نمایش مبدأ برای صحيح تاريخ الطبري

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR86339J1.jpg
| عنوان = صحیح تاریخ الطبری
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[طبری، محمد بن جریر بن یزید]] (نويسنده)

[[برزنجی، محمد بن طاهر]] (محقق)

[[ح‍لاق‌، م‍ح‍م‍د ص‍ب‍ح‍ی‌ ح‍س‍ن‌]] (مصحح)

[[یحیی‌، یحیی‌ بن ابراهیم‌]] (سایر)

[[عمری، اکرم ضیاء]] (مصحح)

[[خلیل، عماد الدین]] (مصحح)

[[صلابی، علی محمد محمد]] (سایر)

[[جاف، ابراهیم]] (سایر)

[[مقطری، عقیل]] (مصحح)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =  /ط2 ت202 35/63 DS 
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = دار ابن کثير
| مکان نشر = سوریه - دمشق ** لبنان - بیروت
| سال نشر = 1428ق - 2007م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE86339AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 
| تعداد جلد = 13
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 86339
| کتابخوان همراه نور = 86339
| کد پدیدآور = 1837
| پس از = 
| پیش از = 
}}

'''صحیح تاریخ الطبری''' اثری از [[طبری، محمد بن جریر بن یزید|ابوجعفر محمد بن جریر طبری]](224 -310ق) و توسط [[برزنجی، محمد بن طاهر|محمد بن طاهر برزنجی]] تحقیق شده است.

نوشتار حاضر نسخه تحقیق شده از کتاب«[[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ الرسل و الملوک]]» یا تاریخ الامم و الملوک معروف به [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبری]] است که از آثار ارزشمند و برجسته تاریخی در میان آثار عربی است. <ref> مقدمه، ج1،  ص 61</ref>

محقق در مقدمه‌‌ای به‌تفصیل به بحث پیرامون تاریخ<ref> رک: همان، 5-6</ref>، تاریخ‌نگاری<ref> رک: همان، ص 6- 10</ref>، مدارس تاریخی،<ref> رک: همان، ص 11- 14</ref>تاریخ‌نگاران تا قرن سوم<ref> رک: همان، ص 14- 25 </ref> شخصیت‌شناسی [[طبری، محمد بن جریر بن یزید|طبری]] از نگاه دیگر عالمان تاریخ<ref> رک: همان، ص 25- 27</ref> و معرفی مهم‌ترین مشایخ او، و در ادامه به موضوع تاریخ‌نگاری [[طبری، محمد بن جریر بن یزید|طبری]] پرداخته است. <ref> رک: همان، ص 31- 42</ref> محقق سپس کتابشناسی این اثر را موردتوجه قرار داده است و ضمن اشاره به نکاتی پیرامون نویسنده، به اهمیت کتاب، مصادر [[طبری، محمد بن جریر بن یزید|طبری]]، روش نویسنده و ساختار کتاب اشاره کرده است. <ref>رک: همان، ص 61-65 </ref> وی همچنین در خصوص نوشته‌هایی مرتبط با [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبری]] از قبیل ترجمه‌ها، تکمله‌ها، اختصارات و...مطالب و اطلاعات ارزشمندی را مطرح کرده است. <ref> رک: همان، ص 66-67</ref>

