نمایش مبدأ برای دليل تحرير الوسيلة للإمام خميني، كتاب الوقف

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر = NUR05866J1.jpg
| عنوان = ‏دليل تحرير الوسيلة للإمام خميني، كتاب الوقف
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآوران = 
[[موسوی خمینی، سید روح‌الله]] (نويسنده)

[[سیفی، علی‌اکبر]] (شارح)
| زبان = عربی
| کد کنگره =
| موضوع = 

| ناشر = [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)]] 

| مکان نشر = ايران - تهران 
| سال نشر = 1388ش , 1430ق 

| کد اتوماسیون = AUTOMATIONCODE05866AUTOMATIONCODE
| چاپ = 
| شابک = -964-335-212-009-3 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =05866
| کتابخوان همراه نور =05866
| کد پدیدآور = 103
| پس از = 
| پیش از = 
}} 
{{کاربردهای دیگر| تحریر الوسیله (ابهام‌زدایی)}} 
'''دليل تحرير الوسيلة: الوقف'''، شرح [[سیفی مازندرانی، علی‌اکبر|علی‌اکبر سیفى مازندرانى]] (معاصر) بر باب وقف کتاب [[تحرير الوسیلة|تحریر الوسیله]] [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینى(ره)]] است. این اثر به زبان عربى و در موضوع فقه استدلالى تألیف گردیده است.

یکی از کتاب‌های فقه معاصر شیعه کتاب [[تحرير الوسیلة|تحریر الوسیله امام خمینی(ره)]] (متوفی 1368ش) است‌. همان‌گونه که [[شهید اول|شهید اول ابن مکی عاملی]](متوفی 787ق) کتاب [[اللمعة الدمشقية في فقه الإمامية|اللمعة الدمشقية]] - یکی‌ از کتاب‌های درسی حوزه‌های‌ علمیه‌ را- در زندان شام در قرن هشتم نوشت، مرحوم [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]] کتاب [[تحرير الوسیلة|تحریر الوسیله]] را در دوره‌ای که در شهر بورسای ترکیه در سال 1343ش در تبعید به سر‌ می‌برد، با کمترین منابعی که در دست داشت، نگاشت<ref>ر.ک: عبادی، صادق، ص106؛ مقدمه ناشر، ص5</ref>‏.

کتاب [[تحرير الوسیلة|تحریر الوسیلة]] به سبک کتاب‌های فقهی علمای شیعه‌ برای تبیین احکام و مسائل فقهی؛ همانند «توضیح المسائل» نگارش شده است و هر بخشی با عنوان خاصی مانند کتاب التقلید، کتاب الطهارة و کتاب الوقف تقسیم شده است<ref>ر.ک: عبادی، صادق، ص107</ref>‏.

[[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]]، برای نخستین‌ بار‌ از‌ موضع یک فقیه متعهد وظایف عالمان و فقیهان دین را در ارتباط‌ با‌ این دو فریضه بیان می‌کند و در آن دوره فتوا می‌دهد که اگر عالمان دین در برابر‌ بدعت‌ها‌ سکوت‌ کنند و این سکوت موجب هتک دین شد، بر آنان واجب است که‌ سکوت‌ نکنند‌ و اعتراض کنند. [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]] ورود عالمان و طلاب در درون حکومت‌های جور و همکاری با‌ حاکمان‌ را‌ جز در موارد استثنایی و با دلیل قابل‌قبول جایز نمی‌شمارد و فتوا می‌دهد که هر‌ عالمی‌ اگر متصدی مدارس دینی که به‌وسیله دولت‌ [غاصب‌] تأسیس یافته شود آن شخص محکوم‌ به‌ ضعف‌ شرط عدالت است و لذا نمی‌توان در نماز جماعت به آنان اقتدا کرد، یا در‌ شهادت‌ به آنان اعتماد کرد و کسی حق ندارد سهم مالی شرعی را به آنان‌ بدهد‌<ref>ر.ک: همان</ref>‏.

نویسنده کتاب آقای [[سیفی مازندرانی، علی‌اکبر|علی‌اکبر سیفی مازندرانی]] با‌ نگاهی‌ تحقیقی‌، عالمانه و با شرحی استدلالی بر کتاب الوقف از [[تحرير الوسیلة|تحریر الوسیلة امام خمینی‌(ره‌)]]، کتاب جدید خود را با نام دلیل [[تحرير الوسیلة|تحریر الوسیلة]] به زبان عربی نگاشته است. وی با‌ در‌ نظر گرفتن اهمیت مباحث استدلالی در وقف، این کارها را در کتاب‌ خود‌ انجام داده است:

# هر مسئله فرعی در‌ باب‌ وقف‌ را پس از طرح رأی [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی‌(ره)]]، آرای دیگر فقهای شیعه، به‌خصوص فقهای بزرگ گذشته و معاصر و منابع آن را‌ ذکر‌ کرده است. همچنین آرای فقهای‌ مخالف‌ به‌خصوص [[اصفهانی، سید ابوالحسن|سید ابوالحسن اصفهانی‌]] را در‌ آن زمینه‌ آورده‌ است.
# در هر مسئله‌ای که توسط فقها استناد به «اجماع» شده، نویسنده‌ سعی‌ کرده که ثابت کند که نیازی‌ به آن اجماع‌ها نیست‌، زیرا‌ ادله قرآنی و روایی و قواعد فقهی‌ وجود‌ دارد که ما را از آن اجماع‌ها بی‌نیاز کند. اصولاً نویسنده معتقد به‌ عدم‌ حجیت اجماع به علت عدم‌ کشف‌ از‌ رأی معصوم است‌.
# در‌ زمینه ضعف سند روایات‌، نویسنده‌ معتقد به عمل به مشهور است و با تأیید آرای سید ماتن مسائل را بررسی‌ می‌کند‌. همچنین در زمینه ارزش شهرت فتوایی‌ مباحثی‌ را مطرح‌ می‌کند‌.
# در‌ روایات متعدد که مورد‌ استناد استدلال‌های فقهی قرار گرفته، نویسنده سعی کرده که وضعیت وثاقت راویان و اسناد آنان را‌ بررسی‌ کند<ref>ر.ک: همان، ص 108</ref>‏.

با در نظر گرفتن این‌گونه‌ مباحث‌، کتاب‌ دلیل‌ تحریر‌ الوسیلة به‌عنوان‌ منبع‌ قابل‌توجهی برای مباحث استدلالی و اجتهادی فقه وقف است<ref>ر.ک: همان، ص109-108</ref>‏.

کتاب شامل مباحث استدلالی اکثر بخش‌های احکام وقف از جمله: تعریف‌ وقف، صیغه وقف، قصد قربت، شرط قبض، دوام، حبس، وقف منطقع الاول، شرایط واقف، شرایط موقوفه، شرایط موقوف‌علیه، تعیین مراد واقف، بیع وقف، تولیت، نظارت، حبس و صدقه است.