نمایش مبدأ برای كشف القناع عن حكم الوجد و السماع

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR73841J1.jpg
| عنوان = كشف القناع عن حكم الوجد و السماع
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[قرطبی، احمد بن عمر]] (نويسنده)
[[دار الصحابة للتراث. قسم التحقیق]] (سایر)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =     
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = دار الصحابة للتراث
| مکان نشر = مصر - طنطا
| سال نشر = 1412ق - 1992م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE73841AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 73841
| کتابخوان همراه نور = 73841
| کد پدیدآور = 15674
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''كشف القناع عن حكم الوجد و السماع'''، اثر [[قرطبی، احمد بن عمر|ابوالعباس احمد بن عمر قرطبی]]، معروف به [[قرطبی، احمد بن عمر|ابن مزین]] (578- 656ق)، کتابی است در بررسی حکم سماع و غنا که با تحقیق بخش تحقیق دارالصحابه، منتشر شده است.

این اثر، کتابی است نفیس و ارزشمند که در آن به بررسی حکم سماع و شرح و تحلیل موضوع آن، با استفاده از آیات و روایات پرداخته شده و در آن، به برخی شبهات مطرح در این زمینه، پاسخ داده شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص3-4</ref>.

در صحت انتساب این کتاب به [[قرطبی، احمد بن عمر|ابن مزین]]، شکی وجود نداشته و صاحب «[[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|كشف الظنون]]» و [[کحاله، عمر رضا|کحاله]] در «[[معجم المؤلفين تراجم مصنفي الكتب العربية|معجم المؤلفين]]»، این انتساب را تأیید نموده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>.

کتاب با دو مقدمه از محقق و مؤلف آغاز و مطالب در قالب پنج مسئله و یک خاتمه، عرضه شده است. در مقدمه محقق، ابتدا به معرفی کتاب پرداخته شده و سپس، ضمن اشاره به اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته در آن، به توصیف نسخ خطی آن پرداخته شده است. در ادامه نیز پس از تأیید صحت انتساب کتاب به ابن مزین، شرح حال مختصری از وی، ارائه شده است<ref>ر.ک: همان، ص3-13</ref>. در مقدمه مؤلف توضیح مختصری پیرامون موضوع کتاب، داده شده است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص16</ref>.

در مسئله اول، به تعریف غنا و بیان حکم آن پرداخته شده است. در این قسمت ابتدا معنای لغوی غنا مورد بحث و بررسی قرار گرفته و سپس، معنای اصطلاحی آن، بررسی شده و به دو قسم، تقسیم شده است: قسمی که در خلال اعمال روزمره مردم، در هنگام انجام کارهای روزانه اتفاق می‌افتد، مانند خواندن ساربان برای شتران، لالایی خواندن مادران برای کودکان و آوازهای کودکانه در هنگام بازی و... که اختلافی در مباح بودن آن نیست و قسمتی که اهل غنا در صنعت خویش به‌کار برده و اشعاری را همراه با نواختن آلات موسیقی، با الحان مهیج می‌‌خوانند. این قسم، محل تضارب آراء بوده و نویسنده اقوال مختلف پیرامون آن (تحریم، اباحه و کراهت) را بررسی نموده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص20-25</ref>.

در مسئله دوم، قرائت قرآن با صوت و لحن‌های مختلف، مورد بحث قرار گرفته<ref>ر.ک: همان، ص59</ref> و در مسئله سوم، از سماع غنای زنان و پسران نوجوان (ساده)، سخن به میان آمده است<ref>ر.ک: همان، ص65</ref>.

در مسئله‌های چهارم و پنجم، به‌ترتیب حکم گوش دادن به آلات لهو و رقص بررسی شده<ref>ر.ک: همان، ص72-85</ref> و در خاتمه، از پرهیز دادن از بدعت‌ها و سماع صادقین و احوال آنان سخن رفته است<ref>ر.ک: همان، ص86-95</ref>.