محقق به سند‌شناسی روایات تاریخ طبری پرداخته و آن‌ها را در قالب صحیح، ضعیف و مسکوت‌عنه تقسیم نموده و گزارش‌های کتاب را براین‌اساس تنظیم کرده است. بخش اول به گزارش‌های صحیح [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبری]] مشتمل بر قصص انبیا و تاریخ ماقبل بعثت و گزارش‌های ضعیف آن در این بازه زمانی اختصاص دارد. در بخش دوم صحیح سیره نبوی به‌ همراه ضعف آن ذکر شده است. صحیح تاریخ طبری در مورد خلافت راشده به همراه ضعیف آن در بخش سوم است. بخش چهارم به گزارش‌های صحیح و ضعیف تاریخ طبری به تتمه حوادث قرن اول هجری اختصاص‌یافته است. بخش پنجم به صحیح تاریخ طبری در خصوص تتمه تاریخ خلافت عهد اموی به همراه ضعیف و مسکوت‌عنه در این دوره پرداخته است. بخش ششم صحیح، ضعیف، و مسکوت‌عنه [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبری]] در دوره خلافت عباسیان است. در بخش چهارم به جرح‌وتعدیل رجال [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبری]] پرداخته شده است. <ref> رک: همان:  مقدمه ص 52 - 53</ref>
وی قبل از آغاز مطالب به معرفی و اظهارنظر در باره راویانی که در اسناد گزارش‌های [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبری]] از آنان نام‌برده شده، پرداخته است. <ref> رک: همان:  مقدمه ص 117 - 154</ref>

محقق از نوشته‌های معاصران [[طبری، محمد بن جریر بن یزید|طبری]] مانند «[[تاريخ خلیفة بن خیاط|تاریخ خلیفه بن خیاط]]»(متوفای 240ق)، «[[الطبقات الكبری (دار الكتب العلمية)|طبقات‌ الکبری]]» نوشته [[ابن سعد، محمد بن سعد|ابن سعد]](متوفای 230ق)، «[[فتوح البلدان]]» [[بلاذری، احمد بن یحیی|بلاذری]](متوفای 279ق)، «[[أنساب الأشراف (5 جلدی)|انساب الاشراف]]» [[بلاذری، احمد بن یحیی|بلاذری]](متوفای 279ق)، «[[فتوح مصر و المغرب|فتوح مصر]]» [[ابن عبدالحکم، عبدالرحمن بن عبدالله|ابن عبد الحکم]](182-257ق) و  همچنین از گزارش‌ها‌ و روایات نادر عالمانی مانند [[بخاری، محمد بن اسماعیل|بخاری]] و [[قشیری نیشابوری، مسلم بن حجاج|مسلم]] و اصحاب سنن و مسانید و نگارش‌های اختصاصی مانند کتاب «[[الخراج]]» [[ابویوسف قاضی، یعقوب بن ابراهیم|ابو یوسف]] (متوفای 182ق) بهره برده است. وی علاوه بر مصادر ذکر شده  از برخی مصادر بعد از [[طبری، محمد بن جریر بن یزید|طبری]] نیز مانند «[[تاریخ بغداد]]» [[خطیب بغدادی، احمد بن علی|خطیب بغدادی]]، «[[المنتظم في تاريخ الأمم و الملوك|المنتظم]]» [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزی]]، «[[تاریخ دمشق (سهیل زکار)|تاریخ دمشق]]» در فرایند تحقیق اثر استفاده کرده است. <ref> رک: همان، ص55 - 57 </ref>

محقق تلاش کرده در بخش متعلق به قصص انبیا عصمت آنان را به‌صورت واضح بیان و مورد تأکید قرار دهد و گزارش‌هایی ناسازگار با عصمت آنان را رد کرده و تنها به روایات مستند و صحیح  توجه نماید. وی در خصوص سیره نبوی از مصادر متقدم بر [[طبری، محمد بن جریر بن یزید|طبری]] مانند [[الطبقات الكبری (دار الكتب العلمية)|طبقات ابن سعد]] و نوشته‌هایی مانند [[دلائل النبوة و معرفة أحوال صاحب الشريعة|دلائل النبوة بیهقی]] و [[دلائل النبوة (ابونعيم)|ابونعیم]] و سیره‌ای که [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن کثیر]] نقل کرده، به‌اضافه آنچه در مغازی، کتب سیره و صحیحین و سایر صحاح و مسانید دراین‌خصوص آمده جهت مقایسه و مقارنه گزارش‌ها بهره گرفته است. وی این شیوه را در خصوص گزارش‌های متعلق به خلافت راشده با نگاه به عدالت صحابه دنبال کرده است. <ref> ر.ک همان، ص 53- 54</ref>