نمایش مبدأ برای كلام الليالي و الأيام

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR52609J1.jpg
| عنوان = كلام الليالي و الأيام
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[ابن ابی‌الدنیا، عبدالله بن محمد]] (نويسنده)
[[یوسف، محمد خیر رمضان]] (محقق)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =BP ۲۴۸‬/‮الف‬۲ص۲‬ 
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = دار ابن حزم
| مکان نشر = لبنان - بیروت
| سال نشر = 1418ق - 1997م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE52609AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 52609
| کتابخوان همراه نور = 52609
| کد پدیدآور = 608
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''کلام اللیالی و الایام لابن آدم'''، تألیف محدث بزرگ [[ابن ابی‌الدنیا، عبدالله بن محمد|ابن ابی‌‎الدنیا]] (متوفی 208-281ق)، جزئ حدیثی مختصری در رابطه با ایام و غنیمت شمردن زمان و مباحثی از این دست است. کتاب با مقدمه و تحقیق [[یوسف، محمد خیر رمضان|محمد خیر رمضان یوسف]] منتشر شده است.

در آخر کتاب، نام آن «کتاب الایام و اللیالی» و در اسامی مصنفات مؤلف «اللیالی و الایام» ذکر شده است.<ref>ر.ک:  مقدمه محقق، ص9</ref>‏

کتاب بدون فصل‌ یا عنوان‌بندی خاصی، مشتمل بر 70 حدیث و اثر و حکمت با ذکر سند است. در حکمتی از لقمان چنین نقل شده که به فرزندش گفت: فرزندم زبانت را به ذکر اللهم اغفرلی عادت بده، چراکه از جانب خداوند ساعاتی است که در آن ساعات بنده رد نمی‌شود.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص16</ref>‏

آنگونه که محقق اثر در مقدمه نوشته آنچه در این کتاب مورد تحقیق قرار گرفته از موضوعات نادر است و [[ابن ابی‌الدنیا، عبدالله بن محمد|ابن ابی‌الدنیا]] در این جزء حدیثی مستقلاً به آن پرداخته است. از عنوان کتاب نیز چنین برمی‌آید که سؤالاتی که نویسنده در این اثر از خلال اخبار و آثار درصدد یافتن پاسخ برای آنها است عبارتند از: روزگار به انسان چه می‌گوید؟ و انسان به روزگار چه می‌گوید؟ آیا انسان ارزش زمانی را که در آن است می‌داند و عمر کوتاهش را برای حیات ابدی مغتنم می‌شمارد؟ اقوال و اخباری که [[ابن ابی‌الدنیا، عبدالله بن محمد|ابن ابی‌الدنیا]] در این موضوع گردآورده متمرکز بر جهت دینی و دارای تأثیرات اعتقادی و اخلاقی است.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص5-6</ref>
محقق اثر از میان دیگر منابع مانند عیون الاخبار، احادیث و آثار و کلمات حکیمانه را در موضوع کتاب گردآورده و به انتهای کتاب ملحق نموده است.<ref>ر.ک: همان، ص6؛ متن کتاب، ص45-56</ref>