نمایش مبدأ برای مجالس سبعه (هفت خطابه)

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR15791J1.jpg
| عنوان = مجالس سبعه (هفت خطابه)
| عنوان‌های دیگر = مجالس سبعه
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[مولوی، جلال‎‌الدین محمد بن محمد]] (نويسنده)
[[هاشم‌پور سبحانی، توفیق]] (مصحح)
|زبان
| زبان = فارسی
| کد کنگره =   ‎‏/‎‏م‎‏8‎‏م‎‏3 285 BP 
| موضوع =عرفان - متون قدیمی تا قرن 14 - مقاله‌‏های فارسی - قرن 7ق. - نثر فارسی - قرن 7ق.
|ناشر 
| ناشر = کيهان
| مکان نشر = ایران - تهران
| سال نشر = 1379ش
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE15791AUTOMATIONCODE
| چاپ = 3
| شابک = 964-458-037-0
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 15791
| کتابخوان همراه نور = 15791
| کد پدیدآور = 1315
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''مجالس سبعه (هفت خطابه)''' اثر [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا جلال‌الدین رومی]] که از هفت خطابه یا هفت مجلس وعظ [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]]، فراهم آمده و با تصحیح و توضیحات [[هاشم‌پور سبحانی، توفیق|توفیق ه.سبحانی]]، منتشر شده است.

زمان تألیف کتاب، دقیقا معلوم نیست، اما ظاهرا از طرف [[سلطان‌ولد، محمد بن محمد|سلطان ولد]] یا [[حسام‌الدین چلبی]]، در اثنای وعظ تحریر یافته، بعدها با رعایت صورت اصلی، بازخوانی شده، مطالبی بدان افزوده شده و شاید از نظر مولانا نیز گذشته و احتمالا خود او نیز تصحیحات و اضافاتی بر آن داشته است. در مجالس، ابیاتی از دیوان کبیر و رباعیات [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]]، راه‌یافته است. گذشته از آن، مطالبی از «ولدنامه» [[سلطان‌ولد، محمد بن محمد|سلطان ولد]] را هم در مجالس، توان دید<ref>مقدمه، ص4</ref>.

هر هفت مجلس، با خطبه‌ای عربی آغاز شده است و تقریبا همه عبارات آن، مسجع است. در تجاویف خطبه، بر سبیل استدلال، آیاتی در حکمت و قدرت و عظمت الهی آمده با درود بر چهار یار گزین رسول اکرم(ص) و مهاجران و انصار و در مجلس هفتم، علاوه بر آنان، با تحیت بر حسنین(ع) به پایان می‌رسد<ref>همان</ref>.

بعد از خطبه، مناجاتی که نوعی دعا و استغاثه با جملات مسجع فارسی است، جای می‌گیرد. سخن اصلی، با ذکر حدیثی آغاز می‌شود. حکایت‌ها، قصه‌ها، آیات و احادیث در شرح آن حدیث اول بر شنوندگان عرضه می‌گردد از این راه، چنان‌که فهرست پایان کتاب نشان می‌دهد، 157 آیه و 40 حدیث از رسول اکرم(ص) و [[امام علی علیه‌السلام|امیرمؤمنان(ع)]] در مجالس سبعه آمده است<ref>همان</ref>.

گاه مطالبی با عبارات گوناگون بیان گردیده است. در اواخر مجلس اول و دوم، تفسیری بر «بسم‌الله» آمده است. هر جمله با حمد و ستایش ذات باری و رسول اکرم(ص) و آل و اصحاب او پایان می‌پذیرد<ref>همان، ص4- 5</ref>.

با یک نگاه سطحی به بخش توضیحات و فهرست اشعار در پایان همین کتاب، به‌وضوح برمی‌آید که قطع‌نظر از اشعاری که گوینده آن‌ها معلوم نیست، مولانا در مواعظ خود از اشعار «[[حديقة الحقيقة و شريعة الطريقة|حدیقة الحقیقة]]» [[سنایی، مجدود بن آدم|سنایی]]، [[دیوان عطار]]، [[دیوان قصاید و غزلیات نظامی گنجوی|نظامی]]، مسعودی رازی و مقالات [[محقق ترمذی، سید برهان‌الدین حسین|سید برهان‌الدین محقق ترمذی]] استفاده کرده است. حتی در مجلس سوم، به اشعاری از «ولدنامه» [[سلطان‌ولد، محمد بن محمد|سلطان ولد]]، فرزند مولانا، برمی‌خوریم و اکثر داستان‌های منثور مندرج در مجالس را در مثنوی [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] نیز می‌یابیم و باید پذیرفت که مقالات [[شمس تبریزی، محمد|شمس تبریزی]] نیز در فراهم آمدن مجالس، بی‌تأثیر نبوده است<ref>ر.ک:همان</ref>.