نمایش مبدأ برای خلاصة الأديان در تاریخ دین‌های بزرگ

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR65840J1.jpg
| عنوان = خلاصة الادیان در تاریخ دینهای بزرگ
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[مشکور، محمدجواد]] (نويسنده)
|زبان
| زبان = فارسی
| کد کنگره =  /م5خ8 80/2 BL 
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = شرق
| مکان نشر = ایران - تهران
| سال نشر = 1359ش
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE65840AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 65840
| کتابخوان همراه نور = 65840
| کد پدیدآور = 1852
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''خلاصة الأديان در تاریخ دین‌های بزرگ'''، تألیف [[مشکور، محمدجواد|محمدجواد مشکور]] (1374-1297ش)، مشتمل بر مقدمه‌ای در تاریخ ادیان و معرفی مختصر ادیان ابتدایی و ادیان زنده جهان است.

این کتاب آن‌گونه که نویسنده نوشته، مجموعه یادداشت‌های پراکنده و تقریراتی است که نگارنده در طی بیست سال تدریس تاریخ ادیان در دانشگاه بر دانشجویان املا کرده است و اینک با مراجعه به مدارک متقن، مبدل به اوراقی مدون شده و به‌صورتی مرتب و کتابی مبوب درآمده است<ref>ر.ک: پیشگفتار، صفحه سه</ref>.‏

کوشش مؤلف بر این بوده که با پیروی از روشی منطقی پس از دیباچه‌ای در سرگذشت تاریخ ادیان و فصلی در تعریفات و اصطلاحات دینی که دانستن آنها برای دانشجویان ضروری است، در ده فصل، نخست از دین‌های آغازین که عین شرک و بت‌‌پرستی بوده، آغاز کرده، طالب سالک را از هفت وادی معرفت که ادیان چین و ژاپن و هند و زردشتی و یهود و مسیح و گنوسی عرفانی و عرب پیش از اسلام باشد، بگذراند و سرانجام به منزل و مقصد حقیقت که دین مبین اسلام است، برساند<ref>ر.ک: همان</ref>‏.

نویسنده، دیباچه بسیار ارزشمند و مفیدی را با عنوان «دیباچه در سرگذشت تاریخ ادیان» در معرفی دانشمندانی از سراسر گیتی که در تاریخ تطبیقی ادیان کار کرده‌اند، نوشته است. وی معرفی را با نام [[شهرستانی، محمد بن عبدالکریم|محمد بن عبدالکریم شهرستانی]] آغاز و به رادها کریشنان ختم کرده است. [[مشکور، محمدجواد|مشکور]]، معتقد است که درباره ادیان، مسئله حق و باطل مطرح نیست، بلکه مطلب مرگ و زندگی در پیش است. آیا دین امری کهنه و تنها از نظر کنجکاوی تاریخ و باستان‌شناسی ارزش دارد، یا پدیده‌ای جاندار و زنده است؟ هریک از ادیان کنونی جهان نقشی از تعلیم روحانی‌نژاد بشر را برعهده دارد. بسیاری از مشکلات لاینحل و تعارضات فکری ما در امر دین به ‌سبب محدود بودن افق فکری ما است. با توسعه دامنه همدردی و نوع‌دوستی می‌توانیم افکار خود را اعتلا داده و از مناقشات و تناقضات درگذریم. ما نمی‌توانیم دین خود را درست بفهمیم، مگر در مقام سنجش و رابطه آن با یک یا چند دین دیگر. تنها با بررسی عقلانی و آمیخته با حس احترام درباره ادیان دیگر است که می‌توانیم تفاهم و شناسایی جدیدی از سنت‌های دیگر دین‌ها و دین خود به دست آوریم<ref>ر.ک: دیباچه، صفحه نوزده و بیست</ref>‏.