نمایش مبدأ برای دیوان صباحی بیدگلی

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR104467J1.jpg
| عنوان = دیوان صباحی بیدگلی
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[ص‍ب‍اح‍ی‌ ب‍ی‍دگ‍ل‍ی‌، س‍ل‍ی‍م‍ان‌]] (نويسنده)
[[کرمی، احمد]] (مصحح)
|زبان
| زبان = فارسی
| کد کنگره =PIR۷۱۶۲/د۹     
| موضوع =شعر فارسی - قرن 13ق.
|ناشر 
| ناشر = 
| مکان نشر = 
| سال نشر = 1365ش
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE104467AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 104467
| کتابخوان همراه نور = 104467
| کد پدیدآور = 76007
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''دیوان صباحی بیدگلی'''، مجموعه اشعار [[ص‍ب‍اح‍ی‌ ب‍ی‍دگ‍ل‍ی‌، س‍ل‍ی‍م‍ان‌|سلیمان صباحی بیدگُلی کاشانی]] متخلص به صباحی (متوفی 1213ق) است که به کوشش [[کرمی، احمد|احمد کرمی]]، منتشر شده است.

[[ص‍ب‍اح‍ی‌ ب‍ی‍دگ‍ل‍ی‌، س‍ل‍ی‍م‍ان‌|صباحی بیدگلی]] از پیش‌آهنگان سبک دوره بازگشت ادبی است. او در سرودن انواع شعر طبع آزمایی کرده است و در غزلیات خود، سخن [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] و [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] و در قصیده‌، کار قصیده‌سرایان بزرگ قرن پنجم و ششم سرمشق اوست. او توانسته است با به کارگیری انواع آرایه‌ها و فنون و شگردهای ادبی و هنری، سخن خود را زیباتر سازد<ref>جوادی نوش آبادی، حمیدرضا؛ شجری، رضا، ص104</ref>.

در اشعار او، در میان آرایه‌های بیانی‌، انواع تشبیه بارزتر و چشمگیرتر است و در بدیع لفظی‌، انواع جناس و در بدیع معنوی، انواع تلمیحات بیشترین کاربرد را دارد. ترکیبات زیبا در کنار اشعار نو و زیبا از دیگر ویژگی‌های ممتاز اوست. همچنین به‌نظر می‌رسد که آرایه‌های به‌کارگرفته شده، همان آرایه‌های متداول و شناخته شده سبک خراسانی و حتی پارهای از آرایه‌های سبک عراقی و هندی است‌ که به برخی از آنها، اشاره می‌شود:
*تشبیه: یکی از انواع صنایع ادبی که در دیوان صباحی به چشم می‌خورد‌، آرایه بیان است‌. در این صنعت، تشبیه چشمگیرترین آرایه یا شگرد هنری را به خود اختصاص داده است. بیشتر تشبیهاتی که او به‌کار گرفته، محسوس به محسوس و گاه محسوس به معقول است، که اغلب کلیشه‌ای است و می‌توان گفت تشبیهات از نوع تشبیه قریب و زاویه تشبیه تنگ است و وجه شبه آن خیلی زود دریافت می‌شود. برای نمونه، وقتی صباحی می‌خواهد از عدالت ممدوح خویش سخن به میان آورد، جهان را به بقعه‌ای و سرزمینی تشبیه می‌کند که ممدوح، عدالت خویش را به پاسبانی و محافظت می‌گمارد:
{{شعر}}
{{ب|'' گیتی چو بقعه‌ای و بر آن عدل او حصار ''|2='' مردم چو گله‌ای و بر آن حفظ او شبان''<ref>ر.ک: همان104- 105</ref>}}
{{پایان شعر}}
*استعاره: استعارات مصرحه و مکنیه در شعر او چشمگیر است؛ برای نمونه، او سرو و ماه و... را استعاره از‌ معشوق زیبا و بالابلند قرار می‌دهد:
{{شعر}}
* {{ب|'' از دیده نهفته ماهم امشب ''|2='' خون می‌چکد از نگاهم امشب <ref>ر.ک: همان، ص107</ref>}}
{{پایان شعر}}