نمایش مبدأ برای علی أطلال المذهب المادي

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR85435J1.jpg
| عنوان = علی إطلال المذهب المادي
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[وجدی، محمد فرید]] (نويسنده)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =  /و3ع8 825 B 
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = 
| مکان نشر = 
| سال نشر = 1931م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE85435AUTOMATIONCODE
| چاپ = 2
| شابک = 
| تعداد جلد = 4
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 85435
| کتابخوان همراه نور = 85435
| کد پدیدآور = 10056
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''علی أطلال المذهب المادي'''، نوشته [[وجدی، محمد فرید|محمد فرید وجدی]] (1875-1954م) است. این اثر از مجموعه مقاله‌هایی که از سال 1918 تا 1921م، در مجله «المقتطف» در مصر منتشر می‌شده است، فراهم آمده است. [[وجدی، محمد فرید|وجدی]] در این کتاب، نقد و بررسی مکتب‌های مادی‌گرا و باورهای مادی‌گرایان را در چهار جلد ارائه می‌دهد. جلد سوم ترجمه کتاب «[[فتح علمي - الروح خالدة]]» نوشته [[جان پینو]] و جلد چهارم، ترجمه کتاب «[[الموت و غامضته]]» نوشته [[کامیل فلاماریون]] است.

[[وجدی، محمد فرید|وجدی]]، جلد نخست را با کلیاتی درباره مادی‌گرایی که در دو سه قرن اخیر در میان اندیشمندان مغرب‌زمین رواج یافته است و مبنای شناخت آن بر مکتب حسی «پوزیتیویزم» استوار بوده است، آغاز می‌کند<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ج1، ص14-3</ref>‏. او در ادامه، با پرسش از مفهوم «حقیقت مطلق» و راه‌های شناخت آن، به تاریخ مذهب مادی‌گری و دیدگاه‌های فیلسوفان مادی یونان باستان نگاهی می‌افکند و سپس به آرای دانشمندان مسیحی سده‌ی ششم میلادی در این زمینه می‌پردازد<ref>ر.ک: متن کتاب، همان، ص51-17</ref>‏. وجدی، بحثی را درباره «اثیر» که فضا را پر کرده و در همه اجسام نافذ است، مطرح می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص70-52</ref>‏ و بحث خود را با طرح مسئله «چیستی حیات» دنبال می‌کند و شگفت‌زدگی دانشمندان را از «اصل انواع» که همان خاستگاه گونه‌ها به‌وسیله انتخاب طبیعی و یا نگهداری نژادهای اصلح در تنازع بقا است، با نگاهی به آرای دانشمندان علوم طبیعی مانند لودانتک، لامارک و داروین پی ‌می‌گیرد و نقد دانشمندان دیگر را به آنان در اصل انواع و شبهه‌های دیگری مانند «نفی غایت‌گرایی طبیعت» را که مطرح بوده است، ارائه می‌دهد. در این‌باره، کسانی مانند ادوارد هارتمان، لوییس بوردو، آدولف فون بایر، کامیل فلاماریون و اندیشمندان دایرةالمعارف فرانسوی قرن بیستم در مقام پاسخ به آنان برآمده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص110-70</ref>‏.

[[وجدی، محمد فرید|وجدی]]، سپس آرای دانشمندان معاصر (مانند شارل ریشیه، گوستاولوبون، هنری یوانکاری، ویلیام جیمز، اُلیور لودویک، کامیل فلاماریون، [[هربرت اسپنسر]] و [[اندریه کریسون]] را در کوتاه‌دستی (قصور) دانش تجربی از شناخت بسیاری از حقایق هستی بیان می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص140-130</ref>‏.

[[وجدی، محمد فرید|وجدی]]، جلد دوم را در جایگاه «نتیجه» برای جلد نخست می‌نشاند. او مقدمه این جلد را با گفتاری از کامیل فلاماریون در کتابش (المجهول و المسائل النفسية) پوشش داده است<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ج2، ص29-3</ref>. وجدی، در ‏این جلد به مباحث روان‌شناسی روح و اثبات آن با روش علوم تجربی و نمودهای ارواح در هستی و زندگی، به‌ضمیمه نگاهی که ادیان گوناگون به موضوع ارواح دارند، پرداخته است<ref>ر.ک: متن کتاب، همان، ص184-182</ref>‏.