نمایش مبدأ برای شیخی‌گری، بابی‌گری از نظر فلسفه، تاریخ، اجتماع

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR20047J1.jpg
| عنوان = شيخي گري، بابي گري از نظر فلسفه، تاريخ، اجتماع
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[مدرسی چهاردهی، مرتضی]] (نويسنده)
|زبان
| زبان = فارسی
| کد کنگره =  /م4ش9 239/5 BP 
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = فروغی
| مکان نشر = ایران - تهران
| سال نشر = 1351ش
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE20047AUTOMATIONCODE
| چاپ = 2
| شابک = -
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 20047
| کتابخوان همراه نور = 20047
| کد پدیدآور = 12572
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''شیخی‌گری، بابی‌گری از نظر فلسفه، تاریخ، اجتماع''' اثر [[مدرسی چهاردهی، مرتضی|مرتضی مدرسی]]، یکی از آثار مستند و درخور استفاده است که از نظر فلسفی، تاریخی و اجتماعی، به موضوع شیخی‌گری و بابی‌گری، پرداخته است.

باتوجه‌به زمینه پیچیده موضوع و این‌که هنوز هم بحث صریح و روشن از محتوای وقایع و نحله‌های مذهبی دوران قاجار و جریان بدعت‌ها و نوآوری‌هایی که تا شروع انقلاب مشروطه همچنان ادامه داشت، بهتر می‌توان پی برد مؤلف کتاب، چه اندازه در تألیف خویش موفق بوده است<ref>مرزبان، رضا، ص217</ref>.

در این کتاب که از ارکان جامعه‌شناسی مذهبی دوران قاجار تا انقلاب مشروطه است، خواننده با یک سلسله نکات دقیق مربوط به تحولات مذهبی و شرایط پیوست به آن که تا آستانه انقلاب سیاسی- اجتماعی مشروطه کشیده می‌شود، روبرو می‌گردد. در واقع می‌توان گفت که این اثر، کلید و مفتاحی است که درک پاره‌ای مسائل مربوط به انقلاب مشروطه را آسان می‌کند. از طرفی کتاب، نمونه‌های پربهایی از آثار اندیشه و فرهنگ قریب‌ صدسال تاریخ منتهی به انقلاب مشروطه به دست می‌دهد<ref>همان</ref>.

مسیر تاریخی تحولات و بدعت‌های مذهبی که [[احسائی، احمد بن زین‌الدین|شیخ احمد احسائی]] سررشته تظاهر آن بود و مکتبی که او گشود و [[رشتی، کاظم بن قاسم|سید کاظم رشتی]] به رونق آن کوشید و حاج‌[[محمد کریم‌خان کرمانی]] به آن جلوه دیگر داد و شاخه‌های دیگر که از پهلوی آن رست و خود، در بدعت منشأ حوادث عمده گردید و با روح منقلب و مستعد سرکشی جوامع‌ دهقانی درآمیخت و چنان آتش فتنه و انقلاب برانگیخت که یکباره همه موازین و مقیاس‌های سنجش کهن را به هم ریخت و در جبهه‌بندی و رودررو قرارگرفتن قوای دوگانه حکومت که بعد از پایان دوران صفوی و به‌خصوص بعد از پایان تلخ دوران نادرشاه، هریک در جوار دیگری به تحکیم موضوع خود پرداخته بودند، به‌خوبی در این تألیف قابل‌مطالعه است<ref>ر.ک: همان، ص217- 218</ref>.

نحوه تدوین کتاب جالب است و خواننده را در متن وقایع و جریانات موردبحث قرار می‌دهد و از دیدگاه‌های گوناگون، موضوع بحث را برابر خواننده می‌گیرد<ref>همان،ص218</ref>.