نمایش مبدأ برای كتاب الزكاة (منتظری)

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR00587J1.jpg
| عنوان =‏ كتاب الزكاة
| عنوان‌های دیگر = شرح العروة الوثقی، کتاب الزکاة
| پدیدآوران = 
[[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم]] (نويسنده)

[[منتظری، حسینعلی]] (شارح)
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏ ‏BP‎‏ ‎‏183‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ي‎‏4‎‏ ‎‏ع‎‏402384 
| موضوع = فقه جعفری - قرن 14، زکات 

| ناشر = المرکز العالمي للدراسات الاسلامىة، مکتب آيةالله العظمي المنتظري، نشر تفکر

| مکان نشر =ايران - قم
| سال نشر = مجلد1: 1409ق، مجلد2: 1416ق، مجلد3: 1413ق، مجلد4: 1413ق

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE00587AUTOMATIONCODE
| چاپ =
| شابک =
| تعداد جلد = 4
| کتابخانۀ دیجیتال نور =00587
| کتابخوان همراه نور =00587
| کد پدیدآور = 261
| پس از =
| پیش از =
}}'''كتاب الزكاة'''، اثر [[منتظری، حسینعلی|آیت‌الله حسینعلی منتظری]] (متوفی 1388ش)، شرحی است بر کتاب زکات [[العروة الوثقی و بهامشها تعليقات أعلام العصر و مراجع الشيعة الإمامية|عروة الوثقای]] [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سید محمدکاظم یزدی]] (متوفی 1337ق).

«[[العروة الوثقی و بهامشها تعليقات أعلام العصر و مراجع الشيعة الإمامية|العروة الوثقی]]»، مشهورترین کتاب [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|آیت‌الله‌العظمی سید محمدکاظم یزدی]] است و به علت ممیزات و خصوصیات مثبتی که دارد، بسیار مورد اعتماد و استفاده مراجع و علما قرار می‌گیرد. این کتاب پس از تألیف تا به امروز همواره به‌عنوان متن کتاب درسی استادان و مدرسان خارج فقه بوده است. به‌علاوه در طول یک قرن اخیر، شروح، حواشی و تعلیقات بسیاری بر این اثر نوشته شده است<ref>ر.ک: باقری افشار، پوران، ص208</ref>. دراین‌بین، [[منتظری، حسینعلی|آیت‌الله منتظری]] نیز شرحی را بر کتاب مذکور نوشته‌اند که چهار جلد آن را به بحث زکات اختصاص داده است.

در این شرح، عبارات سید در بالای صفحات با قلم درشت‌تر آمده و در پایین آن، شرح [[منتظری، حسینعلی|آیت‌الله منتظری]] ذکر شده که با خطی ممتد این دو از یکدیگر جدا شده‌اند.

[[منتظری، حسینعلی|آیت‌الله منتظری]] در توضیح عبارات [[العروة الوثقی و بهامشها تعليقات أعلام العصر و مراجع الشيعة الإمامية|عروه]]، گاه نظر سید را پذیرفته و در برخی از موارد نیز قائل به تفصیل شده و در مواردی نیز دیدگاه [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|صاحب عروه]] را به‌صراحت نقد و رد کرده است.

[[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سید یزدی]] در مسئله هشتم از فصل اوصاف مستحقین زکات می‌گوید: «لو اعتقد كونه مؤمنا فأعطاه الزكاة ثم تبين خلافه فالأقوی عدم الإجزاء».

شارح می‌نویسد: این مسئله همانند مسئله پرداخت زکات به فقیری است که پس از پرداخت زکات به او، مشخص می‌گردد که او غنی بوده و مستحق زکات نبوده است. در مسئله مزبور، گفتیم درصورتی‌که دفع زکات مبتنی بر علم وجدانی و یا اماره عقلائیه باشد، به علت عدم جعل حجیت شرعی در مورد این دو، این نوع پرداخت مجزی نیست و درصورتی‌که دفع، به‌واسطه اذن شرعی از قبیل اصل، اماره مجعوله و یا دادن زکات به مجتهد یا مأذون از طرف وی، به‌عنوان ولایت شرعی، باشد و اشتباه در دفع از طرف مجتهد صورت گرفته باشد، عدم ضمانت قولی است نیکو...<ref>ر.ک: متن کتاب، ج3، ص220</ref>.

از جمله کسانی که زکات به آنها تعلق می‌گیرد، غارمین (بدهکاران) هستند. در بحث بدهکارانی که دارای کسب هستند، سید یزدی می‌گوید: «لو كان كسوبا يقدر علی أداء دينه بالتدريج، فإن كان الديان مطالبا فالظاهر جواز إعطائه من هذا السهم».

لکن [[منتظری، حسینعلی|آیت‌الله منتظری]] این حکم را نپذیرفته و می‌گوید: این حکم، درصورتی‌که برای بدهکار امکان مهلت گرفتن یا قرض گرفتن از دیگری و سپس ادای آن از کسبش وجود دارد، دارای اشکال می‌باشد<ref>ر.ک: همان، ص75</ref>.

پاورقی‌های کتاب به ذکر آدرس آیات، روایات و اقوال فقها اختصاص یافته است.