نمایش مبدأ برای دیوان سائل شیرازی

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR52903J1.jpg
| عنوان = دیوان سائل شیرازی
| عنوان‌های دیگر =
|پدیدآورندگان 
| پدیدآوران = 
[[سایل قیری، محمدسعید بن عبدالله]] (نویسنده)
[[خادمی، روح‌الله]] (محقق)

|زبان 
| زبان = فارسی
| کد کنگره =‏ /س2د9 / 4070 PIR 
| موضوع =  شعر فارسی - قرن 13ق.

|ناشر 
| ناشر = مجمع ذخائر اسلامی
| مکان نشر = قم
| سال نشر = 2014م. = 1394ش.

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE52903AUTOMATIONCODE
| چاپ = یکم
| شابک = 978-964-988-883-5
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 52903
| کتابخوان همراه نور = 52903
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}
 
{{کاربردهای دیگر|دیوان اشعار (ابهام‌زدایی)}}
'''دیوان سائل شیرازی''' مجموعه اشعار [[سایل قیری، محمدسعید بن عبدالله|آقا جانی محمد سعید بن عبدالله خان قیری]] (بین سال‌های 1155 تا 1160- 1225ق) که با تحقیق و تصحیح [[خادمی، روح‌الله|روح‌الله خادمی]]، منتشر شده است.

دیوان سائل از روزگار حیات او، بین خاص و عام مشهور بوده است. شماره ابیات آن در بعضی منابع متأخر، 7000 بیت و در بعضی دیگر، 8000 بیت هم گفته شده است<ref>مقدمه، ص51</ref>.

دیوان حاضر، شامل 7772 بیت است که از منابع متعدد، شامل نسخ خطی و چاپی فراهم آمده است. از این میان، 1089 بیت قصیده، 5523 بیت غزل، 199 بیت قطعه، 31 بیت معمیات و هزلیات، 120 بیت ترجیع‌بند، 172 بیت رباعی و 638 بیت مثنوی است<ref>همان، ص52</ref>.

[[سایل قیری، محمدسعید بن عبدالله|سائل شيرازى]] را بايد شاعرى غزل‌سرا دانست كه با بيش از هفتصد غزل، كارنامه پروپيمانى در اين قالب دارد. تأثيرپذيرى او در غزل از شاعران وقوعى، هم از نظر سبكى و هم به لحاظ‍‌ نگرش آنان، به شدت آشكار است<ref>همان، ص39</ref>.

[[سایل قیری، محمدسعید بن عبدالله|سائل]] به لحاظ‍‌ دوره تاريخى، در دوران تسلط‍‌ انديشه «بازگشت ادبى» بر شعر و نثر فارسى زندگى كرده و شعر سروده است. «بازگشت ادبى» به دوره‌اى از تاريخ ادبيات فارسى گفته مى‌شود كه به‌طور خاص، از اواخر دوره افشاريه تا آغاز نهضت مشروطه را در بر مى‌گيرد<ref>همان</ref>. وی از شاعران دوره دوم نهضت ادبی بازگشت محسوب می‌شود و عضویت او در «انجمن خاقان»، می‌تواند جایگاه او را در بین شاعران بازگشتی، تثبیت کند. سائل از بازگشت به شیوه متقدمین، در غزل راه حافظ و تا حدودی سعدی را برگزیده و آشکارا نشان داده که پیرو حافظ است<ref>ر.ک: همان، ص40</ref>. علاقه او به سعدی را علاوه بر غزلیات، مشخصا می‌تواند در ترجیع‌بند او دریافت کرد که به پیروی از ترجیع‌بند سعدی سروده است. قصاید او استوار و متأثر از قصیده‌سرایان سبک عراقی است. قطعات وی اگرچه در شمار کم هستند، اما بعضا به خاصر مضامین حکمی از قبیل بی‌توجهی به دنیا، کم آزاری و ترک سؤال، قابل توجه و بیانگر تعمق او درباره مسائل کلامی و اندیشه‌ای هستند. همچنین معناسازی‌ها و ماده تاریخ‌های او نشان‌دهنده تبحر کافی وی در این فن است و رباعیات اندک او، به سبب مضامین عاشقانه و گاه عارفانه، زیبا و دلنشین است. وی به مثنوی‌سرایی نیز مشهور بوده است<ref>ر.ک: همان، ص41</ref>.