نمایش مبدأ برای دانشنامه اقوام مسلمان

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR21350J1.jpg
| عنوان = دانشنامه اقوام مسلمان
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[ویکس، ریچارد]] (نويسنده)
[[متین، پیمان]] (مترجم)
[[ابراهیمی، معصومه]] (مترجم)
|زبان
| زبان = فارسی
| کد کنگره =   ‎‏/‎‏و‎‏9‎‏د‎‏2 35/627 ‏DS‎‏ 
| موضوع =اسلام و فرهنگ - قوم شناسی - کشورهای اسلامى - مسلمانان - دایرةالمعارف‏ها - کشورهای اسلامی - آداب و رسوم و زندگی اجتماعی
|ناشر 
| ناشر = مؤسسه انتشارات امير کبير. شرکت چاپ و نشر بين ‌الملل
| مکان نشر = ایران - تهران
| سال نشر = 1383ش - 1385ش
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE21350AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = -
| تعداد جلد = 2
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 21350
| کتابخوان همراه نور = 21350
| کد پدیدآور = 13813
| پس از = 
| پیش از = 
}}
{{کاربردهای دیگر|دانشنامه (ابهام‌زدایی)}}
'''دانشنامه اقوام مسلمان'''، نوشته [[ویکس، ریچارد|ریچارد ویکز]]، توسط گروهی از مترجمان زیر نظر [[ابراهیمی، معصومه|معصومه ابراهیمی]] و [[متین، پیمان|پیمان متین]]، ترجمه و ویرایش‌ شده است. عنوان اصلی کتاب، Muslim Peoples a World Ethnographic Survey است و معرفی اقوام و طوایف مسلمان در سراسر گیتی انگیزه نگارش آن بوده است.

در زمان انتشار این کتاب، حدود 837 میلیون مسلمان در جهان وجود داشته است. این کتاب با هدف شناخت این مسلمانان و بررسی مکان و نحوه زندگی آنها نوشته شده است. سعی شده مشترکات آنها، افتراقات آنها از یکدیگر و باورهای قابل احترام ایشان شناسایی شوند<ref>ر.ک: مقدمه، ص i</ref>‏.

در چاپ اول این اثر، اطلاعات، محدود به 96 گروه و هریک با حدود یک‌صدهزار نفر جمعیت یا بیشتر بود، اما در چاپ جدید این کتاب، نزدیک به 190 گروه قومی یا زبانی بدون در نظر گرفتن میزان جمعیت آنها مورد بررسی قرار گرفته است. در این میان، برخی گروه‌ها تماماً مسلمانند و در برخی دیگر، تنها بخشی از جمعیت گروه، مسلمان محسوب می‌شوند. البته تشرف به اسلام (و مسیحیت) در میان مردمانی که وابستگی‌های زیاد به باورهای سنتی و غیر توحیدی خود دارند، به‌خصوص در آفریقا و اندونزی، برای خود داستان‌های جالب و خواندنی دارد. همین گروه‌ها نیز در این چاپ باآنکه اقلیت‌های بسیار کوچکی را در میان اقوام خود تشکیل می‌دهند، مورد پژوهش واقع شده‌اند<ref>ر.ک: پیشگفتار، صفحه اول</ref>‏.

چاپ دوم این کتاب، سرشار است از اطلاعاتی که دانشمندان انگلیسی، هلندی، فرانسوی، آلمانی، اندونزیایی، آمریکایی و عده‌ای دیگر از محققان در تحقیقات و گزارشات خود ارائه داده‌اند و حال آنکه این اطلاعات پیش از این صرفاً در نشریات بسیار تخصصی درج شده بود. نویسنده در این اثر توانسته جمعیت‌های گمنامی چون تونجورها، فونج‌ها، کوری‌های دریاچه چاد، وایتوها و مسلمانان تومینی را به جهانیان معرفی کند. این دانشنامه، حاوی بیش از چهارصدهزار واژه انگلیسی است<ref>ر.ک: همان، صفحه دوم</ref>‏.

روش تنظیم مداخل این دانشنامه بر پایه ردیف الفبای فارسی است. ازآنجاکه ویراستاران و نویسندگان متن اصلی این اثر، هیچ معیار خاصی را برای تلفظ و نویسه‌گردانی اسامی بسیار متنوع این دانشنامه اختیار نکرده‌اند، ملاک نسخه فارسی، اشهر بودن تلفظ اسامی شناخته‌شده – تا حد امکان - بوده است. مراجع اصلی این تلفظ‌ها آثار معتبری چون دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه جهان اسلام و نیز مجموعه مباحث کشورها و سازمان‌های بین‌المللی بوده است. در موارد خاصی نیز از منابعی دیگر استفاده شده، اما درهرحال اصل ثبت لاتین واژه‌ها و اسامی مربوطه در پانوشت هر صفحه آمده است<ref>ر.ک: تذکر ویراستاران نسخه فارسی، جلد دوم، ص5</ref>‏.

در بخشی از مقدمه کتاب، چنین می‌خوانیم: «کوچندگی رو به فراموشی است. اقوامی چون اعراب بدوی، بربرهای طارق، قشقایی‌ها، بختیاری‌ها، فولانی‌ها، پشتون‌ها و آفارها، از سوی نظام‌های سیاسی و اقتصادی نوین، سخت تحت فشارند تا نوع زندگی، احشام و زمین‌های خود را ترک گفته، به بوته فراموشی گذارند... مسلمانان کوچنده که زمانی میلیون‌ها نفر جمعیت داشتند، امروز به زحمت به 30 میلیون نفر می‌رسند»<ref>ر.ک: مقدمه، صx</ref>‏.