نمایش مبدأ برای غاية الإمكان في دراية المكان

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR74963J1.jpg
| عنوان = غاية الإمكان في دراية المكان
| عنوان‌های دیگر = رسالة الأمکنة و الأزمنة
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[عین‌القضاة، عبدالله بن محمد]] (نويسنده)
[[فرمنش، رحیم]] (گردآورنده)
|زبان
| زبان = فارسی
| کد کنگره =  ع9غ2 283/92 BP 
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = میلاد
| مکان نشر = ایران - تهران
| سال نشر = 1339ش
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE74963AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 74963
| کتابخوان همراه نور = 74963
| کد پدیدآور = 802
| پس از = 
| پیش از = 
}}

'''غاية الإمكان في دراية المكان'''، يا،'''رسالة الأمکنة و الأزمنة''' نوشته [[عین‌القضات همدانی، عبدالله بن محمد|عين‌القضاة ابوالمعالی عبدالله بن محمد بن علی بن حسن بن علی ميانجی همدانی]] (492-525ق)، از بزرگان مشایخ صوفیه، در زمینه شناختن امکنه جسمانیات و روحانیات و ازمنه آن‌ها، برای شناختن قرب حق‌تعالی به زبان فارسی و به کوشش دکتر [[فرمنش، رحیم|رحیم فرمنش]]، تصحیح و آماده برای چاپ شده‌است.

دکتر [[فرمنش، رحیم|فرمنش]] در مقدمه می‌نویسد:
این کتاب را عین‌القضاة، در شناختن امکنه جسمانیات و روحانیات و ازمنه آن‌ها، برای شناختن قرب حق‌تعالی، تصنیف کرده‌است و به‌طوری که در مقدمه شرح داده آن‌را «غایة‌الإمکان في دراية المكان» نامیده‌است: «و این مجموعه را «غایة‌الإمکان في دراية المكان»، نام‌کردیم، حق‌تعالی این کتاب شریف را سبب ایمان و معرفت خواننده و شنونده کناد و ما را فتنه خلق و خلق را فتنه ما، مگرداناد بلطفه و کرمه و سعته» ولی نام کتاب در ضمن مجموعه خطی به‌نام  «رسالة الأمکنة و الأزمنة» ضبط گردیده‌است. <ref> ر.ک: مقدمه؛ ص4</ref>

زمان تألیف کتاب در اواخر عمر [[عین‌القضات همدانی، عبدالله بن محمد|عين‌القضاة]] (حدود سنه525 هجری قمری) و در موقعی بوده که وی را به اتهام کفر و الحاد و زندقه محکوم کرده و به کشتن او فتوا داده‌بودند. <ref> ر.ک: همان؛ ص5</ref>

[[عین‌القضات همدانی، عبدالله بن محمد|عين‌القضاة]] دارای تألیفات زیادی است که بجز نام بعضی از آنها که در کتب تراجم احوال و یا آثار خود وی ذکر گردیده، بقیه برما مجهول است. <ref> ر.ک: همان؛ ص3</ref>

مؤلف می‌نویسد: 
در میان آسمان و زمین هیچ سری عزیزتر و بزرگوارتر از سرّ مکان و زمان نیست چه بیشتر اسرار که مشایخ طریقت و علمای حقیقت در آن سخن گفته‌اند اسرار کار حق است تعالی و تقدس؛ ومعرفت مکان و زمان و شناختن آن، معرفت ذات و صفات اوست و هرکه مکان و زمان بشناسد، او را از معرفت ذات و صفات مقدس، بهره بیشتر باشد. <ref> ر.ک: همان؛ ص6 و ر.ک: متن کتاب؛ ص25</ref>

این اثر دارای چهار فصل است فصلی در بیان توحید، فصلی در بیان مکان، فصلی در بیان امکنه و فصلی در بیان زمان و معرفت کن فیکون...<ref> ر.ک: همان؛ ص49، 32، 25، 15</ref>