نمایش مبدأ برای مختصر الصواعق المرسلة علی الجهمية و المعطلة

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR01297J1.jpg
| عنوان =مختصر الصواعق المرسلة علی الجهمیة و المعطلة
| عنوان‌های دیگر =الصواعق المرسله علی الجهمیه و المعطله. تلخیص

استعجال الصواعق
| پدیدآوران = 
[[ابن موصلی، محمد]] (خلاصه کننده)

[[ابن قیم جوزیه، محمد بن ابی‌بکر]] (نویسنده)

[[رضوان، رضوان جامع]] (محقق)
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏203‎‏/‎‏6‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ ‎‏ص‎‏9012
| موضوع =
جهمیه - دفاعیه‌ها و ردیه‌ها

معطله - دفاعیه‌‏ها و ردیه‌‏ها
| ناشر = 
دار الفکر
| مکان نشر =بیروت - لبنان
| سال نشر = 1418 ق 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01297AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =01297
| کتابخوان همراه نور =01297
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}

'''مختصر الصواعق المرسلة علی الجهمية و المعطلة''' تألیف [[ابن قیم جوزیه، محمد بن ابی‌بکر|ابن قيم جوزى]] براى قرن هشتم توسط محمد بن موصلى به زبان عربى تصنيف و خلاصه گرديده است. شرح و تحقيق كتاب توسط رضوان جامع رضوان انجام گرفته است.

[[ابن قیم جوزیه، محمد بن ابی‌بکر|ابن قيم]] در اين كتاب به يك سرى مطالب كلامى پرداخته و خواسته هدف از بعث پيامبر را كه روشن كردن حقايق و ظاهر نمودن صفات خدا و مقابله با فرق ضاله و كسانى كه قائل به تحريف و تعطيل در صفات الهى شده‌اند را بيان نمايد.

ايشان با ديدن گروهى كه قائل به نفى و تعطيل صفات الهى و گروه ديگر قائل به تشبيه صفات خداوند به مخلوقات لذا چنين كتابى را تألیف نمودند تا پاسخ اين گونه مسائل را بدهند.

جهميه كه مؤلف عليه آنان اين كتاب را نوشته از اتباع جهم ابن صفوان مى باشند. اعتقاد آنان بر اين است كه ما در كارهايمان مجبور و مضطر هستيم. و هيچ گونه استطاعتى نداريم و همچنين بهشت و جهنم فناپذيرند و ايمان فقط معرفت و شناخت به خداست نه چيز ديگر. و هيچ فعل و عملى براى غير خدا نيست و اگر عملى به مخلوقين نسبت داده شود مجازى است.

[[ابن قیم جوزیه، محمد بن ابی‌بکر|ابن قيم]] كتاب خود را به چهار قسم تقسيم نموده.

#مباحثى از تاويل و تفسير به راى در مورد آيات الهى طرح نموده
#از طاقوت ثانى كه در باب مخالفت عقل و نقل باشد سخن گفته
#طاقوت ثالث كه در مجاز است سخنانى را ايراد نموده
#در پايان از طاقوت چهارم به مذهب تعطيل تعبير آورده است.

آقاى محمد بن موصلى اين كتاب را به اختصار درآورده و نام آن را استعجال الصواعق المرسله گذاشته است.

در اين كتاب مباحثى حول تحريف و تعطيل كلام الهى پرداخته كه منظور از تعطيل نفى صفات الهى و انكار قائم بودن اين صفات به ذات خداوند است. اما تحريف كلام الهى اماله آن از معناى متبادرش به معناى ديگر می‌باشد كه لفظ آن معنا را دلالت ندارد مگر به احتمال مرجوح كه نياز به قرينه براى بيان آن مراد می‌باشد. فرق بين تحريف و تعطيل اين است كه تعطيل نفى معناى حق است كه كتاب و سنت به آن دلالت دارد اما تحريف تفسير نصوص به معانى باطله ايست كه دلالتى از نصوص بر آن نباشد. نسبت بين اين دو عموم و خصوص مطلق است لذا تعطيل اعم مطلق از تحريف می‌باشد.

از آنجايى كه شرح و تعليق اين كتاب توسط رضوان جامع رضوان انجام گرفته است لذا در خارج كردن احاديث سعى نموده آنها را با كتب حديثى اهل سنت تطبيق دهد و اگر حديثى در صحيحين بود ديگر از كتب مشترك آن نقل ننموده و به همان اكتفا كرده است.