نمایش مبدأ برای رستم التواريخ

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR10064J1.jpg
| عنوان =رستم التواریخ
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآوران = 
[[رستم‌الحکماء، محمدهاشم]] (نویسنده)

[[مهرآبادی، میترا]] (مصحح)
| زبان =فارسی
| کد کنگره =‏DSR‎‏ ‎‏1168‎‏ ‎‏/‎‏ر‎‏5‎‏ر‎‏5‎‏
| موضوع =
ایران - اوضاع اجتماعی

ایران - تاریخ - افشاریان، 1148 - 1218ق.

ایران - تاریخ - زندیان، 1163 - 1209ق.

ایران - تاریخ - صفویان، 907 - 1148ق.

ایران - تاریخ - قاجاریان، 1193 - 1344ق.

ایران - تاریخ - قرن 10 - 14ق.
| ناشر = 
دنیاى كتاب‏
| مکان نشر =تهران - ایران
| سال نشر = 1382 ش 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE10064AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| شابک =964-346-001-0
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =10064
| کتابخوان همراه نور =10064
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}

'''رستم‌التواريخ'''، اثر آصف (رستم‌الحكماء) محمد هاشم، كتابى مفيد و مفرح بخش است و گوشه‌اى از اوضاع و احوال سياسى و اجتماعى دورانى را كه موضوع كتاب است، نشان مى‌دهد و ما معتقديم كه اگر كسى با دقت لازم آن را مطالعه نمايد، از خلال سطور و جمله‌ها نكات با ارزش بسيارى درباره‌ى طرز فكر و زندگى و رفتار و كردار و حتى گاهى گفتار مردم آن عهد به دست مى‌آورد كه گمان نمى‌رود، به توان به آسانى در جاى ديگرى پيدا كرد.

«رستم‌التواريخ»، آئينه قد نماى مملكت ماست، در زمانى كه پس از غلبه يافتن افغان‌ها بر آخرين پادشاه صوفى اغتشاش و آشفتگى و هرج و مرج (به استثناى دوره‌هاى بسيار كوتاهى) سرتاسر ايران را فرا گرفت و يك نوع دوره‌ى ملوك‌الطوايفى منحوس و خون‌بازى شروع گرديد كه از جمله دوره‌هاى بسيار غم افزاى مملكت ما به شمار مى‌آيد و عاملان آن تقريبا بدون استثنا همه از رؤسا و خوانين ايلات و عشاير گوناگون ايرانى نژاد و اغلب غير ايرانى نژاد بودند و قريب به يك قرن ايران را به صورت قتلگاه مهيبى درآورده، در هر گوشه و كنار جوى‌هاى خون، عموماًاز خون بى‌گناهان جارى ساختند و آبادى‌هاى بسيارى را خراب و گاهى با خاک يكسان نموده‌اند و باعث قحط و غلاهاى بسيار شديد شدند. به طورى كه مى‌توان ادعا نمود كه در صفحه ايران كمتر شهر، قصبه و حتى دهكده‌اى باقى ماند كه مورد تاخت و تاز و خونريزى و غارت و تاراج گرديده و مردمش مورد تجاوزهاى سخت جانى، مالى، بى‌عصمتى، بى‌عرض، ناموسى و بيداد واقع نشده باشند.