: همه عوالم دنیا و آخرت، موانعی است که بندگان را از مشاهده جمال حضرت حقّ بازمی‌دارد.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/100196?sectionNumber=2&pageNumber=132&viewType=html  متن کتاب، ص132.]</ref>

*به گفته محقق کتاب؛ [[نوربخش، جواد| جواد نوربخش]]، نویسنده در نگارش اثر حاضر از کتاب [[مرصاد العباد]] نوشته [[نجم رازی، عبدالله بن محمد|نجم‌الدين رازى]] تأثیر پذیرفته است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/100196?pageNumber=10&viewType=html  مقدمه محقق، ص10.]</ref>

*محقق کتاب، برای تصحیح و مقابله این کتاب از 6 نسخه خطی استفاده و مشخصات کتابشناختی هر کدام را نیز بیان کرده است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/100196?pageNumber=11&viewType=html  مقدمه محقق، ص11.]</ref> وی همچنین برای تصحیح و تحشیه اثر حاضر از 25 منبع بهره برده است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/100196?pageNumber=177&viewType=html  متن کتاب، ص177.]</ref>
*فهرست محتوا در آغاز و فهرست آیات، روایات، اخبار و گفتار بزرگان و اعلام اشخاص، در پایان کتاب درج شده است.