نمایش مبدأ برای سه رساله در نقد عرفان

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR77175J1.jpg
| عنوان =سه رساله در نقد عرفان
| عنوان‌های دیگر =
|پدیدآورندگان 
| پدیدآوران = [[میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمدحسن]] (نویسنده)

[[غفرانی، عبدالله]] (ویراستار)

[[لطیفی، حسین]] (محقق)

[[جبار گلباغی ماسوله، علی]] (محقق)
|زبان 
| زبان =فارسی
| کد کنگره =‏م9س9 / 284/3 BP
| موضوع = عرفان - متون قدیمی تا قرن 14

تصوف - دفاعیه‎‌ها و ردیه‎‌ها

|ناشر 
| ناشر = آستان قدس رضوی. بنیاد پژوهشهای اسلامی
| مکان نشر =ایران - مشهد مقدس
| سال نشر = 1384ش.

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE77175AUTOMATIONCODE
| چاپ =چاپ سوم
| شابک =978-964-444-945-1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخوان همراه نور =
| کد پدیدآور =01655-05635-59967-05354 
| پس از =
| پیش از =
}}

'''سه رساله در نقد عرفان'''، [[میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمدحسن|میرزا ابوالقاسم بن حسن گیلانی]] (1151-1231ق)، معروف به [[میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمدحسن|میرزای قمی]]، در موضوع عرفان است و توسط [[لطیفی، حسین|حسین لطیفی]] و [[جبار گلباغی ماسوله، علی|علی جبار گل‌باغی ماسوله]] تصحیح شده است.

کتاب حاوی سه رساله از [[میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمدحسن|میرزای قمی]] است که به درخواست افراد مختلف به نگارش درآمده‌اند. نخست، «رساله‌ی اجازه ذکر» یا «رساله‌ در ذکر و فکر» نعمت‌الله ولی در پاسخ به نامه و استفتای ملا علی‌اصغر، ملاباشی دربار قاجار. دوم، «رساله‌‌ی ایمان فرعون» یا «فرعونیه» است. این رساله نیز به درخواست ملا علی‌اصغر یادشده است. سوم، رساله‌ی «رد صوفیه و وحدت وجود»  است که به درخواست فتحعلی شاه قاجار است. نام دیگر این رساله ارشادیه یا نامه میرزای قمی به فتحعلی شاه است و نویسنده آن را در اواخر عمرش به سال 1230ق به نگارش درآورده است<ref>رک: پیشگفتار، ص29-34</ref>.

نویسنده در رساله اجازه ذکر، به بررسی و نقد مبانی نظری یکی از مسائل عرفان عملی - یعنی ذکر و فکر – پرداخته است<ref>رک: همان، ص29</ref>. او با بررسی استدلال‌های جواز ذکر و فکر و در جهت پاسخ به آن به طرح مباحثی مختلف در خصوص ذکر، سالک و معرفت الله پرداخته و در پی آن اجزای سامان‌دهنده استدلال‌ها را بیان کرده و آنها را به نقد کشیده است. وی در این راستا از آوردن شواهدی از روایات غفلت نورزیده است<ref>رک: همان، ص30</ref>.

در رساله فرعونیه که پیرامون ایمان و کفر فرعون است، نویسنده با طرح موضوع پرهیز از حب دنیا در مقدمه‌ی آن به نصیحت درباریان به فراگیری علم پرداخته و در ادامه با نقد و تعریض به برخی از سخنان صوفیان از جمله در خصوص ایمان فرعون، آن را خاتمه داده است<ref>رک: همان، ص32</ref>.

در رساله رد صوفیه که شامل یک مقدمه و دو مطلب است، نویسنده در آغاز سخن به پند و اندرز پیروان صوفیه پرداخته، سپس به سخنان بزرگان آنان مانند ابن عربی اشاره کرده و به دنبال آن، موضوع وحدت وجود را مورد بررسی و نقد قرار داده است<ref>رک: همان، ص33-34 </ref>.