نمایش مبدأ برای شرح کتاب الحدود للأبدي

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR75496J1.jpg
| عنوان = شرح کتاب الحدود للأبدي
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = [[اب‍ن‌ ق‍اس‍م‌، ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌‏]] (نويسنده)

[[دمیری، متولی]] (محقق)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =  
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = 
| مکان نشر = 
| سال نشر = 1413ق - 1993م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE75496AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 977-00-5086-5
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 75496
| کتابخوان همراه نور = 75496
| کد پدیدآور = 52104
| پس از = 
| پیش از = 
}}

'''شرح كتاب الحدود للأبدي'''، شرح نحوی مالکی [[اب‍ن‌ ق‍اس‍م‌، ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌|عبدالرحمن بن محمد بن محمد]] معروف به [[اب‍ن‌ ق‍اس‍م‌، ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌|ابن قاسم]] (متوفی بعد 920ق) بر «کتاب الحدود» [[شهاب‌الدین ابدی]]، در موضوع حدود علم نحو است. این اثر با تحقیق [[دمیری، متولی|متولی بن رمضان احمد دمیری]] منتشر شده است. 

بر کتاب حدود ابدی دو شرح نوشته شده است: یکی «التمشية الردادية علی الحدود الأبدية» و دیگری همین شرح [[اب‍ن‌ ق‍اس‍م‌، ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌|ابن قاسم]] است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص8</ref>‏. 

این کتاب در سه بخش تحقیق، متن تحقیق‌شده و فهارس تنظیم شده است. بخش تحقیق کتاب در سه بخش معرفی نویسنده (اسم و نسب، تألیفات، مذهب فقهی و وفات)، معرفی اصل کتاب (اسم کتاب، انتساب کتاب به نویسنده، موضوع و هدف از کتاب، شیوه، شخصیت شارح و...) و توضیح هدف از تحقیق و شیوه آن مطرح شده است<ref>ر.ک: همان، ص2</ref>‏. 

تحقیق این کتاب تنها با استفاده از نسخه خطی دارالکتب المصریه قاهره انجام شده است<ref>ر.ک: همان، ص17</ref>‏. شارح در شرح کتاب، شیوه صاحب متن را پی ‌گرفته و برای آن ابواب و فصولی قرار نداده است؛ لذا محقق اثر برای راحتی خواننده به هر مبحث عنوانی افزوده است و به جهت آنکه از اصل متمایز باشد آن را درون کروشه قرار داده است. همچنین برای شمارش حدود کتاب برای هر حد عددی قرار داده است. در تقویم و تصحیح نص نیز بعضی الفاظ، تصحیح شده و الفاظ یا عباراتی افزوده یا کلمه یا عبارتی بر دیگری مقدم شده است؛ البته در پاورقی به این موارد اشاره شده و مستند هر تغییری در پاورقی آمده است و آنچه به متن اضافه شده نیز در کروشه ذکر شده است. ذکر مصادر و توثیق آنها، اشاره به بعضی مسائل اختلافی، توضیح برخی الفاظ و معرفی اعلام نیز از دیگر موارد مطرح‌شده در پاورقی کتاب است<ref>ر.ک: همان، ص20-19</ref>‏. 

فهارس آیات، احادیث، اشعار، اعلام و موضوعات برای استفاده محققین در انتهای کتاب ذکر شده است.