نمایش مبدأ برای طرق الإستدلال بالسنة و الإستنباط منها

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR83394J1.jpg
| عنوان = طرق الإستدلال بالسنة و الإستنباط منها
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[خیاط، عبدالعزیز]] (نويسنده)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =  /خ9ط4 163/8 BP 
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = دار السلام
| مکان نشر = مصر - قاهره
| سال نشر = 1406ق - 1986م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE83394AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 83394
| کتابخوان همراه نور = 83394
| کد پدیدآور = 23098
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''طرق الإستنباط بالسنة والإستنباط منها''' اثر [[خیاط، عبدالعزیز|عبدالعزیز خیاط]]، رساله‌ای است کوتاه و مختصر پیرامون بررسی راه‌های استنباط از سنت.

کتاب با مقدمه‌ای تقریبا مفصل از نویسنده آغاز و مطالب سه بخش کلی، ارائه شده است. در مقدمه، به ذکر فوائد موجود در حدیثی منسوب به پیامبر(ص) پیرامون رحمت بودن اختلاف میان اصحاب، پرداخته شده است که از جمله آن‌ها، عبارت‌اند از:
# خبردادن پیامبر(ص) به وجود اختلاف مذاهب در مسائل فرعی پس از خود و رضایت به این اختلاف؛
# تقریر آن حضرت به این که این اختلاف، رحمتی برای امت است؛
# مخیر بودن مکلفین در اتخاذ رأی هریک از صحابه، بدون تعیین هیچ‌یک از آن‌ها در مواردی که نصی وجود ندارد و...<ref>مقدمه، ص6- 7</ref>.

نویسنده درجه استدلال به حدیث را متعلق به حجیت آن، اعم از متواتر یا واحد بودن حدیث دانسته و در ابتدای مباحث، به تشریح و تبیین این درجه پرداخته است و ازآنجاکه شکی در حجیت حدیث متواتر وجود ندارد، شروط استدلال به حدیث واحد را موردبحث و بررسی، قرار داده است. وی مسلمان، مکلف، عادل و ضابط بودن را مهم‌ترین شرط در راوی و از لحاظ عقلی محال نبودن و عدم مخالفت با نص قطعی و اجماع ائمه را از شروط مدول خبر، عنوان نموده است<ref>متن کتاب، ص15- 16</ref>.

در ادامه، در سه بخش زیر، به تشریح و توضیح انواع طرق استدلال، پرداخته شده است:
# طرق استدلال احکام از الفاظ که به‌واسطه یکی از سه‌راه زیر، ممکن است:
## نقل متواتر: استفاده از الفاظ و کلماتی که به‌صورت تواتر، صحت معنای آن مشخص است؛ مانند روایت نبوی(ص) «من أحیا أرضا میتة فهي له» که معنای هر دو لفظ «الأرض» و «میتة»، به‌واسطه تواتر لغوی، معلوم و مشخص است.
## نقل آحاد مانند نقل روایتی که در آن، الفاظ غریب المعنی وجود داشته باشد، مانند کلمه «ممصمصة» در روایت: «القتل في سبیل الله ممصمصة».
## استدلال عقلی از نقل: مانند قول «الرجال خیر من النساء» که عقلا امکان بهتر بودن برخی از نساء بر رجال وجود دارد<ref>همان، ص18- 20</ref>.
# طرق استدلال من الفاظ واضح و غیرواضح<ref>همان، ص30</ref>.
# طرق استدلال از دلالات<ref>همان، ص36</ref>.