نمایش مبدأ برای شرح کتاب الحدود في النحو

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR75504J1.jpg
| عنوان = شرح کتاب الحدود في النحو
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[فاکهی، عبدالله بن احمد]] (نويسنده)
[[دمیری، متولی]] (محقق)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =     
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = مکتبة وهبة
| مکان نشر = مصر - قاهره
| سال نشر = 1414ق - 1993م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE75504AUTOMATIONCODE
| چاپ = 2
| شابک = 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 75504
| کتابخوان همراه نور = 75504
| کد پدیدآور = 7896
| پس از = 
| پیش از = 
}}

'''شرح كتاب الحدود في النحو'''، شرحی است به زبان عربی از [[فاکهی، عبدالله بن احمد|عبدالله فاکهی]] (متوفی 972ق)، از نحویون مکی بر کتاب الحدود في النحو که آن‌هم اثر خود همین مؤلف است. تحقیق اثر را دکتر [[دمیری، متولی|متولی رمضان احمد دمیری]] انجام داده و همو مقدمه‌ای مفصل بر کتاب نوشته است.

از این کتاب در کتاب‌های تراجم با نام‌های: شرح الحدود، شرح تعريف الحدود، شرح الحدود في النحو، كتاب شرح الحدود و شرح كتاب الحدود في النحو یاد شده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص21-22</ref>.

کتاب‌های ترجمه و شرح، معمولا به دو صورت به ترجمه یا شرح یک کتاب می‌پردازند: یا بخشی از متن مؤلف را جدا کرده و در زیر یا کنار آن به شرحش می‌پردازند و سپس بخش یا قطعه بعدی را و همین‌طور... یا به‌صورت مزجی و در میان کلمات نویسنده به شرح اثر می‌پردازند که در این صورت بین کلمات نویسنده و شارح به‌لحاظ دستوری، باید مناسبت برقرار باشد. [[فاکهی، عبدالله بن احمد|فاکهی]] در این کتاب، طریقه دوم، یعنی شرح مزجی را برگزیده است. او خود در شرح خویش، درباره متن کتاب «الحدود» می‌نویسد: «ثم سنح لي أن أضع عليها شرحا ممتزجا بكلماتها» که نشان از این دارد که هم اصل کتاب الحدود و هم شرح آن از خود اوست و هم اینکه این شرح به‌صورت مزجی نوشته شده است<ref>ر.ک: همان، ص22-23</ref>.

مطالب این کتاب به ابواب و فصول تقسیم نشده، بلکه به‌صورت متوالی ارائه شده است<ref>ر.ک: همان، ص23</ref>.

[[فاکهی، عبدالله بن احمد|فاکهی]] در این کتاب، صرفا به بیان حدود و شرح آنها و اخراج فصول و قیود موجود در حدود بسنده نکرده، بلکه به ذکر برخی تقسیمات و خلافات و احکام نیز پرداخته است. این کتاب در بیان شواهدش بر قرآن کریم و حدیث شریف و شعر و اقوال مأثوره، تکیه کرده است. درهرحال، شیوه [[فاکهی، عبدالله بن احمد|فاکهی]] در نگارش این اثر بر ایجاز و ترکیز استوار است؛ به‌علاوه او در بسیاری از موارد، به معالجه منطقی اخذ می‌کند و برخی اصطلاحات منطقی مانند حد و رسم تام و ناقص و کلی و جزیی و... بر زبانش جاری می‌شود<ref>ر.ک: همان</ref>.