نمایش مبدأ برای شرح سبيكة الذهب

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR12248J1.jpg
| عنوان =شرح سبيكة الذهب‏
| عنوان‌های دیگر =کفاية الاصول

سبيکة الذهب. شرح
| پدیدآوران = 
[[سبط شیخ انصاری، احمد]] (نويسنده)

[[حکمي، مرتضي]] (مقدمه‌نويس)

[[حائری مازندرانی، محمدصالح]] (نويسنده)

[[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین]] (نويسنده)
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏PJA‎‏ ‎‏5299‎‏ ‎‏/‎‏ح‎‏2‎‏س‎‏2‎‏‏
| موضوع =اصول فقه شيعه

حائری مازندرانی، محمد صالح، 1258 - 1350. سبيکه الذهب - نقد و تفسير

شعر عربي - ايران - قرن 14

| ناشر =علميه (چاپخانه) 

| مکان نشر =ايران - قم 
| سال نشر =مجلد1: 1399ق, 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE12248AUTOMATIONCODE
| چاپ =
| شابک =
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =12248
| کتابخوان همراه نور =12248
| کد پدیدآور =02612
| پس از =
| پیش از =
}} 
{{کاربردهای دیگر|شرح كفاية الأصول (ابهام‌‌زدایی)}}
'''شرح سبيكة الذهب'''، تألیف [[سبط شیخ انصاری، احمد|سبط شیخ انصاری]](متوفی 1281ق)؛ [[سبط شیخ انصاری، احمد|شیخ احمد انصاری]] (متوفی 1416ق)، شرحی است بر کتابی منظوم با نام سبيكة الذهب تألیف [[حائری مازندرانی، محمدصالح|محمدصالح حائری مازندرانی]] (متوفی 1389ق) که در نظم [[كفاية الأصول]] [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانی]] نوشته شده است. مقدمه کتاب به قلم [[حکمي، مرتضي|سید مرتضی حکمی]] می‌باشد.

نظریات اصولی [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانی]] (متوفی 1329ق) را باید ناظر بر مباحث [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شیخ انصاری]](متوفی 1281ق) در رسائل، دانست. در واقع او در برخی مباحث با [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شیخ مرتضی انصاری]]، وارد مناقشه شده و در [[كفاية الأصول|کفاية الأصول]] برخی نظریات و مبانی استادش را رد می‌کند. از بارزترین مسائل اختلافی میان [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شیخ]] و [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند]] می‌توان، مباحث معانی حرفیه از مباحث الفاظ، بحث واجب مشروط، قول به تخییر بین ادله با وجود مرجح در یکی از آن‌ها در مباحث باب تعارض، قول به برائت قبل از علم اجمالی و بعد از آن، اختلافات در اصول عملیه و... را نام برد. این اختلافات، نشان از این دارد که مکتب [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانی]] مانند [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شیخ انصاری]] بر خلق و ابداع و تطویر مباحث اصولی پافشاری داشته است ازاین‌رو، بعدها کفایة الاصول، به‌عنوان کتاب درسی حوزه علمیه در مراحل بالا، قرار گرفت.<ref>ر.ک: مقدمه محقق کتاب، صفحه و-ز</ref>

از شارحانی که در آسان‌سازی [[كفاية الأصول|کفایة الاصول]] [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانی]] و نقد و تحلیل آن و غور در معضلات این مباحث و گاهی پاسخ به برخی انتقادات آخوند، کوشیده، [[سبط شیخ انصاری، احمد|شیخ احمد سبط شیخ انصاری]] است. او سعی کرده در این شرح، در مسئله تفسیر و توضیح محتوا در متن آخوند کوتاهی نکند و تمام توان خود را در روشن کردن مطالب کفایه، به کار گرفته بگیرد. وی در شرح غوامض و مسائل اصولی این کتاب، موفق عمل کرده است.<ref>ر.ک: همان، صفحه ح</ref>

از جمله مواردی که او با آخوند در اصول و مبانی کفایه اختلاف دارد و وی را نقد کرده، بحث قول به جواز استعمال لفظ مشترک و اراده اکثر از معنی واحد با وجود قرینه بر این امر؛ و بحث واجب مشروط است. او در این دو بحث، به سمت رأی [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شیخ انصاری]] گرایش پیدا کرده و ادله‌ای در تأیید وی آورده است.<ref>ر.ک: همان</ref>

از مشخصه‌های کتاب کفایه، دشواری بیانی و سختی فکری مباحث اصولی مطرح شده در آن است؛ این مشخصه، شارحان زیادی را به تلاش برای شرح و توضیح مباحث مطرح شده در این کتاب کشانده است. آنان برای شرح این مباحث از پیشگامان اصولی یاری جسته‌اند. [[حائری مازندرانی، محمدصالح|حائری مازندرانی]] هم مانند برخی شارحان، صرفاً حول نصوص کفایه و اسلوب آن دور نزده بلکه در ارائه مسائل، به‌صورتی عمل کرده که این اثر را به‌صورت ارجوزه‌ای بلیغ در اصول که مسائل و موضوعات کفایه را در بردارد درآورده، این امر تا جایی است که تحسین [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانی]] را نیز برانگیخته است.<ref>ر.ک: همان</ref> درهرحال ارزش تحلیلی این اثر را باید با مقایسه آن با سایر شروح فراوان دیگری که بر کفایه نوشته شده، فهمید. مرتضی حکمی، در پایان مقدمه‌ای که بر این کتاب نوشته درباره آن می‌نویسد: «و الذی اتوسمه لهذا الشرح الکشاف: أن یتحقق فیه إعجاب العلماء و إکبارهم الی جانب حاجة المتعلمین و بغیتهم.» یعنی این شرح علاوه بر اینکه مورد نیاز دانشجویان و طالبان علم در اصول است، اعجاب و تحسین بزرگان علما را هم برانگیخته و مورد توجه آنان هم قرار گرفته است.<ref>همان</ref>

روش شارح چنین است که ایشان ابیاتی از کتاب سبيكة الذهب را آورده و در ذیل آن شرح مناسب به همراه اقوال متفاوت در آن ارائه داده است.