نمایش مبدأ برای خلاصه منطق‌ الطير

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR31679J1.jpg
| عنوان =خلاصه منطق‌ الطير‏
| عنوان‌های دیگر =منطق الطير (خلاصه)

منطق الطير. برگزيده
| پدیدآوران = 
[[عطار، محمد بن ابراهیم]] (نويسنده)

[[گوهرین، سید صادق]] (اهتمام)
| زبان =فارسی
| کد کنگره =‏‏PIR‎‏ ‎‏5049‎‏ ‎‏/‎‏آ‎‏19‎‏ 
| موضوع =شعر فارسی - قرن 6ق.

منظومه‌های عرفانی- قرن 6ق.

| ناشر =امير کبير 

| مکان نشر =ايران - تهران 
| سال نشر =مجلد1: 1372ش, 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE31679AUTOMATIONCODE
| چاپ =
| شابک =
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =31679
| کتابخوان همراه نور =31679
| کد پدیدآور =00393
| پس از =
| پیش از =
}} 

'''خلاصه منطق ‌الطير'''، یکی از گزید‌ه‌های شاهکارهای ادبیات فارسی است. «[[منطق الطیر عطار|منطق الطير]]»، اثر [[عطار، محمد بن ابراهیم|شیخ فریدالدین عطار نیشابوری]] است که به اهتمام [[گوهرین، سید صادق|سید صادق گوهرین]] تحت عنوان «خلاصه منطق‌ الطير» به چاپ رسیده است.

منطق الطير یا مقامات الطيور که در بحر رمل مسدس محذوف ساخته شده است، مهم‌ترین و قوی‌ترین اثر منظوم [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار]] است. [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار]] در این کتاب، از کیفیت تصوف و راه سهمناک و بی‌نهایتی را که سالک باید بپیماید، با شیواترین تعبیراتی که در نظم فارسی، نظایر آن را کمتر می‌توان دید، سخن رانده است و چون راه‌دانی کامل و دلیلی راهبر که هزاران بار قدم در طریقت نهاده و فراز و نشیب‌های آن را به‌خوبی سنجیده است، یکایک مقامات و احوالی را که مردان خدا در طی طریق به آن برمی‌خورند، بیان کرده و به کیفیت گذشتن از آن همه سد و بندها و دام و دانه‌ها که در رهگذر آدم خاکی نهاده‌اند، اشاره نموده است<ref>ر.ک: مقدمه دوم، ص9-‌10</ref>.

اثر حاضر، کتابی است از مجموعه «شاهکارهای ادبیات فارسی». در این مجموعه، شاهکارها از هر نویسنده و گوینده فارسی‌زبان که مطالعه اثرش مفید و سودمند به نظر آمده، نمونه‌ای آورده شده و از هر کتاب مهم، اعم از نظم و نثر که در این دور هزار ساله نوشته شده باشد، بخشی یا فصلی مطرح شده است. در هر جزء از این مجموعه، شرح حال صاحب اثر به‌اختصار (‌اما دقیق و سودمند)، ‌ارزش اثر از دیدگاه‌های مختلف، شیوه نگارش کتاب و گونه زبان و بیان صاحب اثر و کیفیت انتخاب نمونه‌ها، سخن به میان آمده و در ذیل هر صفحه، لغات دشوار یا دور از ذهن کتاب و همچنین اشارات و کنایات و تعبیرات پیچیده و مبهم، معنی و تفسیر و تبیین شده است<ref>ر.ک: مقدمه ناشر، ص3-‌4</ref>.

کتاب، با دو مقدمه از ناشر و [[گوهرین، سید صادق|سید صادق گوهرین]] آغاز شده است. در مقدمه ناشر، به اهمیت تراث ادبیات فارسی و ضرورت پرداختن بدان و نیز کتب و رسالاتی که برای نوشتن این کتاب، از آنها استفاده شده، اشاره گردیده<ref>ر.ک: مقدمه ناشر، ص3-‌6</ref> و در مقدمه دوم، ابتدا زندگی‌نامه مختصری از [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار]] ارائه گردیده و سپس، به معرفی کتاب «منطق ‌الطير»، پرداخته شده است<ref>ر.ک: مقدمه دوم، ص7-‌11</ref>.

کتاب «منطق ‌الطير» را مقدمه‌ای‌ست در توحید باری تعالی و مدح سرور کاینات(ص) و تعظیم و توقیر خلفای اربعه و توضیحی بسیار رسا و بلیغ در منع تعصب که شاید از لحاظ تعبیرات خاص عارفان و عبارات و اصطلاحات صوفیان، در نوع خود بی‌نظیر باشد. سپس به زبان مرغان که با بال توکل در طلب سیمرغ کوه قاف و مسجد اقصای دل پرواز می‌کنند و برای رسیدن به سرمنزل مقصود، از وادی‌های بی‌زینهار و کوه‌های بی‌فریاد می‌گذرند، گفتگو می‌کند و کیفیت آن راه سهمناک و طریق پرخوف و خطر را بیان می‌نماید و از سختی‌ها و مشکلات راه سخن می‌راند، تا آنجا که جویندگان عنقای جان، به راهنمایی هدهد سلیمان، راه بی‌زینهار عشق را می‌پیمایند و با صبر و تأنی و حوصله فوق‌الطاقه‌ای که خاص مردان خداست، بر تمام مشکلات فایق می‌آیند و از هفت وادی پرشور و شر و پرخوف و هراس، می‌گذرند، تا آنکه سرانجام از هزاران هزار مرغ که قدم در راه نهاده بودند، سی مرغ پرشکسته و جان‌شده، می‌ماند که می‌توانند خود را به سراپرده غیب و منزلگاه آن شاهباز سدره‌نشین برسانند. در اصل کتاب، بیان هر وادی و گفتگوی مرغان با هدهد، سرشار از حکایت‌ها و داستان‌های کوتاه و بلند نغز و حکمت‌آمیزی است که در اثر حاضر، آن حکایت‌ها حذف شده و فقط گفتگوی مرغان با هدهد پیرامون راه و مشکلات آن، درج گردیده است<ref>ر.ک: مقدمه دوم، ص9-‌10</ref>.

کتاب، فاقد فهرست می‌باشد و در پاورقی‌ها، لغات دشوار و همچنین اشارات، کنایات و تعبیرات پیچیده و مبهم، معنی و تفسیر و تبیین شده است.