نمایش مبدأ برای دیوان الحسين بن علي عليه‌السلام

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NURدیوان الحسین بن علیJ1.jpg
| عنوان =دیوان الحسین بن علی علیه‌السلام
| عنوان‌های دیگر =
|پدیدآورندگان 
| پدیدآوران = 
[[ع‍ب‍دال‍رح‍ی‍م‌، م‍ح‍م‍د]] (گردآوری، ترتیب، شرح)
[[خفاف، حامد]] (مقدمه‌نویس)
|زبان 
| زبان =
| کد کنگره =PJA۳۰۷۲/د۹‏
| موضوع =قرن‌ ۱ق‌ شعر عربی‌,احا‌دیث‌ حسین‌ بن‌ علی‌(ع)، اما‌م‌ سوم‌، ۴ - ۶۱ق‌.
|ناشر 
| ناشر =دارالمختارات العربیة 
| مکان نشر =بیروت
| سال نشر =1412 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE.....AUTOMATIONCODE
| چاپ =اول
| شابک =
| تعداد جلد =
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخوان همراه نور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}
'''دیوان الحسين بن علي عليه‌السلام''' گردآوری و ترتیب و شرح این کتاب توسط [[ع‍ب‍دال‍رح‍ی‍م‌، م‍ح‍م‍د|محمد عبدالرحیم]] انجام شده و [[خفاف، حامد|حامد خفّاف]] بر آن مقدمه نوشته است و شامل این مطالب است: مقدّمه، برخى از احادیث رسول خدا(ص) در بارۀ امام حسین(ع)، زندگی آن حضرت، برخى از احادیث او، حکایتهاى غریبى در بارۀ او، اشعار او و فهرست‌های کتاب. بخش اصلی کتاب، که در این کتاب‌شناسى موردنظر است،اشعار آن حضرت (ص١٠٩ - ١٨٢) است.

پدیدآورنده در پیش به گر دآوردن اشعار حضرت فاطمه(ص) و [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجّاد(ع)]] پرداخته بود و در این کتاب عهده‌دار گردآوردن اشعار امام حسین(ع) شده‌است. وى بیش از پنجاه شعر از آن حضرت گرد آورده که نزدیک به سیصد بیت مى‌شود. این اشعار به ترتیب حروف الفبا مرتب گردیده و در پاورقى نه شرح کلمات غریب پرداخته شده است. 

برخى از منابع اشعار عبارت است از: [[كشف الغمة في معرفة الأئمة (ط. الحديثة)|کشف الغمّة]]، [[مطالب السؤول في مناقب آل الرسول|مطالب السؤول]]، [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبرى]]، [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|اعیان الشیعة]] و جمال الخواطر فى عجائب الکون و غرائبه النوادر. بیشتر اشعار از کتاب اخیر نقل شده که نویسندۀ آن محمّدحسن سمان حموى حسینى ازهرى، از معاصران، است.

در این کتاب به دو نکته تصریح نشده است: یکی اینکه چه تعداد از این اشعار سرودۀ امام و چه تعداد منسوب به اوست؛ و دیگر اینکه دامنۀ تتبع نویسنده تا کجا بوده و این دیوان چقدر جامع است. امّا چنین می‌نماید که برخى از اشعار، منسوب به آن حضرت است و این دیوان ضمن اینکه کاملترین کتاب در موضوع خود است، جامع همۀ اشعار آن حضرت نیست.

بر پایۀ گزارش [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|شیخ آقا بزرگ تهرانى]] در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذریعة]] (ج١/٩، ص249)، [[محمّدحسین ضیائی]] به گردآوری اشعار منسوب به امام حسین(ع) پرداخته و آن را دیوان الامام الحسین بن علی بن ابی‌طالب(ع) نامیده است. وی افزوده که [[مدرس، محمدعلی|محمّدعلى مدرّس خیابانى]] نیز اشعار آن حضرت را در دیوان المعصومین گردآوری کرده است.<ref> اسفندیاری، محمد، ص247-248</ref>